Πρωτότυπος Τίτλος:
Μελέτη του Δείκτη Παράκτιας Τρωτότητας σε συνδυασμό με Κοινωνικοοικονομικές Μεταβλητές για την περιοχή του Longyearbyen, Svalbard στο πλαίσιο της κλιματικής αλλαγής
Συγγραφέας:
Τίτα, Ευαγγελία, Κωνσταντίνος
Επιβλέπων καθηγητής:
Πετρόπουλος, Γεώργιος Π.
Περίληψη:
Η διαχρονική παρακολούθηση της ευαισθησίας σε τρωτότητα των ακτογραμμών, είναι ζήτημα μείζονος σημασίας. Σε αυτές τις περιοχές συγκεντρώνεται μεγάλο μέρος της ανθρώπινης δραστηριότητας και αποτελούν σημαντικά φυσικά οικοσυστήματα. Οι μεταβολές αυτές μπορεί να προέρχονται τόσο από τις φυσικές διεργασίες (πχ. γεωμορφολογικοί παράγοντες) όσο και λόγω της ανθρώπινης παρέμβασης. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον συγκεντρώνεται στον Αρκτικό κύκλο, καθώς οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής είναι εντόνως εμφανείς. Σύμφωνα με μελέτες, η άνοδος της μέσης θερμοκρασίας είναι εντονότερη σε αυτές, προκαλώντας την επιτάχυνση μίας σειρά φαινομένων, όπως το λιώσιμο των θαλάσσιων πάγων, του παγετού που καλύπτει τις ακτογραμμές και κατ’επέκταση την εμφάνιση μεγαλύτερου βαθμού διάβρωσης. Συνεπώς κρίνεται επιτακτική η ανάγκη, όχι μόνο της διαχρονικής παρακολούθησης των περιοχών αυτών, αλλά και οι μελέτες που εμβανθύνουν και εμπλουτίζουν τις γνώσεις πίσω από αυτά τα φαινόμενα προκειμένου να χαραχτούν πολιτικές προστασίας τους.
Η δορυφορική τηλεπισκόπηση και η ραγδαία ανάπτυξη των Γεωγραφικών Συστημάτων Πληροφοριών (ΣΓΠ) παρέχουν πληθώρα εργαλείων που εξυπηρετούν αυτό το σκοπό. Μία από τις πιο ευρέως διαδοδεμένες μεθοδολογίες, η οποία εφαρμόζεται για την παρακολούθηση της ευαισθησίας των παράκτιων περιοχών είναι ο δείκτης παράκτιας ευαισθησίας (Coastal Vulnerability Index, CVI). Ένας ακόμας δείκτης που αφορά τον κοινωνικό και οικονομικό αντίκτυπο στις περιοχές αυτές είναι ο κοινωνικοοικονομικός δείκτη ευαισθησίας (Social Vulnerability Index, SVI). Ο συνδυασμός με τον CVI προσφέρει το διαβαθμισμένο δείκτη παράκτιας ευαισθησίας (Integrated Coastal Vulnerability Index, ICVI), οδηγώντας στον εντοπισμό των πιο ευάλλωτων κομματιών της ακτογραμμής.
Στην παρούσα διπλωματική εργασία ως περιοχή μελέτης που επικεντρώνει το ενδιαφέρον για την εφαρμογή των παραπάνω δεικτών, επιλέχθηκε το Longyearbyen, πόλη της νήσου Svalbard το οποίο αποτελεί κομμάτι του Αρκτικού κύκλου. Για τον υπολογισμό των δεικτών ενδιαφέροντος εφαρμόστηκαν δύο μέθοδοι. Η πρώτη αφορά την εφαρμογή της κλασσικής προσέγγισης που χρησιμοποιείται ευρέως από την επιστημονική κοινότητα και αφορά τις εξισώσεις που έχουν αναπτυχθεί για τους δείκτες αυτούς. Η δεύτερη αφορά την εφαρμογή της μεθόδου της Αναλυτικής Ιεράρχησης, μία μέθοδος που επιτρέπει, υπολογίζοντας στατιστικά βάρη για τις μεταβλητές που συμμετέχουν στον υπολογισμό, να επισημανθεί ο αντίκτυπός τους στην ευαισθησία σε τρωτότητα στην υπό εξέταση περιοχή. Καθώς η ερευνητική δραστηριότητα και μελέτη γύρω από αυτό το κομμάτι παρουσιάζει βήματα μόλις την τελευταία δεκαετία και αναγνωρίζοντας το γεγονός ότι δεν έχουν πραγματοποιηθεί μέχρι πρόσφατα τέτοιου είδους μελέτες οι οποίες συμπεριλαμβάνουν τις επιπτώσεις στον κοινωνικο-οικονομικό παράγοντα, η παρούσα διπλωματική στοχεύει να συμβάλλει στην κατεύθυνση αυτή.
Η δορυφορική τηλεπισκόπηση και η ραγδαία ανάπτυξη των Γεωγραφικών Συστημάτων Πληροφοριών (ΣΓΠ) παρέχουν πληθώρα εργαλείων που εξυπηρετούν αυτό το σκοπό. Μία από τις πιο ευρέως διαδοδεμένες μεθοδολογίες, η οποία εφαρμόζεται για την παρακολούθηση της ευαισθησίας των παράκτιων περιοχών είναι ο δείκτης παράκτιας ευαισθησίας (Coastal Vulnerability Index, CVI). Ένας ακόμας δείκτης που αφορά τον κοινωνικό και οικονομικό αντίκτυπο στις περιοχές αυτές είναι ο κοινωνικοοικονομικός δείκτη ευαισθησίας (Social Vulnerability Index, SVI). Ο συνδυασμός με τον CVI προσφέρει το διαβαθμισμένο δείκτη παράκτιας ευαισθησίας (Integrated Coastal Vulnerability Index, ICVI), οδηγώντας στον εντοπισμό των πιο ευάλλωτων κομματιών της ακτογραμμής.
Στην παρούσα διπλωματική εργασία ως περιοχή μελέτης που επικεντρώνει το ενδιαφέρον για την εφαρμογή των παραπάνω δεικτών, επιλέχθηκε το Longyearbyen, πόλη της νήσου Svalbard το οποίο αποτελεί κομμάτι του Αρκτικού κύκλου. Για τον υπολογισμό των δεικτών ενδιαφέροντος εφαρμόστηκαν δύο μέθοδοι. Η πρώτη αφορά την εφαρμογή της κλασσικής προσέγγισης που χρησιμοποιείται ευρέως από την επιστημονική κοινότητα και αφορά τις εξισώσεις που έχουν αναπτυχθεί για τους δείκτες αυτούς. Η δεύτερη αφορά την εφαρμογή της μεθόδου της Αναλυτικής Ιεράρχησης, μία μέθοδος που επιτρέπει, υπολογίζοντας στατιστικά βάρη για τις μεταβλητές που συμμετέχουν στον υπολογισμό, να επισημανθεί ο αντίκτυπός τους στην ευαισθησία σε τρωτότητα στην υπό εξέταση περιοχή. Καθώς η ερευνητική δραστηριότητα και μελέτη γύρω από αυτό το κομμάτι παρουσιάζει βήματα μόλις την τελευταία δεκαετία και αναγνωρίζοντας το γεγονός ότι δεν έχουν πραγματοποιηθεί μέχρι πρόσφατα τέτοιου είδους μελέτες οι οποίες συμπεριλαμβάνουν τις επιπτώσεις στον κοινωνικο-οικονομικό παράγοντα, η παρούσα διπλωματική στοχεύει να συμβάλλει στην κατεύθυνση αυτή.
Ημερομηνία κατάθεσης:
2025-03-14
Γλώσσες Τεκμηρίου:
Αγγλικά
Θεματικές Κατηγορίες:
Γεωγραφία (Γενικά)
Λοιπά Θέματα:
Δεικτης Παράκτιας Επικινδυνότητας
Λέξεις-κλειδιά:
Κοινωνικο-Οικονομικός Δείκτης Παράκτιας Τρωτότητας, Δείκτης Παράκτιας Τρωτότητας, Παράκτια τρωτότητα, Αναβαθμισμένος Δείκτης Παράκτιας Τρωτότητας
Περιγραφή:
120 σ.,εικ.,πίν.,διαγρ.,χάρτες
Άδεια χρήσης:
Αναφορά Δημιουργού – Μη Εμπορική Χρήση – Όχι Παράγωγα Έργα 4.0
