Επίδραση της χορήγησης ελαιόλαδου πλούσιου σε φαινολικές ενώσεις στη λειτουργικότητα αιμοπεταλίων και σε βιοχημικούς δείκτες υγείας διαβητικών ασθενών

Κατσά, Μαρία Ευθυμία, Αναστάσιος

Νομικός, Τζώρτζης

Εισαγωγή: Η κατανάλωση τροφίμων που περιέχουν συστατικά με ήπια αντιαιμοπεταλιακή δράση, θα μπορούσε να συνεισφέρει στην καθημερινή καταστολή της υπερενεργοποίησης των αιμοπεταλίων ατόμων με Σακχαρώδη Διαβήτη Τύπου 2 (ΣΔ2). Το εξαιρετικά παρθένο ελαιόλαδο θα μπορούσε να αποτελέσει ένα τέτοιο τρόφιμο, κυρίως λόγω των φαινολικών ενώσεων που περιέχει και ειδικότερα της ελαιοκανθάλης, της οποίας ο μηχανισμός δράσης δικαιολογεί ισχυρή αντιαιμοπεταλιακή και αντιφλεγμονώδη δράση. Βασικοί στόχοι της παρούσας μελέτης ήταν: α) να συγκριθεί η in vitro αντιαιμοπεταλιακή δράση των σημαντικότερων φαινολικών ενώσεων του ελαιολάδου σε αιμοπετάλια υγιών εθελοντών, β) να διερευνηθεί κατά πόσο φαινολικά εκχυλίσματα ελαίων πλούσιων σε ελαιοκανθάλη μπορούν να εμφανίσουν in vitro αντιαιμοπεταλιακή δράση, γ) να διερευνηθεί κατά πόσο η άμεση χορήγηση EVOO πλούσιου σε ελαιοκανθάλη, ενσωματωμένο σε ένα υδατανθρακικό γεύμα, συμβάλλει δοσοεξαρτώμενα, στη βελτίωση της κινητικής μεταβολικών δεικτών και της ενεργοποίησης αιμοπεταλίων ατόμων με ΣΔ2. Μεθοδολογία: Τα in vitro πειράματα πραγματοποιήθηκαν σε απομονωμένο πλάσμα πλούσιο σε αιμοπετάλια 16 υγιών εθελοντών. Η αντιαιμοπεταλιακή δραστηριότητα αξιολογήθηκε με συσσωματομετρία οπτικής διαπερατότητας, χρησιμοποιώντας το ADP και το TRAP ως ενεργοποιητικούς παράγοντες. Διεξήχθη μεταγευματική μελέτη στην οποία δέκα εθελοντές με ΣΔ2 κατανάλωναν πέντε ισοθερμιδικά γεύματα που περιείχαν 120 g λευκό ψωμί σε συνδυασμό με: (i) 39 g βούτυρο (BU), (ii) 39 g βούτυρο και 400 mg ιβουπροφαίνη (BU-IBU), (iii) 40 mL ελαιόλαδο με περιεκτικότητα φαινολών < 10 mg/Kg (OO), iv) 40 mL ελαιολάδου με 250 mg/Kg ελαιοκανθάλη (OO250) και (v) 40 mL ελαιόλαδο με 500 mg/Kg ελαιοκανθάλη (ΟΟ500). Οι δείκτες γλυκαιμίας και το λιπιδικό προφίλ μετρήθηκαν στον ορό πριν και μετά το γεύμα, ενώ υπολογίστηκε επίσης η ex vivo, επαγόμενη από ADP και TRAP, συσσώρευση αιμοπεταλίων. Μετρήθηκαν επίσης δείκτες της οξειδοαναγωγικής κατάστασης (TBARS, πρωτεινικά καρβονύλια, δραστικότητα υπεροξειδάσης της γλουταθειόνης σε ορό και ερυθροκύτταρα). Αποτελέσματα: Η in vitro μελέτη έδειξε ότι: α) Η ελαιοκανθάλη και η ελαιασίνη είναι οι μόνες φαινολικές ενώσεις, οι οποίες που εμφανίζουν σημαντική αντιαιμοπεταλιακή δράση έναντι τόσο του ADP (IC50: 0,32mM-0,62mM) όσο και του TRAP (IC50: 0,66mM-0,69mM), β) Η τυροσόλη και η υδροξυτυροσόλη εμφανίζουν την μικρότερη αντιαιμοπεταλιακή δράση, γ) υπάρχουν τρεις ενώσεις, οι οποίες εμφανίζουν διαφορετική δράση έναντι του ΑDP και του TRAP. Συγκεκριμένα, το ελαικοκανθαλικό οξύ και το κυκλικό άγλυκο της ελαιοευρωπαΐνης εμφανίζουν σημαντική ανασταλτική δράση έναντι του ADP (IC50: 0,87mM-0,48mM) όχι όμως και έναντι του TRAP, ενώ το αντίθετο προφίλ εμφανίζει η ελαιομισσιονάλη. Η in vitro εκτίμηση της αντιαιμοπεταλιακής δράσης των φαινολικών εκχυλισμάτων των λιπών που χρησιμοποιήθηκαν στη μεταγευματικη μελέτη έδειξε ότι υπάρχει δοσοεξαρτώμενη αντίστροφή σχέση μεταξύ αρχικής ποσότητας ελαιοκανθάλης/φαινολικών με το IC50 εκφρασμένο σε μg εκχυλίσματος/μL ομογενοποιήματος κυττάρων. Όσον αφορά τη μεταγευματική μελέτη, η γλυκαιμική και η λιπιδαιμική απόκριση ήταν παρόμοια μεταξύ των γευμάτων. Ωστόσο παρατηρήθηκε, μια παρατεταμένη (90-240 λεπτά) δοσοεξαρτώμενη
μείωση στην ευαισθησία των αιμοπεταλίων τόσο στο ADP (50-100%) όσο και στο TRAP (20-50%) μετά τα γεύματα ελαιοκανθάλης σε σύγκριση με γεύματα ελαιολάδου ή βουτύρου. Η αντιαιμοπεταλιακή δράση του OO500 ήταν συγκρίσιμη με εκείνη του γεύματος ιβουπροφαίνης. Τα γεύματα ελαιολάδου πλούσια σε ελαιοκανθάλη επηρέασαν ευνοικά το μεταγευματικό οξειδοαναγωγικό προφίλ των εθελοντών. Συμπεράσματα: Η ελαιοκανθάλη, μαζί με την ελαιασίνη ασκούν την ισχυρότερη αντιαιμοπεταλιακή δράση μεταξύ των άλλων σεκοϊριδοειδών του ελαιολάδου, όπως αυτή εκφράζεται από την αναστολή της συσσώρευσης αιμοπεταλίων επαγόμενης από ADP και TRAP σε αιμοπετάλια υγιών εθελοντών. Η αντιαιμοπεταλιακή και αντιοξειδωτική δράση της ελαιοκανθάλης μπορεί να επιτευχθεί και μεταγευματικά όταν αυτή καταναλωθεί ως συστατικό του ελαιολάδου σε συγκεντρώσεις 250-500 mg/Kg, από άτομα με ΣΔ2, στα πλαίσια ενός γεύματος πλούσιου σε υδατάνθρακες. Συνεπώς, τα ελαιόλαδα πλούσια σε ελαιοκανθάλη θα μπορούσαν να χρησιμεύσουν ως καθημερινές φυσικές πηγές ελαιοκανθάλης, ασκώντας ήπιες αντιαιμοπεταλιακές δράσεις αρκεί τα αποτέλεσματα της μεταγευματικής μελέτης να επιβεβαιωθούν και με μακροχρόνιες, τυχαιοποιημένες κλινικές μελέτες.

2025-06-03

Ελληνικά

Διατροφή (Γενικά). DRI’s

Ελαιόλαδο - Υγιειονολογικές απόψεις

Σακχαρώδης Διαβήτης Τύπου 2, Μεταγευματικός Δυσμεταβολισμός, Ελαιοκανθάλη, Ενεργοποίηση αιμοπεταλίων, Εξαιρετικά παρθένο ελαιόλαδο

251 σ.,εικ.,πίν.,διαγρ.

Αναφορά Δημιουργού – Μη Εμπορική Χρήση – Όχι Παράγωγα Έργα 4.0