Πρωτότυπος Τίτλος:
Ανάπτυξη εκπαιδευτικού υλικού για νεοδιαγνωσθέντα άτομα με κοιλιοκάκη
Συγγραφέας:
Κουτρουμπή, Ελισσάβετ, Φώτιος
Επιβλέπων καθηγητής:
Μπαθρέλλου, Ειρήνη
Περίληψη:
Εισαγωγή: Η δίαιτα ελεύθερη από γλουτένη (ΔΕΓ) αποτελεί επί του παρόντος τη μοναδική θεραπεία για την κοιλιοκάκη. Η προσκόλληση των ατόμων σε αυτή επηρεάζεται από ποικίλους παράγοντες, με την εκπαίδευση των ατόμων για τη νόσο και τη δίαιτα να αποτελεί έναν από τους καθοριστικούς. Τα άτομα για την εκπαίδευσή τους στρέφονται κατά κύριο λόγο στο διαδίκτυο, όπου οι ιστότοποι των Συλλόγων Κοιλιοκάκης έχουν κεντρική θέση. Αναζητώντας το δυνητικά διαθέσιμο ψηφιακό υλικό ελεύθερης πρόσβασης στα ελληνικά, αξιολογήθηκε η πληρότητα των καταγεγραμμένων πληροφοριών, αναδεικνύοντας τρέχοντα εκπαιδευτικά κενά.
Σκοπός: Να προταθούν οι θεματικές ενότητες που θα απαρτίζουν έναν πλήρη οδηγό διατροφικής εκπαίδευσης για τα άτομα με κοιλιοκάκη, με έμφαση στην πρωτοδιάγνωση.
Μεθοδολογία: Προκειμένου να οριστούν οι θεματικές ενότητες του οδηγού, αναζητήθηκε υλικό στις εξής ψηφιακές πηγές, ελληνικές και διεθνείς: α) ιστότοποι Συλλόγων Κοιλιοκάκης [τρείς σύλλογοι στην Ελλάδα, τρεις του εξωτερικού (Ιταλία, Ηνωμένο Βασίλειο, Καναδάς)]. β) ομάδες περιορισμένης πρόσβασης (ερωτήσεις στο Facebook), γ) πλατφόρμα ΑΙ ChatGPT. Η επεξεργασία των δεδομένων που συλλέχθηκαν από τις πηγές αυτές βασίστηκε στη μεθοδολογία ανάλυση ποιοτικών δεδομένων, η οποία περιλαμβάνει πολλαπλές αναγνώσεις για την εξοικείωση με τα δεδομένα, την αναγνώριση λέξεων-κλειδιών και την ομαδοποίηση των δεδομένων σε θεματικές περιοχές. Τα περιεχόμενα του βιβλίου (Gluten Free: The Definitive Resource Guide, 2023, διαιτολόγος Dr. Shelley Case) που χρησιμοποιείται ως αναφορά για την εκπαίδευση των ατόμων με κοιλιοκάκη από τον Σύλλογο Κοιλιοκάκης του Καναδά αξιολογήθηκαν ως πρότυπο για τις θεματικές ενότητες του οδηγού. Οι ενότητες που θίγονταν στους ιστότοπους των Συλλόγων Κοιλιοκάκης, καθώς και οι συχνότερα διατυπωμένες ερωτήσεις από τις ομάδες στο Facebook, ενσωματώθηκαν καταλλήλως στις προτεινόμενες θεματικές ενότητες, ενώ οι πληροφορίες που καταγράφηκαν από την πλατφόρμα ChatGPT απορρίφθηκαν ως μη έγκυρες.
Αποτελέσματα: Οι θεματικές ενότητες που προτείνεται ένας οδηγός να αναπτύσσει για την επαρκή εκπαίδευση των ατόμων με κοιλιοκάκη είναι οι ακόλουθες έξι. 1. Γνωριμία με την κοιλιοκάκη, όπου θα αναφέρονται εισαγωγικές πληροφορίες για τη νόσο και τη θεραπεία της, 2. Διατροφικές πηγές γλουτένης, αφενός με αναλυτική καταγραφή των τροφίμων που περιλαμβάνει η ΔΕΓ, κατηγοριοποιημένων σε επιτρεπόμενα, απαγορευμένα και αμφισβητούμενα ανά ομάδα τροφίμων, αφετέρου με οδηγό εκπαίδευσης για την ανάγνωση και κατανόηση των ετικετών τροφίμων, 3. Όριο ανοχής στη γλουτένη, με οπτικοποίηση της ανώτατης ποσότητας γλουτένης που θεωρείται ασφαλής για κατανάλωση, 4. Προσαρμογές στην καθημερινότητα, όπου θα θίγονται οι πτυχές της καθημερινότητας που απαιτούν σχετικές τροποποιήσεις και προσαρμογές, όπως χειρισμοί για την αποφυγή της επιμόλυνσης, διαδικασία οικονομικής κάλυψης αγοράς προϊόντων, 5. Ποιότητα δίαιτας, όπου θα δίνεται έμφαση στις βασικές αρχές της Μεσογειακής δίαιτας (χωρίς γλουτένη), και τέλος 6. Ο ρόλος της/του διαιτολόγου, όπου θα αναδεικνύεται η σημασία της εκπαίδευσης και παρακολούθησης από διαιτολόγο.
Συζήτηση: Η αξιοποίηση των αποτελεσμάτων της τρέχουσας πτυχιακής, δηλαδή η πρόταση θεματικών ενοτήτων που θα μπορούσαν ιδανικά να απαρτίζουν έναν ολοκληρωμένο διατροφικό εκπαιδευτικό οδηγό, μπορεί να γίνει στην πράξη σε διάφορα επίπεδα. Το περιεχόμενο και η μορφή μπορούν να προσαρμοστούν σε εξειδικευμένες ανάγκες, καλύπτοντας για παράδειγμα κενά σε υλικό που ήδη υπάρχει, δίνοντας μεγαλύτερη έμφαση σε κάποια από τις πτυχές διατροφικής εκπαίδευσης, στοχεύοντας σε ειδικότερες ηλιακές ομάδες, δημιουργώντας υλικό σε έντυπη ή ψηφιακή μορφή. Η καινοτομία της μελέτης, καθώς αποτελεί μοναδική ανάλογη ενέργεια στη χώρα μας, αλλά και ο τρόπος ανάλυσης του υλικού αναφοράς συγκαταλέγονται στα δυνατά σημεία της τρέχουσας πτυχιακής, ενώ το είδος των πηγών αναφοράς αποτελεί περιορισμό της μελέτης, καθώς ήταν αποκλειστικά ψηφιακής μορφής και ελεύθερης πρόσβασης.
Σκοπός: Να προταθούν οι θεματικές ενότητες που θα απαρτίζουν έναν πλήρη οδηγό διατροφικής εκπαίδευσης για τα άτομα με κοιλιοκάκη, με έμφαση στην πρωτοδιάγνωση.
Μεθοδολογία: Προκειμένου να οριστούν οι θεματικές ενότητες του οδηγού, αναζητήθηκε υλικό στις εξής ψηφιακές πηγές, ελληνικές και διεθνείς: α) ιστότοποι Συλλόγων Κοιλιοκάκης [τρείς σύλλογοι στην Ελλάδα, τρεις του εξωτερικού (Ιταλία, Ηνωμένο Βασίλειο, Καναδάς)]. β) ομάδες περιορισμένης πρόσβασης (ερωτήσεις στο Facebook), γ) πλατφόρμα ΑΙ ChatGPT. Η επεξεργασία των δεδομένων που συλλέχθηκαν από τις πηγές αυτές βασίστηκε στη μεθοδολογία ανάλυση ποιοτικών δεδομένων, η οποία περιλαμβάνει πολλαπλές αναγνώσεις για την εξοικείωση με τα δεδομένα, την αναγνώριση λέξεων-κλειδιών και την ομαδοποίηση των δεδομένων σε θεματικές περιοχές. Τα περιεχόμενα του βιβλίου (Gluten Free: The Definitive Resource Guide, 2023, διαιτολόγος Dr. Shelley Case) που χρησιμοποιείται ως αναφορά για την εκπαίδευση των ατόμων με κοιλιοκάκη από τον Σύλλογο Κοιλιοκάκης του Καναδά αξιολογήθηκαν ως πρότυπο για τις θεματικές ενότητες του οδηγού. Οι ενότητες που θίγονταν στους ιστότοπους των Συλλόγων Κοιλιοκάκης, καθώς και οι συχνότερα διατυπωμένες ερωτήσεις από τις ομάδες στο Facebook, ενσωματώθηκαν καταλλήλως στις προτεινόμενες θεματικές ενότητες, ενώ οι πληροφορίες που καταγράφηκαν από την πλατφόρμα ChatGPT απορρίφθηκαν ως μη έγκυρες.
Αποτελέσματα: Οι θεματικές ενότητες που προτείνεται ένας οδηγός να αναπτύσσει για την επαρκή εκπαίδευση των ατόμων με κοιλιοκάκη είναι οι ακόλουθες έξι. 1. Γνωριμία με την κοιλιοκάκη, όπου θα αναφέρονται εισαγωγικές πληροφορίες για τη νόσο και τη θεραπεία της, 2. Διατροφικές πηγές γλουτένης, αφενός με αναλυτική καταγραφή των τροφίμων που περιλαμβάνει η ΔΕΓ, κατηγοριοποιημένων σε επιτρεπόμενα, απαγορευμένα και αμφισβητούμενα ανά ομάδα τροφίμων, αφετέρου με οδηγό εκπαίδευσης για την ανάγνωση και κατανόηση των ετικετών τροφίμων, 3. Όριο ανοχής στη γλουτένη, με οπτικοποίηση της ανώτατης ποσότητας γλουτένης που θεωρείται ασφαλής για κατανάλωση, 4. Προσαρμογές στην καθημερινότητα, όπου θα θίγονται οι πτυχές της καθημερινότητας που απαιτούν σχετικές τροποποιήσεις και προσαρμογές, όπως χειρισμοί για την αποφυγή της επιμόλυνσης, διαδικασία οικονομικής κάλυψης αγοράς προϊόντων, 5. Ποιότητα δίαιτας, όπου θα δίνεται έμφαση στις βασικές αρχές της Μεσογειακής δίαιτας (χωρίς γλουτένη), και τέλος 6. Ο ρόλος της/του διαιτολόγου, όπου θα αναδεικνύεται η σημασία της εκπαίδευσης και παρακολούθησης από διαιτολόγο.
Συζήτηση: Η αξιοποίηση των αποτελεσμάτων της τρέχουσας πτυχιακής, δηλαδή η πρόταση θεματικών ενοτήτων που θα μπορούσαν ιδανικά να απαρτίζουν έναν ολοκληρωμένο διατροφικό εκπαιδευτικό οδηγό, μπορεί να γίνει στην πράξη σε διάφορα επίπεδα. Το περιεχόμενο και η μορφή μπορούν να προσαρμοστούν σε εξειδικευμένες ανάγκες, καλύπτοντας για παράδειγμα κενά σε υλικό που ήδη υπάρχει, δίνοντας μεγαλύτερη έμφαση σε κάποια από τις πτυχές διατροφικής εκπαίδευσης, στοχεύοντας σε ειδικότερες ηλιακές ομάδες, δημιουργώντας υλικό σε έντυπη ή ψηφιακή μορφή. Η καινοτομία της μελέτης, καθώς αποτελεί μοναδική ανάλογη ενέργεια στη χώρα μας, αλλά και ο τρόπος ανάλυσης του υλικού αναφοράς συγκαταλέγονται στα δυνατά σημεία της τρέχουσας πτυχιακής, ενώ το είδος των πηγών αναφοράς αποτελεί περιορισμό της μελέτης, καθώς ήταν αποκλειστικά ψηφιακής μορφής και ελεύθερης πρόσβασης.
Ημερομηνία κατάθεσης:
2024-10-18
Γλώσσες Τεκμηρίου:
Ελληνικά
Θεματικές Κατηγορίες:
Διατροφή (Γενικά). DRI’s
Λοιπά Θέματα:
Κοιλιοκάκη ασθένεια - διαιτητική θεραπεία
Λέξεις-κλειδιά:
δίαιτα ελεύθερη γλουτένης, κοιλιοκάκη, ποιοτική μελέτη, διαδίκτυο, εκπαιδευτικό υλικό
Περιγραφή:
88 σ.,εικ.,πίν.,διαγρ.,σχ.
Άδεια χρήσης:
Αναφορά Δημιουργού – Μη Εμπορική Χρήση – Όχι Παράγωγα Έργα 4.0
