Περίληψη:
Το εργασιακό περιβάλλον αποτελείται από όλους τους παράγοντες που καθορίζουν τις συνθήκες υγιεινής και ασφάλειας και ιδιαίτερα εκείνους που μπορεί να περικλείουν δυνητικούς κινδύνους για ανεπιθύμητες επιπτώσεις στην υγεία και την ασφάλεια των εργαζομένων. Από αυτή την άποψη η υγιεινή και η ασφάλεια στο εργασιακό περιβάλλον αντιμετωπίζονται μαζί και σε συνεργασία με την υγεία των εργαζομένων στην εργασία.
Στις Ευρωπαϊκές Κοινότητες περίπου 150 εκατομμύρια ανθρώπων εκτίθενται σε μεγάλη ποικιλία επαγγελματικών κινδύνων, που απειλούν την υγεία και την προσωπική τους ασφάλεια. Η εργασιακή παθολογία ασχολείται συνήθως με ατυχήματα και ασθένειες από την εργασία, που η προληπτική τους διάγνωση είναι αντικείμενο μακροχρόνιων δραστηριοτήτων στην Ευρωπαϊκή Κοινότητα ενώ οι επιβλαβείς επιπτώσεις τους αντιμετωπίζονται, μερικά ή ολικά, με ποικίλα μέτρα (Bean, Bentollila, Bertola and Dolado, 1998).
Σήμερα ο αριθμός των επαγγελματικών ατυχημάτων παραμένει υψηλός. Εκτός από την οικονομική τους σημασία, η αποτίμηση των κοινωνικών επιπτώσεων είναι αδύνατη, δεδομένου ότι δεν είναι εύκολο να εκτιμηθούν οι ψυχικές βλάβες ή να ληφθούν υπόψη οι μακροχρόνιοι παράγοντες, που σχετίζονται με τα ατυχήματα και τις επαγγελματικές ασθένειες. Γι’ αυτό και υπολογίζεται ότι το συνολικό κοινωνικό και οικονομικό κόστος των επαγγελματικών ασθενειών και ατυχημάτων είναι πολύ μεγαλύτερο από τις διαθέσιμες εκτιμήσεις.
Η σύγχρονη τεχνολογία χρησιμοποιεί όλο και πιο προηγμένες διαδικασίες που περικλείουν νέους κινδύνους. Χρησιμοποιεί χημικές ουσίες που δεν έχουν δοκιμασθεί πλήρως για τις επιβλαβείς επιπτώσεις τους στον άνθρωπο. Όλοι οι χημικοί, φυσικοί, μηχανικοί και βιολογικοί παράγοντες καθώς και οι ψυχοκοινωνικοί συντελεστές, που σχετίζονται με την εργασία, πρέπει να αναγνωρίζονται εύκολα και να ελέγχονται ή να εξαλείφονται με τα κατάλληλα μέτρα ώστε να αποφευχθεί βλάβη της υγείας ή σημαντική μείωση της ασφάλειας (Σπυρόπουλος, 2000).
Η πρόληψη, ο περιορισμός και όπου είναι δυνατόν η εξάλειψη των επαγγελματικών κινδύνων, συνιστούν τα σπουδαιότερα στοιχεία για την προστασία της υγείας και ασφάλειας των εργαζομένων στο εργασιακό περιβάλλον. Προς αυτή την κατεύθυνση ενεργεί και η Κοινότητα μόνη της ή και σε συνεργασία με άλλες οργανώσεις, όπως το Ευρωπαϊκό Ίδρυμα για τη Βελτίωση των συνθηκών Ζωής και Εργασίας, το Ευρωπαϊκό Κέντρο για την Ανάπτυξη της Επαγγελματικής Εκπαίδευσης, το Διεθνές Γραφείο Εργασίας, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, και με Εθνικούς Οργανισμούς και Ινστιτούτα εκτός της Κοινότητας (Walters and James, 1998).
Με άλλα λόγια, η εργασία δεν αποτελεί μόνο μία από τις βασικές ανάγκες για την ολοκλήρωση του ατόμου, μπορεί να αποτελέσει συγχρόνως και ένα δυνητικό κίνδυνο για την σωματική και ψυχική υγεία του . Το γεγονός αυτό προκάλεσε τον προβληματισμό μου και το ενδιαφέρον μου να μελετηθούν ποιες είναι οι συνθήκες υγιεινής και ασφάλειας στους εργασιακούς χώρους και ποια τα προβλήματα αυτών.
Απάντηση στον παραπάνω προβληματισμό έρχεται να δώσει η μελέτη αυτή, κάνοντας μια θεωρητική ανασκόπηση σε ότι έχει γραφτεί σχετικά με τους κινδύνους από την εργασία και τις επιδράσεις αυτών στους εργαζόμενους, καθώς και με τη διεξαγωγή δειγματοληπτικής έρευνας σε περιοχές του νομού Αττικής, του νομού Βοιωτίας, του νομού Αργολίδας και του νομού Ηρακλείου Κρήτης.
Παράλληλα, σκοπός της πτυχιακής μελέτης είναι να αναλύσει τους κινδύνους που προέρχονται από την εργασία και την επίδραση αυτών στην υγεία και ασφάλεια, η παροχή κατάλληλων πληροφοριών για την αντιμετώπισή τους και για την εφαρμογή της κείμενης Νομοθεσίας σε θέματα υγείας και ασφάλειας της εργασίας, καθώς και να διερευνήσει τους παράγοντες που επηρεάζουν τις συνθήκες υγιεινής και ασφάλειας του εργασιακού χώρου των εργαζομένων.
Επίσης , στόχος της πτυχιακής μελέτης είναι να εξετάσει με τη βοήθεια της δειγματοληπτικής έρευνας, ποιες είναι οι συνθήκες υγιεινής και ασφάλειας στον εργασιακό χώρο των εργαζομένων των περιοχών στις οποίες διανεμήθηκε το ερωτηματολόγιο και ποιοι οι κίνδυνοι και τα προβλήματα υγείας που μπορεί να αντιμετωπίζουν οι εργαζόμενοι αυτών των εργασιακών χώρων, έτσι ώστε να γίνει προσπάθεια να διερευνηθούν οι παράγοντες που επηρεάζουν τις συνθήκες υγιεινής και ασφάλειας του εργασιακού χώρου των εργαζομένων, οι κίνδυνοι που πηγάζουν από την εργασία και η επίδρασή τους στην υγεία και ασφάλεια. Επιπρόσθετος σημαντικός στόχος της είναι και η προαγωγή της εργασιακής υγείας και ασφάλειας μέσω της διάδοσης της γνώσης σε θέματα υγιεινής και ασφάλειας.