Περίληψη:
Το ελαιόλαδο αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα αγροτικά προϊόντα της Ελληνικής Οικονομίας, ιδιαίτερης σημασίας για την ευρύτερη περιοχή της Μεσσηνίας, γεγονός που απεικονίζεται στην κλαδική κατανομή του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος (Α.Ε.Π.) του Ν. Μεσσηνίας, αλλά και σε πολλούς άλλους οικονομικούς δείκτες της περιοχής της Πελοποννήσου.
Ως τρόφιμο είναι ένα από τα βασικότερα είδη διατροφής και μάλιστα υψηλής βιολογικής αξίας, η οποία οφείλεται μεταξύ άλλων, στην περιεκτικότητα του σε πολυφαινολικές ενώσεις και βιταμίνη Ε, ουσίες που εμφανίζουν μεγάλη αντιοξειδωτική δράση.
Η παρούσα μελέτη προσεγγίζει το ελαιόλαδο, τόσο από την σκοπιά της Οικονομίας και του Μάρκετινγκ, όσο και από αυτήν της Χημείας Τροφίμων και της επιστήμης της Διατροφής.
Στο πρώτο μέρος γίνεται μια επισκόπηση της παγκόσμιας, της εγχώριας και της Μεσσηνιακής αγοράς ελαιόλαδου, με παράθεση οικονομικών στοιχείων, δεικτών και διαγραμμάτων. Γίνεται αναφορά της κείμενης νομοθεσίας, των κατηγοριών του ελαιόλαδου αλλά και διάφορων όρων όπως βιολογική καλλιέργεια, Π.Ο.Π/Π.Γ.Ε, HACCP κ.α. Επίσης αναφέρονται παραδείγματα της στρατηγικής μάρκετινγκ ανταγωνιστικών προς την Ελλάδα χωρών, με σκοπό την διείσδυση των χωρών αυτών σε μεγάλες αγορές και τέλος διατυπώνονται μια σειρά από προτάσεις, που μπορούν να βοηθήσουν σε επίπεδο μάρκετινγκ για την καλύτερη υποστήριξη- προώθηση του Μεσσηνιακού ελαιόλαδου, έτσι ώστε να ενισχυθεί το προφίλ του προϊόντος και να βελτιωθεί η θέση του στην αγορά.
Στο δεύτερο μέρος γίνεται μια βιβλιογραφική αναφορά στην χημεία των πολυφαινολών και της βιταμίνης Ε, με επιμέρους αναφορές στις πηγές, στους μηχανισμούς αντιοξειδωτικής δράσης, στης προστατευτική τους επίδραση στην υγεία και τέλος, στην βιοδιαθεσιμότητά τους. Γίνεται επίσης λεπτομερής αναφορά στις πολυφαινόλες του ελαιόλαδου αλλά και στους παράγοντες που επηρεάζουν την συγκέντρωσή τους κατά την καλλιέργεια και παραλαβή του χυμού.
Η πειραματική διαδικασία περιλαμβάνει την επεξεργασία και ανάλυση δύο σειρών δειγμάτων Μεσσηνιακού ελαιόλαδου. Η πρώτη σειρά προέρχεται από επιλεγμένες περιοχές του νομού, ενώ η δεύτερη από εμπορικά προϊόντα. Προσδιορίστηκε το ολικό πολυφαινολικό κλάσμα με την μέθοδο Folin- Ciocalteu, η συγκέντρωση των επιμέρους πολυφαινολικών ενώσεων με αέρια χρωματογραφία/ φασματομετρία μάζας και τέλος ο ποσοτικός προσδιορισμός των τοκοφερολών με HPLC.