Περίληψη:
Η έννοια του εξευγενισμού, για τα αγροτικά περιβάλλοντα, αποτελεί φαινόμενο πολυσύνθετο και πολυδιάστατο που αφορά στις ραγδαίες κοινωνικές αλλαγές στη σύνθεση του πληθυσμού,στο διαχωρισμό πληθυσμιακών ομάδων προκαλώντας την απομόνωση και τον αποκλεισμό ορισμένων κοινωνικών τάξεων,στις ροές και επενδύσεις κεφαλαίων καθώς και σε αλλαγές στη φυσιογνωμία και στα πολιτισμικά χαρακτηριστικά του τοπίου και της αγροτικής υπαίθρου.
Η μελέτη διεξήχθη σε 2 αγροτικές περιοχές τις ελληνικής υπαίθρου, στους οικισμούς της Αραχόβης και του Επταλόφου, συμπεριλαμβάνοντας τους λοιπούς οικιστικούς πυρήνες που υπάρχουν στην διαδρομή προς το Χιονοδρομικό κέντρο του Παρνασσού. Στα πλαίσια της εργασίας προσεγγίστηκαν οι παράγοντες αυτοί που συντέλεσαν στην εμφάνιση τάσεων εξευγενισμού στους συγκεκριμένους αγροτικούς χώρους όπως η εισροή ατόμων - μόνιμων ή εποχικών - που διαμόρφωσαν, σε συνδυασμό και με την ανεκτικότητα των ντόπιων, τους νέους όρους λειτουργίας οι οποίοι έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στη διαμόρφωση πιο «σύγχρονων» και «αποαγροτικοποιημένων» περιοχών. Ως επίπτωση στην λειτουργία της αγροτικής υπαίθρου, παρατηρείται η ανάδυση νέων οικονομικών δραστηριοτήτων και η αλλαγή χρήσεων γης με την υιοθέτηση καταναλωτικών συνηθειών των νεοεισερχόμενων.
Η έξαρση της οικοδομικής δραστηριότητας,που λογίζεται ως συνέπεια της επένδυσης στις περιοχές αυτές, επικεντρώθηκε κυρίως στην εκτός σχεδίου δόμησης περιοχή, η οποία ακολούθησε τη διάσπαρτη και διάχυτη δόμηση σε τόπους τουριστικού ενδιαφέροντος και ελκυστικότητας. Περιοχές που παλαιότερα χαρακτηρίζονταν ως κτήματα, βοσκοτόπια ή ξέφωτα εντός δασικών εκτάσεων, μετατρέπονται σε οικιστικές περιοχές για την κάλυψη της συνεχούς και αυξανόμενης ζήτησης. Τέλος γίνεται αναφορά πώς στα πλαίσια της οικονομικής κρίσης επαναπροσδιορίζονται τα τοπία αυτά στην ελληνική ύπαιθρο με σκοπό τη διατήρηση της ελκυστικότητας και της βιωσιμότητάς τους.
Λέξεις-κλειδιά:
Εξευγενισμός, Βιωσιμότητα, επενδύσεις, νεοεισερχόμενοι, ύπαιθρος