Πρωτότυπος Τίτλος:
Η εμπλοκή των διαιτολόγων στη φροντίδα των ατόμων με κοιλιοκάκη: δυσκολίες και προκλήσεις
Συγγραφέας:
Φωτίου, Στυλιανός, Φώτιος
Επιβλέπων καθηγητής:
Κοντογιάννη, Μερόπη
Περίληψη:
Εισαγωγή: Η επαφή των ατόμων με κολιοκάκη με τους/τις διαιτολόγους είναι ένας παράγοντας που επηρεάζει την προσκόλληση στη δίαιτα χωρίς γλουτένη. Από την ανασκόπηση της βιβλιογραφίας αναδεικνύεται η αξία της επαφής αυτής, τόσο κατά τη διάγνωση όσο και μακροχρονίως, ωστόσο φαίνεται να είναι περιορισμένη, ειδικά όσον αφορά τις συνεδρίες παρακολούθησης. Δεδομένα από την Ελλάδα δείχνουν ομοίως ότι μεγάλο μέρος των ατόμων με κολιοκάκη δεν έχει επισκεφτεί διαιτολόγο, ενώ κι αν ακόμα έχει κάποια επαφή είναι για γραφειοκρατικές διαδικασίες ή για άλλους λόγους υγείας.
Σκοπός: Η διερεύνηση των απόψεων των ίδιων των διαιτολόγων σχετικά με τον ρόλο τους στη φροντίδα των ατόμων με κοιλιοκάκη στην πράξη, εστιάζοντας στον εντοπισμό πιθανών εμποδίων πίσω από την καταγεγραμμένη απουσία επαφής.
Μεθοδολογία: Πρόκειται για μια ποιοτική μελέτη με την τεχνική των ομάδων εστιασμένης συζήτησης (focus groups), η οποία διενεργήθηκε διαδικτυακά στο διάστημα Δεκέμβριος 2022 - Νοέμβριος 2023. Στη μελέτη συμμετείχαν επαγγελματίες διαιτολόγοι με άδεια ασκήσεως επαγγέλματος και εμπειρία στην κοιλιοκάκη, οι οποίοι/ες απασχολούνταν είτε σε δημόσια νοσοκομεία, παιδιατρικά και μη, είτε στον ιδιωτικό τομέα, εντός και εκτός Νομού Αττικής. Η συζήτηση ήταν ημιδομημένη, με ερωτήσεις ανοιχτού τύπου σχετικά με τη συχνότητα επαφής, το είδος της εκπαίδευσης, τα πιθανά εμπόδια και προτάσεις βελτίωσης της διατροφικής φροντίδας. Για την επεξεργασία των δεδομένων οι συζητήσεις ηχογραφήθηκαν και έπειτα από πλήρη απομαγνητοφώνηση τα δεδομένα αναλύθηκαν βάσει της μεθοδολογίας ανάλυσης ποιοτικών δεδομένων (πολλαπλές αναγνώσεις, αναζήτηση κοινών στοιχείων, ομαδοποίηση σε θεματικές ενότητες). Το πρωτόκολλο εγκρίθηκε από την επιτροπή Ηθικής και Δεοντολογίας της Έρευνας του Χαροκοπείου Πανεπιστημίου.
Αποτελέσματα:. Διενεργήθηκαν 4 ομάδες εστίασης με συνολικά 20 διαιτολόγους. Από την ανάλυση των δεδομένων φάνηκε ότι οι διαιτολόγοι έρχονται σε επαφή με άτομα με κοιλιοκάκη κυρίως μέσω παραπομπής από γαστρεντερολόγους, αλλά και εξαιτίας της ύπαρξης κάποιας συννοσηρότητας. Στους στόχους της παρέμβασης αναδείχθηκαν η εκπαίδευση των πασχόντων στην αναγνώριση πηγών γλουτένης, η βελτίωση της ποιότητας της δίαιτας και η αξιολόγηση της προσκόλλησης στη δίαιτα χωρίς γλουτένη. Η μακροχρόνια παρακολούθηση φάνηκε να είναι περιορισμένη και να πραγματοποιείται μόνο σε περιπτώσεις που εμμένουν τα συμπτώματα ή υπάρχουν θετικά αντισώματα. Τα εμπόδια στη φροντίδα εντοπίστηκαν κυρίως στην αναζήτηση από πλευράς των ασθενών πληροφόρησης στα μέσα κοινωνική δικτύωσης και σε ομάδες πασχόντων για την ενημέρωσή τους, στην έλλειψη κατάρτισης και εξειδίκευσης των διαιτολόγων, αλλά και σε δομικά προβλήματα του εθνικού συστήματος υγείας. Τέλος τόσο η παραπομπή όσο και η μακροχρόνια φροντίδα φάνηκε να είναι πιο συστηματική και οργανωμένη στα νοσοκομεία παίδων σε σχέση με αυτά των ενηλίκων.
Συμπέρασμα: Οι διαιτολόγοι που εμπλέκονται στη φροντίδα των ατόμων με κοιλιοκάκη θεωρούν τον ρόλο τους κεντρικής σημασίας στη διαχείριση της νόσου, ωστόσο εντοπίζουν εμπόδια και προκλήσεις τόσο από την πλευρά των ίδιων, όσο και από την πλευρά των πασχόντων και του συστήματος υγείας, η αντιμετώπιση των οποίων αναμένεται να βελτιώσει την φροντίδα των ατόμων με κοιλιοκάκη.
Σκοπός: Η διερεύνηση των απόψεων των ίδιων των διαιτολόγων σχετικά με τον ρόλο τους στη φροντίδα των ατόμων με κοιλιοκάκη στην πράξη, εστιάζοντας στον εντοπισμό πιθανών εμποδίων πίσω από την καταγεγραμμένη απουσία επαφής.
Μεθοδολογία: Πρόκειται για μια ποιοτική μελέτη με την τεχνική των ομάδων εστιασμένης συζήτησης (focus groups), η οποία διενεργήθηκε διαδικτυακά στο διάστημα Δεκέμβριος 2022 - Νοέμβριος 2023. Στη μελέτη συμμετείχαν επαγγελματίες διαιτολόγοι με άδεια ασκήσεως επαγγέλματος και εμπειρία στην κοιλιοκάκη, οι οποίοι/ες απασχολούνταν είτε σε δημόσια νοσοκομεία, παιδιατρικά και μη, είτε στον ιδιωτικό τομέα, εντός και εκτός Νομού Αττικής. Η συζήτηση ήταν ημιδομημένη, με ερωτήσεις ανοιχτού τύπου σχετικά με τη συχνότητα επαφής, το είδος της εκπαίδευσης, τα πιθανά εμπόδια και προτάσεις βελτίωσης της διατροφικής φροντίδας. Για την επεξεργασία των δεδομένων οι συζητήσεις ηχογραφήθηκαν και έπειτα από πλήρη απομαγνητοφώνηση τα δεδομένα αναλύθηκαν βάσει της μεθοδολογίας ανάλυσης ποιοτικών δεδομένων (πολλαπλές αναγνώσεις, αναζήτηση κοινών στοιχείων, ομαδοποίηση σε θεματικές ενότητες). Το πρωτόκολλο εγκρίθηκε από την επιτροπή Ηθικής και Δεοντολογίας της Έρευνας του Χαροκοπείου Πανεπιστημίου.
Αποτελέσματα:. Διενεργήθηκαν 4 ομάδες εστίασης με συνολικά 20 διαιτολόγους. Από την ανάλυση των δεδομένων φάνηκε ότι οι διαιτολόγοι έρχονται σε επαφή με άτομα με κοιλιοκάκη κυρίως μέσω παραπομπής από γαστρεντερολόγους, αλλά και εξαιτίας της ύπαρξης κάποιας συννοσηρότητας. Στους στόχους της παρέμβασης αναδείχθηκαν η εκπαίδευση των πασχόντων στην αναγνώριση πηγών γλουτένης, η βελτίωση της ποιότητας της δίαιτας και η αξιολόγηση της προσκόλλησης στη δίαιτα χωρίς γλουτένη. Η μακροχρόνια παρακολούθηση φάνηκε να είναι περιορισμένη και να πραγματοποιείται μόνο σε περιπτώσεις που εμμένουν τα συμπτώματα ή υπάρχουν θετικά αντισώματα. Τα εμπόδια στη φροντίδα εντοπίστηκαν κυρίως στην αναζήτηση από πλευράς των ασθενών πληροφόρησης στα μέσα κοινωνική δικτύωσης και σε ομάδες πασχόντων για την ενημέρωσή τους, στην έλλειψη κατάρτισης και εξειδίκευσης των διαιτολόγων, αλλά και σε δομικά προβλήματα του εθνικού συστήματος υγείας. Τέλος τόσο η παραπομπή όσο και η μακροχρόνια φροντίδα φάνηκε να είναι πιο συστηματική και οργανωμένη στα νοσοκομεία παίδων σε σχέση με αυτά των ενηλίκων.
Συμπέρασμα: Οι διαιτολόγοι που εμπλέκονται στη φροντίδα των ατόμων με κοιλιοκάκη θεωρούν τον ρόλο τους κεντρικής σημασίας στη διαχείριση της νόσου, ωστόσο εντοπίζουν εμπόδια και προκλήσεις τόσο από την πλευρά των ίδιων, όσο και από την πλευρά των πασχόντων και του συστήματος υγείας, η αντιμετώπιση των οποίων αναμένεται να βελτιώσει την φροντίδα των ατόμων με κοιλιοκάκη.
Ημερομηνία κατάθεσης:
2024-11-04
Γλώσσες Τεκμηρίου:
Ελληνικά
Θεματικές Κατηγορίες:
Διατροφή (Γενικά). DRI’s
Διαιτολογία (Γενικά)
Διαιτολογία (Γενικά)
Λοιπά Θέματα:
Κοιλιοκάκη ασθένεια - διαιτητική θεραπεία
Λέξεις-κλειδιά:
κοιλιοκάκη, ποιοτική μελέτη, ομάδες εστιασμένης συζήτησης, διαιτολόγοι, γλουτένη
Περιγραφή:
100 σ.,εικ.,πίν.,διαγρ.,σχ.
Άδεια χρήσης:
Αναφορά Δημιουργού – Μη Εμπορική Χρήση – Όχι Παράγωγα Έργα 4.0
