Περίληψη:
Η Ελλάδα αντιμετωπίζει ένα σοβαρό πρόβλημα δασικών πυρκαγιών που συνεχώς χειροτερεύει. Η ανάγκη για να κατανοηθούν οι λόγοι για αυτή τη χειροτέρευση είναι προφανής, προκειμένου να τροποποιηθούν οι σχετικές πολιτικές και να γίνουν οι απαραίτητες αλλαγές στις πρακτικές διαχείρισης των πυρκαγιών, ώστε να περιοριστεί το πρόβλημα, που επιδεινώνεται λόγω της κλιματικής αλλαγής, και οι αρνητικές του επιπτώσεις. Επιπρόσθετα, της κλιματικής αλλαγής, η συσσώρευση καύσιμης ύλης ως απόρροια της εγκατάλειψης της υπαίθρου και της ανεπαρκούς δασικής διαχείρισης και η άναρχη οικιστική ανάπτυξη εντείνουν το πρόβλημα. Οι περιοχές μίξης δασών-οικισμών (WUI) έχουν συμβάλει σημαντικά στη δυσκολία αντιμετώπισης των πυρκαγιών, αυξάνοντας τον κίνδυνο απωλειών ζωής και περιουσιών.
Μετά τις πυρκαγιές στην Ηλεία (2007) και στο Μάτι (2018), προτεραιότητα του κρατικού μηχανισμού διαχείρισης κρίσεων αποτελεί η προστασία της ανθρώπινης ζωής, συχνά σε βάρος του περιβάλλοντος. Αυτό, κατά τα τελευταία έτη, έχει οδηγήσει σε εκτεταμένες καταστροφές σε περιοχές όπως η Βόρεια Εύβοια, η Ρόδος, ο Έβρος και η Αττική.
Το ερώτημα που προκύπτει είναι αν η προληπτική απομάκρυνση πληθυσμού, όπως εφαρμόζεται, αποτελεί τη βέλτιστη επιλογή για την αντιμετώπιση των πυρκαγιών.
Η παρούσα διπλωματική εργασία εστιάζει στην ανάλυση της εφαρμογής του μέτρου της προληπτικής απομάκρυνσης πληθυσμού από οικισμούς WUI, με ειδική αναφορά στους οικισμούς της νήσου Αίγινας. Το νησί χαρακτηρίζεται από αύξηση του μόνιμου πληθυσμού, καθώς και από έντονη τουριστική δραστηριότητα τους καλοκαιρινούς μήνες. Η μελέτη εξετάζει τους παράγοντες που καθιστούν τους οικισμούς της Αίγινας ευάλωτους στις πυρκαγιές και την αναγκαιότητα της απομάκρυνσης πληθυσμού σε περίπτωση πυρκαγιάς. Μέσω της ανασκόπησης του θεσμικού πλαισίου και της διεθνούς βιβλιογραφίας, διερευνώνται οι παράγοντες τρωτότητας και η σκοπιμότητα της απομάκρυνσης στην υπό έρευνα περιοχή. Τέλος, περαιτέρω στόχος της εργασίας αποτελεί η ανάλυση στρατηγικών διαχείρισης των πυρκαγιών προτείνοντας βέλτιστες πρακτικές για τη μείωση του κινδύνου και την αύξηση της ανθεκτικότητας των κοινοτήτων σε ένα περιβάλλον που μεταβάλλεται συνεχώς.
Λέξεις-κλειδιά:
πληθυσμός, πυρκαγιά, εκκένωση, οικισμός, δάσος
Περιγραφή:
140 σ.,εικ.,διαγρ.,χάρτες