Περίληψη:
Εισαγωγή: Η νόσος Crohn ανήκει στις ιδιοπαθείς φλεγμονώδεις νόσους του εντέρου, χαρακτηρίζεται από περιόδους ενεργούς νόσου και υφέσεων και σχετίζεται με διαταραχές θρέψης των ατόμων, καθιστώντας μια δυσμενέστερη πορεία της νόσου. Σκοπός της παρούσας διδακτορικής διατριβής ήταν η ενδελεχής διατροφική αξιολόγηση των ατόμων με νόσο Crohn με στόχο την αξιολόγηση της ακρίβειας διαφόρων προβλεπτικών εξισώσεων υπολογισμού ενεργειακών αναγκών και τη σύγκριση αυτών με τη μέθοδο της έμμεσης θερμιδομετρίας, την αξιολόγηση της επάρκειας της διαιτητικής πρόσληψης και της ποιότητας της δίαιτας και τη σύγκριση αυτών με τις τρέχουσες κατευθυντήριες συστάσεις, την εκτίμηση του επιπολασμού διατροφικού κινδύνου και των διαταραχών θρέψης (δυσθρεψία, σαρκοπενία, υπέρβαρο και παχυσαρκία) και την εκτίμηση της επίδρασης των διαταραχών θρέψης στην πορεία της νόσου μετά από διετή παρακολούθηση.
Μεθοδολογία: Εντάχθηκαν 250 άτομα με νόσο Crohn διαφορετικής ενεργότητας και ταξινόμησης νόσου που υποβλήθηκαν σε πλήρη ιατρική και διατροφική εκτίμηση κατά την εισαγωγή στο ερευνητικό πρωτόκολλο. Οι ενεργειακές ανάγκες ηρεμίας των εθελοντών υπολογίστηκαν με 14 διαφορετικές εξισώσεις, με και χωρίς παραμέτρους της σύστασης σώματος, και η αξιολόγηση της ακρίβειας αυτών πραγματοποιήθηκε με σύγκριση με τη μέθοδο της έμμεσης θερμιδομετρίας. Η διαιτητική πρόσληψη των ατόμων αξιολογήθηκε μέσω δύο ανακλήσεων 24ώρου από τις οποίες εξήχθησαν δεδομένα για την πρόσληψη ενέργειας και μακροθρεπτικών συστατικών και από ένα ερωτηματολόγιο συχνότητας κατανάλωσης τροφίμων από το οποίο εξήχθησαν δεδομένα για την κατανάλωση ομάδων τροφίμων, την προσκόλληση στη Μεσογειακή δίαιτα και στις πρόσφατες διατροφικές συστάσεις για την πρωτογενή πρόληψη καρδιαγγειακών νοσημάτων. Η εκτίμηση της υποκαταγραφής της ενεργειακής πρόσληψης βασίστηκε στις κατωφλικές τιμές των Goldberg και συν. Αξιολογήθηκε ο επιπολασμός διατροφικού κινδύνου με διαφορετικά εργαλεία ανίχνευσης και ο επιπολασμός δυσθρεψίας βάσει των κριτηρίων Global Leadership Initiative on Malnutrition (GLIM) και του εργαλείου Subjective Global Assessment (SGA), ο επιπολασμός σαρκοπενίας βάσει των αναθεωρημένων διαγνωστικών κριτηρίων σαρκοπενίας European Working Group on Sarcopenia in Older People (EWGSOP2) και ο επιπολασμός υπέρβαρου και παχυσαρκίας με βάση τις κατωφλικές τιμές του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας. Επιπλέον, δημιουργήθηκαν 18 διαφορετικοί συνδυασμοί φαινοτυπικών και αιτιολογικών κριτηρίων GLIM. Τέλος, η παρουσία δυσθρεψίας (βάσει GLIM και SGA), υπέρβαρου και παχυσαρκίας συσχετίστηκε με την πορεία της νόσου Crohn στους 6, 12 και 24 μήνες από την ένταξη στη μελέτη. Αποτελέσματα: Όλες οι προβλεπτικές εξισώσεις υπολογισμού ενεργειακών αναγκών ηρεμίας υποεκτιμούσαν τον μεταβολικό ρυθμό ηρεμίας και έδειξαν χαμηλή ακρίβεια (19-42%) στην εκτίμηση των πραγματικών ενεργειακών αναγκών σε ατομικό και ομαδικό επίπεδο συγκριτικά με την έμμεση θερμιδομετρία. Η αξιολόγηση της διαιτητικής πρόσληψης έδειξε έναν υψηλό επιπολασμό χαμηλής πρωτεϊνικής πρόσληψης (25%) και προσκόλληση σε μια χαμηλής-μέτριας ποιότητας δίαιτα, με υψηλότερη πρόσληψη απλών υδατανθράκων και κορεσμένων λιπαρών οξέων, υψηλότερη κατανάλωση γλυκών και χαμηλότερη κατανάλωση φρούτων, λαχανικών, οσπρίων, μη επεξεργασμένων δημητριακών και γαλακτοκομικών προϊόντων σε σύγκριση με τη συνιστώμενη. Η προσκόλληση στη Μεσογειακή δίαιτα και στις οδηγίες για την πρόληψη της καρδιαγγειακής νόσου εκτιμήθηκε ως μέτρια. Τα άτομα σε ύφεση ανέφεραν βελτιωμένη διαιτητική πρόσληψη συγκριτικά με εκείνα με ενεργή νόσο, ωστόσο χαμηλότερη από τη συνιστώμενη. Τα αποτελέσματα αυτά δεν διαφοροποιήθηκαν όταν εξετάστηκε η επάρκεια καταγραφής της διαιτητικής πρόσληψης. Ο επιπολασμός διατροφικού κινδύνου ήταν 6-41,8% αναλόγως εργαλείου, ο επιπολασμός δυσθρεψίας βάσει SGA ήταν 22,9%, βάσει συνδυαστικής εκδοχής GLIM 18,5%, και βάσει των 18 εκδοχών GLIM 4,9-14,5%, ο επιπολασμός σαρκοπενίας ήταν ιδιαίτερα χαμηλός (2,1%) και ο επιπολασμός υπέρβαρου/παχυσαρκίας υψηλός (60,8%). Παρατηρήθηκε ότι η παρουσία δυσθρεψίας βάσει GLIM συσχετίστηκε με αυξημένη πιθανότητα εντατικοποίησης ή αλλαγής βιολογικού παράγοντα και δυσμενούς έκβασης στους 6 μήνες, βάσει SGA συσχετίστηκε με αυξημένη πιθανότητα παρουσίας ενεργούς νόσου στους 12 μήνες και η παρουσία παχυσαρκίας συσχετίστηκε με αυξημένη πιθανότητα ενεργούς νόσου μόνο στους 6 μήνες λαμβάνοντας υπόψη διάφορους συγχυτικούς παράγοντες.
Συμπεράσματα: Τα αποτελέσματα της παρούσας διατριβής ανέδειξαν προβλήματα κατά την εφαρμογή μεθοδολογιών για την αξιολόγηση της διατροφικής κατάστασης ατόμων με νόσο Crohn και επιβεβαίωσαν την παρουσία διαταραχών θρέψης στη νόσο Crohn που συσχετίζονται με κλινικές εκβάσεις της νόσου και υπογραμμίζουν την ανάγκη έγκαιρης διάγνωσης και αντιμετώπισης, με στόχο τη βελτίωση της υγείας των ασθενών και της πρόγνωσης της νόσου.
Λέξεις-κλειδιά:
νόσος κρον, διαταραχές θρέψης, πορεία νόσου, διατροφικός κίνδυνος, διατροφική αξιολόγηση
Περιγραφή:
206 σ.,εικ.,πίν.,διαγρ.,σχ.