Περίληψη:
Η χρήση των σπηλαίων ως χώροι θρησκευτικών δραστηριοτήτων, ανάγονται από τις πρώτες χρονικές περιόδους του πολιτισμού. Στη χριστιανική θρησκεία χρησιμοποιήθηκαν ευρέως ως τόποι άσκησης και ιεροί χώροι, από τους πρώτους χριστιανικούς αιώνες μέχρι και σήμερα. Οι ασκητές μέσα σ’ αυτά τα σπήλαια, που τους προσέφεραν απομόνωση και ασφάλεια, ασκήθηκαν με αυστηρότητα και ζήλο, και η ζωή τους αποτέλεσε το έναυσμα, για την ανάπτυξη του μοναστικού ιδεώδους και του συγκεκριμένου μοναχικού τρόπου ζωής. Αυτό δε το ασκητικό ρεύμα, δημιουργήθηκε από την ανάγκη κάποιων ανθρώπων για να έχουν μια συνεχόμενη επικοινωνία με το Θεό μέσω της απομόνωσής των.
Στους χώρους των σπήλαιο-ασκητηρίων τους οι ασκητές, για την επιβίωση τους, δημιούργησαν κάποιες υποδομές, όπως τα κελλιά, τα ναΰδρια, τους χώρους αποθήκευσης, τις στέρνες, τους εξώστες, κλπ. Επίσης για την ασφαλέστερη και ευκολότερη μετακίνηση τους από και προς τα ασκητήρια τους, δημιούργησαν διάφορες μηχανολογικές υποδομές. Οι βίοι των Αγίων ασκητών και τα ιστορικά κείμενα που αναφέρονται σ’ αυτά, όπως επίσης οι αρχιτεκτονικές και μηχανολογικές υποδομές που κατασκεύασαν, αποτελούν τη θρησκευτική και πολιτιστική ιστορία τους. Σήμερα αυτά είναι εγκαταλειμμένα, και οι υποδομές τους, αποτελούν αρχαιολογικά, αρχιτεκτονικά, μηχανολογικά και πολιτιστικά κατάλοιπα, που είναι άξια θαυμασμού και παρατήρησης.
Τα σπήλαιο-ασκητήρια αποτελούν σήμερα ιδιαίτερα μέρη, γιατί αποπνέουν θρησκευτική κατάνυξη, ηρεμία, πνευματικό μεγαλείο και θρησκευτικό-πολιτιστικό ενδιαφέρον. Ακόμη προξενούν ιδιαίτερο μεγάλη εντύπωση και θαυμασμό, για τη θέση που κατέχουν στο χώρο του περιβάλλοντος τοπίου. Τα ασκητήρια αυτά, αποτελούσαν και αποτελούν σημεία αναφοράς προσκυνηματικών διαδρομών. Σήμερα, οι προσκυνηματικές διαδρομές σ᾽ αυτούς τους τόπους είναι τοπικού χαρακτήρα, η δε πρόσβαση τους είναι δύσκολη, λόγω της ιδιαίτερης θέσεις που κατέχουν στο ανάγλυφο του περιβάλλοντος τους. Εκτός από τη δυσκολία πρόσβασης, υπάρχουν και άλλου είδους δυσκολίες και προβλήματα, όπως αυτές της ασφάλειας των προσκυνητών και της ασφάλειας των ασκητηρίων. Αυτές οι δυσκολίες μπορεί να ξεπερασθούν με τη βοήθεια των εφαρμογών των νέων τεχνολογιών.
Λέξεις-κλειδιά:
Νέες Τεχνολογίες, Βυζαντινή Αρχαιολογία, Μοναστηριακή Αρχιτεκτονική, Ασκητήρια, Προσκυνηματικές διαδρομές