Διαιτητική αντιμετώπιση σακχαρώδη διαβήτη τύπου І και ІІ

Καταχανάκη, Σοφία

Σκουρολιάκου, Μαρία

Είναι αναμφίβολο σήμερα ότι ο σακχαρώδης διαβήτης αποτελεί ένα παγκόσμιο ιατρικό πρόβλημα, που η εξάπλωσή του λαμβάνει επιδημικές διαστάσεις. Χαρακτηριστικά στην προσεχή δεκαετία προβλέπεται μια αύξηση 72% του επιπολασμού του διαβήτη παγκοσμίως. Στα αίτια αυτής της επιδημίας περιλαμβάνονται η αύξηση του μέσου όρου ζωής και η υιοθέτηση ενός ‘’δυτικού’’ τρόπου ζωής που χαρακτηρίζεται από έλλειψη φυσικής δραστηριότητας και αυξημένη πρόσληψη τροφής. Τα ανωτέρω οδηγούν στην ανάπτυξη παχυσαρκίας και ινσουλινοαντοχής. Ο συνδυασμός της επίκτητης ινσουλινοαντοχής με κάποια, γενετικά καθορισμένη, μειωμένη ικανότητα για έκκριση ινσουλίνης, οδηγεί στην εμφάνιση της νόσου. Στην Ελλάδα οι διάφορες παλαιότερες μελέτες υποδεικνύουν ότι ο επιπολασμός του διαβήτη είναι 4-6%, ενώ μελέτες γενικές δείχνουν επιπολασμό του διαβήτη 6-8%. Θα πρέπει να επισημανθεί μια ανησυχητική τάση αύξησης της συχνότητας του σακχαρώδους διαβήτη τύπου ІІ στα παιδιά, κυρίως όμως στους εφήβους, ως συνέπεια παχυσαρκίας. Με τα δεδομένα της χρονιότητας της νόσου και των χρόνιων επιπλοκών που συνεπάγεται σε μεγάλο αριθμό ασθενών, ο διαβήτης αποτελεί ένα σημαντικό ιατρικό και κοινωνικό πρόβλημα για τους ασθενείς, τις οικογένειές τους αλλά και το σύστημα υγείας κάθε χώρας.
Ο σακχαρώδης διαβήτης αποτελεί μία χρόνια νόσο που χαρακτηρίζεται από διαταραχή του μεταβολισμού της γλυκόζης και των υπολοίπων υποστρωμάτων ενέργειας, καθώς και από την εμφάνιση απώτερων αγγειακών (που περιλαμβάνουν βλάβες των μικρών και των μεγάλων αγγείων) και νευρολογικών επιπλοκών. Ο σακχαρώδης διαβήτης συνίσταται σε μία ομάδα διαταραχών στις οποίες ενέχονται διαφορετικοί παθογενετικοί μηχανισμοί με κοινό παρανομαστή την υπεργλυκαιμία (αύξηση της συγκέντρωσης του σακχάρου αίματος). Ανεξάρτητα του αιτίου, η νόσος σχετίζεται με ανεπάρκεια ινσουλίνης που μπορεί να είναι ολική, μερική ή σχετική, όταν συνυπάρχει και αντίσταση στην ινσουλίνη. Η έλλειψη ινσουλίνης διαδραματίζει βασικό ρόλο στις μεταβολικές διαταραχές που σχετίζονται με τον διαβήτη και η υπεργλυκαιμία ακολούθως ενέχει πρωταρχικό ρόλο στην εμφάνιση των επιπλοκών της νόσου. Όλες οι μορφές του διαβήτη συνοδεύονται παθολογοανατομικά από μικροαγγειοπάθεια, μακροαγγειοπάθεια που απορρέει από επιταχυνόμενη αθηρομάτωση και διάφορες άλλες επιπλοκές μικτής αιτιολογίας, συμπεριλαμβανομένων της νεφροπάθειας, επιπλοκές στην κύηση και από αυξημένη ευαισθησία στις λοιμώξεις.
Τα μέλη της διαβητολογικής ομάδας πρέπει να γνωρίζουν την έκταση και τη σημασία του προβλήματος που λέγεται ‘’διαβήτης’’, την αντιμετώπιση και τους τρόπους πρόληψής του. Στα πλαίσια της θεραπευτικής αγωγής, κρίνεται ιδιαίτερα σημαντική η ομαλοποίηση του γλυκαιμικού ελέγχου όπως επίσης η επιθετική αντιμετώπιση άλλων παραγόντων κινδύνου με στόχο τη μείωση ή επιβράδυνση της εξέλιξης των χρόνιων επιπλοκών. Η συμβολή της κατάλληλης διατροφικής αγωγής είναι ιδιαίτερα σημαντική στην πρόληψη ή διαχείριση υπάρχοντος σακχαρώδους διαβήτη όπως επίσης και όσον αφορά την πορεία εξέλιξης των χρόνιων επιπλοκών του διαβήτη.
Στην παρούσα διπλωματική εργασία επιχειρείται μια αναλυτική προσέγγιση των διατροφικών συστάσεων για την θεραπευτική αντιμετώπιση του σακχαρώδους διαβήτη, σύμφωνα με τις τρέχουσες επίσημες αναφορές της Αμερικανικής Διαβητολογικής Εταιρείας, όπως επίσης και η παράθεση ορισμένων δυνητικά χρήσιμων και αποτελεσματικών συμπληρωμάτων διατροφής (βιταμινών, μεταλλικών στοιχείων και φυτικών παρασκευασμάτων). Επίσης, επισημαίνεται ο ρόλος της εφαρμογής κατάλληλης διατροφικής παρέμβασης σε ειδικές ομάδες του πληθυσμού όπως άτομα νεαρής ηλικίας, γυναίκες με διαβήτη κύησης και ηλικιωμένους. Σε κάθε περίπτωση η παροχή εξατομικευμένης διατροφικής αγωγής αποτελεί σημαντική παράμετρος της συνολικής θεραπευτικής αντιμετώπισης.

2007-12-04

Ελληνικά

Διαιτολογία (Γενικά)
Διαιτητική θεραπεία

Σακχαρώδης διαβήτης
Ασθένειες - Διαιτολογικές απόψεις

309 σ. : εικ., πίν.

Αναφορά Δημιουργού – Μη Εμπορική Χρήση – Όχι Παράγωγα Έργα 4.0