Σύγχρονες προσεγγίσεις του Κυπριακού ζητήματος

Μικρομάστορας, Γεώργιος

Κρητικός, Γεώργιος

Γεωγραφία και Γεωπολιτική. Αυτές είναι οι δυο έννοιες που θα μας απασχολήσουν στην παρούσα πτυχιακή εργασία. Και οι δυο επιστήμες, δείχνουν να συμβαδίζουν εννοιολογικά και να φέρουν μια σχέση στενής αλληλεξάρτησης και αλληλεπίδρασης. Χρονικά η Γεωγραφία έχει μεγαλύτερη ιστορία, αφού την πρωτοσυναντάμε στην αρχαία ελληνική Μυθολογία, όπου η παρατήρηση των γεωλογικών αναστατώσεων και ανακατατάξεων διαμορφώνονται ως μυθολογικές ανθρωπόμορφες έννοιες και μυθικές δραστηριότητες αυτών. Αργότερα, η αντιμετώπισή της ως επιστημονικό και φιλοσοφικό αντικείμενο από τους αρχαίους Έλληνες όπως ο Θαλής ο Μιλήσιος, ο Ηρόδοτος, ο Ερατοσθένης κτλ, συνέβαλε στην ανάδειξη και την πραγματική υπόσταση της. Από την άλλη ο όρος της Γεωπολιτικής εισήχθηκε από τον Σουηδό καθηγητή και φιλόσοφο πολιτικό Rudolf Kjellén το 18991.Ως επιστήμη, δημιουργήθηκε στις αρχές του 20ου αιώνα και στη συνέχεια διαδόθηκε στην κεντρική Ευρώπη κατά το διάστημα του μεσοπολέμου. Γενικά θα μπορούσαμε να πούμε ότι η μεν Γεωγραφία είναι η συστηματική μελέτη της θέσης και του τόπου, ενώ η Γεωπολιτική η μελέτη των διεθνών σχέσεων και συγκρούσεων, με την οπτική της Γεωγραφίας2. Την πολυδιάστατη «δράση» της Γεωγραφίας στα επιστημονικά πεδία ανάλυσης έρχεται να επισημάνει και ο Ricardo Hausmann λέγοντας πως για τους στοχαστές η Γεωγραφία ήταν ένας σημαντικός παράγοντας των πολιτικών και οικονομικών εξελίξεων3. Εύκολα διαπιστώνουμε ότι το εύρος επιστημών που καλύπτει, ανήκει σε ένα γενικότερο «σύμπλεγμα» που αποδίδει την εικόνα του παγκόσμιου γίγνεσθαι μέσα από μια σειρά παραγόντων μεταβαλλόμενων χωρικά συναρτήσει του χρόνου και των συνθηκών. Αυτός είναι και ο λόγος που την κάνει τόσο σημαντική και άρρηκτα συνδεδεμένη διαχρονικά με τις εξελίξεις στην παγκόσμια ιστορία και πολιτική. Πόλεμοι, εκστρατείες, μεγαλόπνοα σχέδια και ιδέες, μεταβολή οικονομιών, συνθήκες που καθόρισαν τον τρόπο ζωής και την πληθυσμιακή αύξηση ή μείωση λαών, άνθιση πολιτισμών, «γέννηση» ιδεών και τάσεων, είναι μερικά παραδείγματα για το πώς η σύλληψη και ανάλυση μιας έννοιας διαδραμάτισε καθοριστικό ρόλο στην εξέλιξη της ανθρώπινης ιστορίας. Έχοντας τα παραπάνω ως οδηγό, θα πορευθούμε σε μια προσπάθεια προσέγγισης ενός ζητήματος που ταλανίζει για περισσότερο από μισό αιώνα την εξωτερική πολιτική τουλάχιστον δυο κρατών (κατά κύριο λόγο - της Ελλάδας και της Τουρκίας), μεταβάλλει και επηρεάζει τις μεταξύ τους σχέσεις, χαρακτηρίζεται από έντονο παρασκήνιο και διπλωματικές ίντριγκες αλλά αποτελεί -διαχρονικά- και σημαντικό στρατηγικό κεφάλαιο παγκόσμιου ενδιαφέροντος για την ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής λεκάνης της Μεσογείου, κυρίως λόγω της γεωστρατηγικής θέσης που κατέχει το έδαφος αυτό. Αντικείμενο μελέτης, η Κύπρος και το Κυπριακό Ζήτημα μέσα από ένα πλέγμα διεθνών εξελίξεων.

2012-03-14

Ελληνικά

Ιστορία (Γενικά)
Πολιτικές επιστήμες (Γενικά)

Κυπριακό ζήτημα
Κύπρος - Ιστορία

127 σ. : διαγρ.

Αναφορά Δημιουργού – Μη Εμπορική Χρήση – Όχι Παράγωγα Έργα 4.0