Κατανάλωση τροφίμων και δείκτες φλεγμονής σε δείγμα ανδρών και γυναικών: αποτελέσματα από τη μελέτη «ΑΤΤΙΚΗ»

Σιτά, Στυλιανή

Η σχέση διατροφής και υγείας είναι γνωστή από την αρχαιότητα. Ο Ιπποκράτης (460 π.Χ.) συνέδεσε τη σωστή διατροφή µε την καλή υγεία λέγοντας ότι «Η σωστή διατροφή είναι θεμέλιο υγείας και φάρμακο κάθε ασθένειας». Ο ρόλος της διατροφής και της θρέψης γενικότερα στην επίπτωση χρόνιων νοσημάτων έχει εδραιωθεί εδώ και καιρό, σαν αποτέλεσμα πολλών επιδημιολογικών και κλινικών ερευνών. Θεωρείται ότι η διατροφή είναι από τους ευκολότερα τροποποιήσιμους παράγοντες κινδύνου και έτσι αποτελεί πολλές φορές στόχο πολλών παρεμβάσεων τόσο για την πρόληψη όσο και για τη θεραπεία των χρόνιων νοσημάτων. Γνωστός είναι επίσης και ο ρόλος της διατροφής στην παθοφυσιολογία των καρδιαγγειακών νοσημάτων και ιδιαίτερα στη διαδικασία της αθηροσκλήρωσης και στην επίπτωση της στεφανιαίας νόσου. Τα διάφορα μακροθρεπτικά συστατικά που απαρτίζουν το καθημερινό διαιτολόγιο, επιδρούν με διαφορετικά παθοφυσιολογικά μονοπάτια στην εξέλιξη της αθηρογενετικής διαδικασίας. Η αθηροσκλήρωση είναι το αποτέλεσμα πολλών παραγόντων που καταλήγουν στο σχηματισμό της αθηροσκληρωτικής πλάκας στις στεφανιαίες αρτηρίες, τα κλινικά συμβάματα της οποίας σχετίζονται με προσωρινή ή μόνιμη απόφραξη των αγγείων αυτών και έχει γενικά αναγνωριστεί σαν μια χρόνια φλεγμονώδης ασθένεια η οποία χαρακτηρίζεται από συσσώρευση λευκοκυττάρων (μονοκύτταρα και Τ-κύτταρα) στον τόπο της φλεγμονής. Πολλοί από τους αιματολογικούς δείκτες συστηματικής φλεγμονής χρησιμοποιούνται τα τελευταία χρόνια ως προγνωστικά εργαλεία για τον κίνδυνο εμφάνισης καρδιαγγειακών νοσημάτων, με ευρύτερα χρησιμοποιούμενη και πλέον κατοχυρωμένη σαν προβλεπτικό δείκτη τη C-αντιδρώσα πρωτεΐνη (CRP). Η σχέση διατροφής και φλεγμονής έχει αποτελέσει τα τελευταία χρόνια αντικείμενο έρευνας πολλών επιστημόνων με αποτέλεσμα τη διεξαγωγή πολλών κλινικών και επιδημιολογικών μελετών που διερευνούν τη σχέση αυτή. Στην παρούσα εργασία θα παρουσιαστούν τα αποτελέσματα της ερευνητικής μελέτης «ΑΤΤΙΚΗ» που συνδέουν τις διατροφικές συνήθειες δείγματος του πληθυσμού με τα επίπεδα τεσσάρων δεικτών φλεγμονής (C-αντιδρώσα πρωτεΐνη, αριθμός λευκοκυττάρων, νεκρωτικός παράγοντας όγκου-α και ιντερλευκίνη-6). Η μελέτη «ΑΤΤΙΚΗ» είναι μια συγχρονική επιδημιολογική έρευνα του γενικού πληθυσμού. Το δείγμα της μελέτης περιλαμβάνει 3042 άτομα. Εξ αυτών 1514 είναι άνδρες (48%) και οι 1528 γυναίκες (52%) άνω των 18 ετών. Η εκτίμηση των διατροφικών συνηθειών στηρίχθηκε σε ένα έγκυρο ημι-ποσοτικοποιημένο ερωτηματολόγιο εβδομαδιαίας καταγραφής της συχνότητας κατανάλωσης των τροφίμων. Η επεξεργασία των αποτελεσμάτων έγινε με το στατιστικό πρόγραμμα SPSS και μετά από την εφαρμογή της ανάλυση διασποράς, και αφού λήφθηκαν υπόψιν πιθανοί συγχυτικοί παράγοντες όπως ο δείκτης μάζας σώματος, το φύλο, η φυσική δραστηριότητα, η ηλικία, το κάπνισμα, η υπέρταση, ο σακχαρώδης διαβήτης και η χοληστερόλη αίματος, υπολογίστηκε η μέση τιμή για τα λευκά αιμοσφαίρια, τη C-αντιδρώσα πρωτεΐνη, το νεκρωτικό παράγοντα όγκου-α και την ιντερλευκίνη-6 σε κάθε ομάδα προσαρμογής στη Μεσογειακή διατροφή (δηλ. χαμηλή, μέτρια και υψηλή). Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι η υψηλή τήρηση της Μεσογειακής διατροφής έναντι της χαμηλής, συσχετίζεται με χαμηλότερα επίπεδα της C-αντιδρώσας πρωτεΐνης, του νεκρωτικού παράγοντα όγκου-α και της ιντερλευκίνης-6. Για τα λευκά αιμοσφαίρια η συσχέτιση δεν ήταν ισχυρή.
Από τη μελέτη αυτή αλλά και από άλλες επιδημιολογικές και κλινικές μελέτες που υπάρχουν στη βιβλιογραφία, φαίνεται η συσχέτιση της Μεσογειακής διατροφής με τα επίπεδα δεικτών φλεγμονής. Η σχέση αυτή, η οποία φαίνεται να είναι ουσιαστική και τεκμηριωμένη από στατιστικής απόψεως, δεν έχει τεκμηριωθεί πλήρως σε επίπεδο μηχανισμών. Ανοίγεται λοιπόν ένα νέο πεδίο επιστημονικής έρευνας για την αναζήτηση των παθοφυσιολογικών μηχανισμών που σχετίζουν τη διατροφή με τα επίπεδα συστηματικής φλεγμονής.

2007-10-19

Ελληνικά

Διατροφή - Υγιειονολογικές απόψεις
Nutrition - Health aspects
Τροφή, Κατανάλωση της
Food consumption
Γυναίκες - Διατροφή - Ελλάδα - Αττική (Νομός)
Women - Nutrition - Greece - Attica (Nome)
Άνδρας - Διατροφή - Ελλάδα - Αττική (Νομός)
Men - Nutrition - Greece - Attica (Nome)

166 σ., εικ., πίν., διαγρ.

Αναφορά Δημιουργού – Μη Εμπορική Χρήση – Όχι Παράγωγα Έργα 4.0