Περίληψη:
Η παρούσα πτυχιακή μελέτη εξετάζει το θεσμό της διαπολιτισμικής εκπαίδευσης μέσα στα πλαίσια της σύγχρονης πολυπολιτισμικής πραγματικότητας στο χώρο της εκπαίδευσης, ώστε να είναι δυνατή η σύγκριση με τα ευρωπαϊκά και τα διεθνή εκπαιδευτικά συστήματα.
Η θεαματική αλλαγή που σημειώθηκε στη χώρα μας τα τελευταία χρόνια με τη μετάβαση από την εθνική και γλωσσική ομοιογένεια στην “πολυχρωμία” και τον πολιτισμικό πλουραλισμό, συνετέλεσε στην ανάπτυξη της διαπολιτισμικής παιδαγωγικής προσέγγισης ως απάντηση στην πολυπολιτισμικότητα.
Τα μοντέλα εκπαίδευσης που εφαρμόστηκαν στις πολυπολιτισμικές κοινωνίες μέχρι την υιοθέτηση της διαπολιτισμικής εκπαίδευσης, αποσκοπούσαν στη στείρα αφομοίωση των μαθητών διαφορετικής γλωσσικής και πολιτισμικής προέλευσης στο κυρίαρχο εκπαιδευτικό σύστημα και στην κοινωνία της χώρας υποδοχής. Έτσι, αγνοούνται προκλητικά οι προηγούμενες γνωστικές και μορφωτικές εμπειρίες που φέρουν μαζί τους τα παιδιά των μεταναστών, οι οποίες χαρακτηρίζονται από την επίσημη εκπαιδευτική πολιτική της κοινωνίας της χώρας υποδοχής ως “αποκλίνουσες” ή “ελλειμματικές”.
Η κατάσταση αυτή έρχεται να αλλάξει ριζικά με την ουσιαστική εφαρμογή των αρχών της διαπολιτισμικής εκπαίδευσης, οι οποίες αναγνωρίζουν το πολιτισμικό και γλωσσικό κεφάλαιο των αλλοδαπών μαθητών, όχι ως κατώτερο από εκείνο της κυρίαρχης ομάδας, αλλά ως διαφορετικό και πρέπει να τύχει του ανάλογου σεβασμού.
Η εφαρμογή των αρχών της διαπολιτισμικής εκπαίδευσης προϋποθέτει τη ριζική αναδιάρθρωση των εκπαιδευτικών προγραμμάτων και της διδακτικής μεθοδολογίας καθώς και την κατάλληλη πανεπιστημιακή εκπαίδευση και επιμόρφωση και των εκπαιδευτικών. Όμως, το σχολείο από μόνο του δεν μπορεί να αντιμετωπίσει τα προβλήματα που αναφύονται από την παρουσία των παιδιών διαφορετικής γλωσσικής και πολιτισμικής προέλευσης. Θα πρέπει να υπάρξει η κατάλληλη συνεργασία με τους γονείς των μαθητών αυτών προκειμένου να επιτευχθεί η ομαλή ένταξή τους στο ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα και στην ελληνική κοινωνία γενικότερα.