Περίληψη:
Σκοπός: Σκοπός της παρούσας εργασίας ήταν να ελεγχθεί η εγκυρότητα ενός ημι-ποσοτικού ερωτηματολογίου συχνότητας κατανάλωσης τροφίμων (ΕΣΚΤ), που πρόκειται να χρησιμοποιηθεί σε ασθενείς με καρκίνο του μαστού. Μεθοδολογία: Από το Νοέμβριο του 2010 έως το Νοέμβριο του 2011 εντάχτηκαν στη μελέτη 100 γυναίκες ασθενείς με καρκίνο του μαστού και υγιείς (56±11 ετών). Οι συμμετέχουσες συμπλήρωσαν το ερωτηματολόγιο συχνότητας κατανάλωσης τροφίμων που αποτελούνταν από 86 ερωτήσεις, και ένα 3ήμερο ημερολόγιο καταγραφής τροφίμων, που χρησιμοποιήθηκε ως μέθοδος αναφοράς. Έγινε επίσης καταγραφή πληροφοριών για ανθρωπομετρικά χαρακτηριστικά, οικογενειακό ιστορικό, καπνιστικές συνήθειες, φυσική δραστηριότητα και διατροφικές συνήθειες. Υπολογίστηκε το tau-b του Kendall αξιοποιώντας τις πληροφορίες που συλλέχτηκαν τόσο από τη χορήγηση του ερωτηματολογίου συχνότητας κατανάλωσης τροφίμων όσο και από το 3ήμερο ημερολόγιο καταγραφής τροφίμων και για επιπλέον έλεγχο της εγκυρότητας, εφαρμόστηκαν το μη-παραμετρικό στατιστικό κριτήριο του Wilcoxon (για έλεγχο της ισότητας των κατανομών της κατανάλωσης των τροφίμων, όπως αυτές αποτιμήθηκαν από τα δύο διαφορετικά εργαλεία) και η μέθοδος των Bland-Altman (για τον έλεγχο συμφωνίας μεταξύ των δύο μεθόδων). Αποτελέσματα: Με βάση την μέθοδο των Bland-Altman οι αποκλίσεις μεταξύ του ΕΣΚΤ και του εργαλείου αναφοράς (σε μερίδες/ημέρα) στις ομάδες τροφίμων και ποτών που εξετάσθηκαν κυμαίνονταν κατ’ απόλυτη τιμή από 0,02 για την ομάδα που αφορά την κατανάλωση του ψαριού έως και 1,5 για την ομάδα των υδατανθράκων, ενώ τα όρια συμφωνίας κρίνονται αρκετά στενά. Επιπλέον, με βάση τον έλεγχο του Kendall, παρατηρήθηκε καλή συμφωνία για την ομάδα «κατανάλωση καφέ» (tau-b:0,69, p<0,001), μέτρια συμφωνία για τις ομάδες «κατανάλωση τσαγιού» (tau-b: 0,42, p<0,001) και «κατανάλωση αλκοόλ» (tau-b: 0,43, p,0,001), ενώ χαμηλή, αλλά στατιστικά σημαντική συμφωνία για τις ομάδες κατανάλωσης: «φρούτα», «γαλακτοκομικά», «ψάρι», «υδατάνθρακες», «ξηροί καρποί», «φαγητό έτοιμο προς κατανάλωση», «αναψυκτικά» και «γλυκά» (tau-b: 0,14 - 0,39, p<0,10). Ανάλογα αποτελέσματα προέκυψαν και από τον έλεγχο συμφωνίας που πραγματοποιήθηκε σε υποομάδες του δείγματος ανάλογα με το στάδιο παχυσαρκίας, το επίπεδο φυσικής δραστηριότητας και το βαθμό υιοθέτησης της Μεσογειακής διατροφής. Συμπέρασμα: Το προτεινόμενο ερωτηματολόγιο συχνότητας κατανάλωσης τροφίμων προέκυψε σχετικά έγκυρο αναφορικά με τις ομάδες τροφίμων και μπορεί να χρησιμοποιηθεί στην πράξη στις γυναίκες.