Περίληψη:
Η παρούσα διατριβή αναφέρεται στη διερεύνηση των ικανοτήτων των μαθητών και μαθητριών στο μαθηματικό εγγραμματισμό ολοκληρώνοντας την υποχρεωτική τους εκπαίδευση, δηλαδή το γυμνάσιο. Αξιολογούνται οι ικανότητές τους στη λειτουργική χρήση των μαθηματικών τους γνώσεων κατά την επίλυση προβλημάτων τα οποία είναι διατυπωμένα μέσα σε ένα πραγματικό πλαίσιο. Τα ερευνητικά ερωτήματα εστιάζουν επίσης στη μελέτη παραγόντων, όπως κοινωνικοδημογραφικών, σχετικών με το προφίλ των μαθητών/-τριών και τις στάσεις και πεποιθήσεις τους απέναντι στα μαθηματικά, διερευνώντας τη συσχέτισή τους με την ανάπτυξη ικανοτήτων μαθηματικού εγγραμματισμού. Επιπρόσθετα έγινε μία προσπάθεια σκιαγράφησης του προφίλ των μαθητών/-τριών που κατατάσσονται στο χαμηλό αλλά και στο υψηλό επίπεδο του μαθηματικού εγγραμματισμού, όπως αυτά ορίζονται μέσα από την παρούσα έρευνα. Η έρευνα υλοποιήθηκε σε γυμνάσια και λύκεια όλης της Ελλάδας, τα οποία επιλέχθηκαν με κριτήριο το βαθμό αστικότητας της περιοχής που έδρευε το εκάστοτε σχολείο (μεγάλο αστικό κέντρο, μικρό αστικό κέντρο, αγροτική περιοχή). Το δείγμα της έρευνας αποτέλεσαν 650 μαθητές/-τριες οι οποίοι/-ες ολοκλήρωναν τη Γ΄ γυμνασίου ή βρίσκονταν στην αρχή της Α’ Λυκείου. Τα ευρήματα, στην πλειονότητά τους συνεπή με την υπάρχουσα βιβλιογραφία, δείχνουν ότι οι ικανότητες των μαθητών και μαθητριών στο μαθηματικό εγγραμματισμό ολοκληρώνοντας την υποχρεωτική εκπαίδευση είναι περιορισμένες. Μετά την ανάλυση των αποτελεσμάτων αναδεικνύεται γενικότερα μία δυσκολία των μαθητών/-τριών να ανταποκριθούν επιτυχώς στην επίλυση πραγματικών ή ρεαλιστικών προβλημάτων μαθηματικών. Παράλληλα υπάρχει και μία πληθώρα παραγόντων οι οποίοι φαίνεται να είναι σημαντικοί ως προς την ενίσχυση ή την παρεμπόδιση της ανάπτυξης των ικανοτήτων αυτών. Αυτοί οι παράγοντες είναι ο βαθμός αστικότητας της περιοχής που εδρεύει το σχολείο φοίτησης των μαθητών/-τριών, ο τύπος του σχολείου τους, το μορφωτικό επίπεδο καθώς και το επάγγελμα της μητέρας και του πατέρα, ο αριθμός των βιβλίων αλλά και των φορητών υπολογιστών που υπάρχουν στο σπίτι, η αυτό-αποτελεσματικότητα των μαθητών/-τριών στα μαθηματικά, η αυτοαντίληψη τους για τα μαθηματικά, η συνέπεια και μεθοδικότητα με την οποία αντιμετωπίζουν τα μαθηματικά, το άγχος των μαθητών/-τριών για τα μαθηματικά αλλά και ο βαθμός προσπάθειας που κατέβαλαν για να συμπληρώσουν τα δύο εργαλεία της έρευνας.
Λέξεις-κλειδιά:
παράγοντες, ρεαλιστικά προβλήματα, υποχρεωτική εκπαίδευση, μαθηματικός εγγραμματισμός