Πρωτότυπος Τίτλος:
Προσδιορισμός ανθοκυανινών σε σταφίδες
Συγγραφέας:
Μπελέκος, Βασίλειος
Επιβλέπων καθηγητής:
Ανδρικόπουλος, Νικόλαος
Καραθάνος, Βάϊος
Χίου, Αντωνία
Καραθάνος, Βάϊος
Χίου, Αντωνία
Περίληψη:
Η σταφίδα αποτελεί το ξηρό προϊόν του καρπού της αμπέλου (Vitis vinifera). Οι ποικιλίες της σταφίδας είναι 2: η κορινθιακή σταφίδα και η σουλτανίνα. Η Ελλάδα αποτελεί σχεδόν την αποκλειστική χώρα παραγωγής κορινθιακής σταφίδας (περίπου 80% της παγκόσμιας παραγωγής). Οι υποποικιλίες της κορινθιακής σταφίδας, ανάλογα με την περιοχή προέλευσης είναι τρεις: η Vostizza, η Gulf και η Provincial.
Οι ανθοκυανίνες ανήκουν στα φλαβονοειδή. Είναι δευτερογενείς μεταβολίτες φυτών και υπεύθυνες για το έντονο βαθύ κόκκινο χρώμα πολλών από αυτά. Στην φύση βρίσκονται συνήθως ως γλυκοζίτες. Οι κύριες ανθοκυανιδίνες (αγλυκόνες των ανθοκυανινών) είναι 6: η κυανιδίνη, η μαλβιδίνη, η δελφινιδίνη, η πεονιδίνη, η πετουνιδίνη και η πελαργονιδίνη.
Ενώ το πολυφαινολικό περιεχόμενο του σταφυλιού και του κρασιού είναι ευρέως μελετημένο, κάτι τέτοιο δεν ισχύει για την σταφίδα. Οι μέχρι τώτα μελέτες έχουν πραγματοποιηθεί μόνο στην σουλτανίνα. Από αυτές φαίνεται ότι στην σουλτανίνα περιέχονται μικρές ποσότητες κυανιδίνης, δελφινιδίνης και πελαγονιδίνης.
Επιδημιολογικές μελέτες έχουν δείξει την αντίστροφη σχέση μεταξύ της πρόσληψης φλαβονοειδών (και ανθοκυανινών συγκεκριμένα) και της εμφάνισης καρδιαγγειακών νοσημάτων και διαφόρων μορφών καρκίνου. Οι μηχανισμοί, μέσω των οποίων οι ανθοκυανίνες επιτυγχάνουν αυτή την προστατευτική δράση, ποικίλουν. Όπως έχουν δείξει κυρίως μελέτες in vitro και σε πειραματόζωα, η σημαντικότερη δράση των ανθοκυανινών είναι η αντιοξειδωτική τους ικανότητα. Επίσης φαίνεται πως έχουν αντιφλεγμονώδη δράση, αγγειοπροστατευτική δράση, υπογλυκαιμική δράση καθώς και αντικαρκινική δράση.
Σκοπός της παρούσας μεταπτυχιακής διατριβής ήταν η ανίχνευση ανθοκυανινών σε σταφίδα. Ως δείγμα χρησιμοποιήθηκε βιολογική κορινθιακή σταφίδα, τόσο επεξεργασμένη (εμπορικό προϊόν) όσο και ακατέργαστη. Τα δείγματα θερμάνθηκαν στους 100 C: 0, 10, 15, 20, 30, 40 και 50 min. Ακολούθησε εκχύλιση με διάλυμα μεθανόλης/υδροχλωρικού οξέος 0,1%. Η εκχύλιση πραγματοποιήθηκε και σε δείγματα τα οποία, αφού θερμάνθηκαν, πολτοποιήθηακαν. Τα εκχυλίσματα, εν συνεχεία, αναλύθηκαν με υγρή χρωματογραφία υψηλής πίεσης για να ανιχνευθούν οι ανθοκυανίνες, που πιθανόν περιέχονται, ξεχωριστά. Ο προσδιορισμός της συνολικής περιεκτικότητας σε ανθοκυανίνες έγινε με φωτομετρικό προσδιορισμό στα 520 nm και στα 700 nm.
Τελικα η υγρή χρωματογραφία υψηλής πίεσης έδειξε ότι σε όλα τα μελετούμενα δείγματα υπάρχουν ανθοκυανίνες. Συγκεκριμένα ανιχνεύθηκαν πεονιδίνη, μαλβιδίνη και κυανιδίνη. Η πεονιδίνη κυριαρχεί μεταξύ των ανθοκυανιών. Η συνολική περιεκτικότητα ανθοκυανινών μεταξύ των δειγμάτων ποικίλλει από 0,297 mg/100 g για την ακατέργαστη σταφίδα και 0,274 mg/100 g για την επεξεργασμένη σταφίδα, με βάση τον φωτομετρικό προσδιορισμό.
Με την παρούσα εργασία αποδεικνύεται για πρώτη φορά ότι στην κορινθιακή σταφίδα υπάρχουν ανθοκυανίνες. Αν συνυπολογιστεί το γεγονός ότι έχει πλούσιο πολυφαινολικό περιεχόμενο, όπως έχουν δείξει άλλες μελέτες, τότε συμπεραίνεται ότι αυτό το παραδοσιακό ελληνικό τρόφιμο μπορεί να συνεισφέρει στην πρόσληψη φυτοχημικών, αντιοξειδωτικών ουσιών με προστατευτική δράση έναντι των καρδιαγγειακών νοσημάτων και διαφόρων μορφών καρκίνου.
Οι ανθοκυανίνες ανήκουν στα φλαβονοειδή. Είναι δευτερογενείς μεταβολίτες φυτών και υπεύθυνες για το έντονο βαθύ κόκκινο χρώμα πολλών από αυτά. Στην φύση βρίσκονται συνήθως ως γλυκοζίτες. Οι κύριες ανθοκυανιδίνες (αγλυκόνες των ανθοκυανινών) είναι 6: η κυανιδίνη, η μαλβιδίνη, η δελφινιδίνη, η πεονιδίνη, η πετουνιδίνη και η πελαργονιδίνη.
Ενώ το πολυφαινολικό περιεχόμενο του σταφυλιού και του κρασιού είναι ευρέως μελετημένο, κάτι τέτοιο δεν ισχύει για την σταφίδα. Οι μέχρι τώτα μελέτες έχουν πραγματοποιηθεί μόνο στην σουλτανίνα. Από αυτές φαίνεται ότι στην σουλτανίνα περιέχονται μικρές ποσότητες κυανιδίνης, δελφινιδίνης και πελαγονιδίνης.
Επιδημιολογικές μελέτες έχουν δείξει την αντίστροφη σχέση μεταξύ της πρόσληψης φλαβονοειδών (και ανθοκυανινών συγκεκριμένα) και της εμφάνισης καρδιαγγειακών νοσημάτων και διαφόρων μορφών καρκίνου. Οι μηχανισμοί, μέσω των οποίων οι ανθοκυανίνες επιτυγχάνουν αυτή την προστατευτική δράση, ποικίλουν. Όπως έχουν δείξει κυρίως μελέτες in vitro και σε πειραματόζωα, η σημαντικότερη δράση των ανθοκυανινών είναι η αντιοξειδωτική τους ικανότητα. Επίσης φαίνεται πως έχουν αντιφλεγμονώδη δράση, αγγειοπροστατευτική δράση, υπογλυκαιμική δράση καθώς και αντικαρκινική δράση.
Σκοπός της παρούσας μεταπτυχιακής διατριβής ήταν η ανίχνευση ανθοκυανινών σε σταφίδα. Ως δείγμα χρησιμοποιήθηκε βιολογική κορινθιακή σταφίδα, τόσο επεξεργασμένη (εμπορικό προϊόν) όσο και ακατέργαστη. Τα δείγματα θερμάνθηκαν στους 100 C: 0, 10, 15, 20, 30, 40 και 50 min. Ακολούθησε εκχύλιση με διάλυμα μεθανόλης/υδροχλωρικού οξέος 0,1%. Η εκχύλιση πραγματοποιήθηκε και σε δείγματα τα οποία, αφού θερμάνθηκαν, πολτοποιήθηακαν. Τα εκχυλίσματα, εν συνεχεία, αναλύθηκαν με υγρή χρωματογραφία υψηλής πίεσης για να ανιχνευθούν οι ανθοκυανίνες, που πιθανόν περιέχονται, ξεχωριστά. Ο προσδιορισμός της συνολικής περιεκτικότητας σε ανθοκυανίνες έγινε με φωτομετρικό προσδιορισμό στα 520 nm και στα 700 nm.
Τελικα η υγρή χρωματογραφία υψηλής πίεσης έδειξε ότι σε όλα τα μελετούμενα δείγματα υπάρχουν ανθοκυανίνες. Συγκεκριμένα ανιχνεύθηκαν πεονιδίνη, μαλβιδίνη και κυανιδίνη. Η πεονιδίνη κυριαρχεί μεταξύ των ανθοκυανιών. Η συνολική περιεκτικότητα ανθοκυανινών μεταξύ των δειγμάτων ποικίλλει από 0,297 mg/100 g για την ακατέργαστη σταφίδα και 0,274 mg/100 g για την επεξεργασμένη σταφίδα, με βάση τον φωτομετρικό προσδιορισμό.
Με την παρούσα εργασία αποδεικνύεται για πρώτη φορά ότι στην κορινθιακή σταφίδα υπάρχουν ανθοκυανίνες. Αν συνυπολογιστεί το γεγονός ότι έχει πλούσιο πολυφαινολικό περιεχόμενο, όπως έχουν δείξει άλλες μελέτες, τότε συμπεραίνεται ότι αυτό το παραδοσιακό ελληνικό τρόφιμο μπορεί να συνεισφέρει στην πρόσληψη φυτοχημικών, αντιοξειδωτικών ουσιών με προστατευτική δράση έναντι των καρδιαγγειακών νοσημάτων και διαφόρων μορφών καρκίνου.
Ημερομηνία κατάθεσης:
2007-10-09
Γλώσσες Τεκμηρίου:
Ελληνικά
Θεματικές Κατηγορίες:
Διατροφή (Γενικά). DRI’s
Τιμές τροφίμων, διατροφικές μελέτες, συστατικά
Τιμές τροφίμων, διατροφικές μελέτες, συστατικά
Λοιπά Θέματα:
Διατροφή
Σταφίδες
Σταφίδες
Περιγραφή:
55 σ. : εικ.
Άδεια χρήσης:
Αναφορά Δημιουργού – Μη Εμπορική Χρήση – Όχι Παράγωγα Έργα 4.0
