Περίληψη:
Η αυτεπάρκεια (self-efficacy) του ατόμου, δηλαδή οι πεποιθήσεις του για τις ικανότητες που έχει να αντιμετωπίζει δύσκολες καταστάσεις και να υπερνικά εμπόδια στην καθημερινή του ζωή, θεωρείται θετικό χαρακτηριστικό προσωπικότητας. Οι δύο βασικοί άξονες του θεωρητικού πλαισίου του παρόντος εκπονήματος, είναι η αυτεπάρκεια και η Θεωρία της Τριαρχικής Νοημοσύνης του Sternberg (1999) . Πάνω σ’ αυτούς τους άξονες περιγράφονται τα βασικά σημεία της κοινωνικογνωστικής θεωρίας του Bandura (1986), η λειτουργία και τα δομικά χαρακτηριστικά της έννοιας της αυτεπάρκειας, αλλά και οι μορφές αυτεπάρκειας που βρίσκουν εφαρμογή στο χώρο του σχολείου, όπως η εφηβική αυτεπάρκεια, η ακαδημαϊκή αυτεπάρκεια, η συλλογική επάρκεια, η σύνδεση της αυτεπάρκειας με τα κίνητρα των μαθητών, η δημιουργική αυτεπάρκεια, η εφαρμογή της Τριαρχικής Νοημοσύνης στο σχολείο και το μοντέλο WICS. Ο στόχος της παρούσης ερευνητικής εργασίας ήταν η διερεύνηση των πεποιθήσεων μαθητών Γυμνασίου σχετικά με τη μονοδιάστατη ή μη, φύση της αυτεπάρκειάς τους. Γι’ αυτό το λόγο, με τη μέθοδο της συμπτωματικής δειγματοληψίας επιλέχθηκαν 2528 μαθητές (1267 αγόρια και 1261 κορίτσια) από 37 δημόσια σχολεία της χώρας, με μέσο όρο ηλικίας τα 13,43 έτη. Στους μαθητές αυτούς δόθηκε μια κλίμακα αυτεπάρκειας ως προς τριαρχική νοημοσύνη μαθητών Γυμνασίου με 33 items και τα αποτελέσματα που προέκυψαν μέσω της παραγοντικής ανάλυσης, έδειξαν πως οι μαθητές αντιλαμβάνονται την αυτεπάρκειά τους όχι ως μία κοινή ικανότητα για όλους αλλά ως τρείς διαφορετικές και αλληλοεξαρτώμενες ικανότητες. Στη Συζήτηση, αναφέρθηκαν δεδομένα από διεθνείς και εγχώριες έρευνες που επιβεβαίωσαν τα δικά μας αποτελέσματα, καθώς και προτάσεις για ανάπτυξη της πολυσήμαντης έννοιας της αυτεπάρκειας που αφορούν τους εκπαιδευτικούς και τους γονείς.
Λέξεις-κλειδιά:
Αυτεπάρκεια, τριαρχική νοημοσύνη, δευτεροβάθμια εκπαίδευση, μαθητές, δημιουργική σκέψη