Πρωτότυπος Τίτλος:
Βιβλία μαγειρικής ως πηγές της ιστορίας της διατροφής στην Ελλάδα
Συγγραφέας:
Παλίδου, Παρασκευή Άλκηστις
Επιβλέπων καθηγητής:
Ματάλα, Αντωνία Λήδα
Περίληψη:
Η ελληνική παραδοσιακή δίαιτα της δεκαετίας του 1951-60 που συσχετίστηκε με την προστασία ενάντια σε πολλά από τα χρόνια νοσήματα, τις τελευταίες δεκαετίες έχει εγκαταλειφθεί σε μεγάλο βαθμό από τον Ελληνικό πληθυσμό που υιοθέτησε νέα πρότυπα διατροφής. Η παρούσα μελέτη στοχεύει στην κατανόηση των αλλαγών που έχουν επέλθει στην δίαιτα των Ελλήνων τα τελευταία 150 χρόνια, αντλώντας πληροφορίες από τα βιβλία μαγειρικής που εκδόθηκαν στην Ελλάδα κατά την περίόδο 1860-1970. Ιδιαίτερης σημασίας για την προσέγγιση αυτή ενέχουν τα βιβλία μαγειρικής που κυκλοφόρησαν κατά τις δεκαετίες 1950 και 1960, την περίοδο δηλαδή κατά την οποία περιγράφηκε η ελληνική εκδοχή της Μεσογειακής δίαιτας.
Με βάση τη συχνότητα εμφάνισης ορισμένων τροφίμων στις συνταγές όπως επίσης και της χρήση των διαφόρων λιπών και των μαγειρικών μεθόδων που προτείνονται εξετάζεται σε ποιο βαθμό διακρίνεται η Μεσογειακή διατροφή στα διατροφικά σχήματα που προβάλλονται. Στην ανάλυσή μας καταγράφονται επίσης τα τρόφιμα εκείνα που με το πέρασμα των χρόνων έπαψαν να χρησιμοποιούνται, ενώ εξετάζεται ποιες συνταγές αποτέλεσαν πρωτότυπες γαστρονομικές προτάσεις αναδεικνύοντας την ποικιλία και την εφευρετικότητα της ελληνικής κουζίνας. Στα πλαίσια αυτής της προσέγγισης μπορούν να αναφερθούν ως παράδειγμα της διατήρησης παραδοσιακών τροφικών επιλογών τα «Ράμματα», είδος που φύεται στους υφάλους και τα ρηχά θαλασσινά νερά, τα οποία τρώγονταν ωμά με λαδολέμονο ως σαλάτα αλλά και μαγειρεμένα. Σε άλλο βιβλίο του ίδιου συγγραφέα συναντάται μια πρωτότυπη στη σύλληψη της αλλά παραδοσιακή ως προς τα υλικά της, συνταγή για λαδόσουπα με μπλιγούρι.
Τα περισσότερα ωστόσο βιβλία που εκδόθηκαν στην Ελλάδα από τα μέσα του 18ου αιώνα, προβάλουν τα ξένα διατροφικά πρότυπα και εισάγουν στην Ελληνική κουζίνα νέα υλικά. Σε ένα από τα πρώτα βιβλία μαγειρικής που κυκλοφόρησαν στα ελληνικά το 1863 συναντάμε την συνταγή «Δίνδιος παραγεμιστός αλά Γραίκα» η οποία προβάλλεται ως η ελληνική εκδοχή για την ετοιμασία της γαλοπούλας, ένα τρόφιμο που εισήχθη πρόσφατα στην Ελλάδα. Συμπερασματικά θα λέγαμε ότι τα βιβλία μαγειρικής που εκδόθηκαν στην Ελλάδα μέχρι την δεκαετία του 1960 αγνοούσαν τον πλούτο της παραδοσιακής ελληνικής δίαιτας και πρόβαλαν τα Ευρωπαϊκά διατροφικά πρότυπα προετοιμάζοντας έδαφος για την στροφή που παρατηρήθηκε στη δίαιτα των Ελλήνων τα τελευταία χρόνια.
Με βάση τη συχνότητα εμφάνισης ορισμένων τροφίμων στις συνταγές όπως επίσης και της χρήση των διαφόρων λιπών και των μαγειρικών μεθόδων που προτείνονται εξετάζεται σε ποιο βαθμό διακρίνεται η Μεσογειακή διατροφή στα διατροφικά σχήματα που προβάλλονται. Στην ανάλυσή μας καταγράφονται επίσης τα τρόφιμα εκείνα που με το πέρασμα των χρόνων έπαψαν να χρησιμοποιούνται, ενώ εξετάζεται ποιες συνταγές αποτέλεσαν πρωτότυπες γαστρονομικές προτάσεις αναδεικνύοντας την ποικιλία και την εφευρετικότητα της ελληνικής κουζίνας. Στα πλαίσια αυτής της προσέγγισης μπορούν να αναφερθούν ως παράδειγμα της διατήρησης παραδοσιακών τροφικών επιλογών τα «Ράμματα», είδος που φύεται στους υφάλους και τα ρηχά θαλασσινά νερά, τα οποία τρώγονταν ωμά με λαδολέμονο ως σαλάτα αλλά και μαγειρεμένα. Σε άλλο βιβλίο του ίδιου συγγραφέα συναντάται μια πρωτότυπη στη σύλληψη της αλλά παραδοσιακή ως προς τα υλικά της, συνταγή για λαδόσουπα με μπλιγούρι.
Τα περισσότερα ωστόσο βιβλία που εκδόθηκαν στην Ελλάδα από τα μέσα του 18ου αιώνα, προβάλουν τα ξένα διατροφικά πρότυπα και εισάγουν στην Ελληνική κουζίνα νέα υλικά. Σε ένα από τα πρώτα βιβλία μαγειρικής που κυκλοφόρησαν στα ελληνικά το 1863 συναντάμε την συνταγή «Δίνδιος παραγεμιστός αλά Γραίκα» η οποία προβάλλεται ως η ελληνική εκδοχή για την ετοιμασία της γαλοπούλας, ένα τρόφιμο που εισήχθη πρόσφατα στην Ελλάδα. Συμπερασματικά θα λέγαμε ότι τα βιβλία μαγειρικής που εκδόθηκαν στην Ελλάδα μέχρι την δεκαετία του 1960 αγνοούσαν τον πλούτο της παραδοσιακής ελληνικής δίαιτας και πρόβαλαν τα Ευρωπαϊκά διατροφικά πρότυπα προετοιμάζοντας έδαφος για την στροφή που παρατηρήθηκε στη δίαιτα των Ελλήνων τα τελευταία χρόνια.
Ημερομηνία κατάθεσης:
2007-11-26
Γλώσσες Τεκμηρίου:
Ελληνικά
Θεματικές Κατηγορίες:
Τροφή, τρόφιμα και επισιτισμός
Διατροφή (Γενικά). DRI’s
Διατροφή (Γενικά). DRI’s
Λοιπά Θέματα:
Διατροφή - Ελλάδα - Ιστορία
Μεσογειακή δίαιτα
Μαγειρική, Ελληνική
Μεσογειακή δίαιτα
Μαγειρική, Ελληνική
Λέξεις-κλειδιά:
Βιβλία μαγειρικής, ιστορία, διατροφή, Ελλάδα
Περιγραφή:
338 σ. : πίν.
Άδεια χρήσης:
Αναφορά Δημιουργού – Μη Εμπορική Χρήση – Όχι Παράγωγα Έργα 4.0
