Πρωτότυπος Τίτλος:
Συσχέτιση των συνηθειών του τρόπου ζωής με τη βαρύτητα της αποφρακτικής άπνοιας ύπνου
Συγγραφέας:
Κεχριμπάρη, Ιωάννα, Νικόλαος
Επιβλέπων καθηγητής:
Γιαννακούρης, Νικόλαος
Περίληψη:
Εισαγωγή και σκοπός: Η αποφρακτική άπνοια ύπνου (ΑΑΥ) ανήκει στις σχετιζόμενες με τον ύπνο διαταραχές της αναπνοής και έχει αναγνωριστεί ως μια σημαντική αιτία νοσηρότητας και θνησιμότητας, λόγω της στενής της σχέσης με τα καρδιομεταβολικά νοσήματα. Για τον λόγο αυτό, η νόσος αναγνωρίζεται πλέον ως ένα σοβαρό πρόβλημα δημόσιας υγείας, καθιστώντας επιτακτική την ανάγκη για την πρόληψη και την έγκαιρη αντιμετώπισή της. Οι συνήθειες του τρόπου ζωής, όπως οι διαιτητικές συνήθειες, εμπλέκονται αποδεδειγμένα στην εμφάνιση παχυσαρκίας και σε άλλες ασθένειες καρδιομεταβολικής φύσης που σχετίζονται με τη φλεγμονή, την αντίσταση στην ινσουλίνη και το οξειδωτικό στρες. Ωστόσο, οι μελέτες που έχουν διερευνήσει τη σχέση ανάμεσα στην ΑΑΥ και τις συνήθειες του τρόπου ζωής είναι λιγοστές. Ως εκ τούτου, ο σκοπός της παρούσας επιδημιολογικής μελέτης ήταν να διερευνήσει τον ρόλο των συνηθειών του τρόπου ζωής στη βαρύτητα, στη συμπτωματολογία και σε παθογενετικούς μηχανισμούς της ΑΑΥ. Πιο συγκεκριμένα, η μελέτη είχε σκοπό να διερευνήσει σε ένα δείγμα Ελλήνων ασθενών με ΑΑΥ την πιθανή συσχέτιση των διατροφικών συνηθειών και άλλων παραμέτρων του τρόπου ζωής (όπως οι συνήθειες σωματικής δραστηριότητας) με τη βαρύτητα της ΑΑΥ, καθώς και με κλινικά συμπτώματα των ασθενών αυτών (αϋπνία, υπνηλία). Επιπλέον σκοπός της μελέτης ήταν να διερευνήσει την πιθανή επίδραση των συνηθειών του τρόπου ζωής σε παθοφυσιολογικούς μηχανισμούς που φαίνεται να εμπλέκονται στην παθογένειά της, όπως η αντίσταση στην ινσουλίνη, η φλεγμονή και το οξειδωτικό στρες.
Υλικό και μέθοδος: Πρόκειται για μία συγχρονική μελέτη, στην οποία εντάχθηκαν 269 νεοδιαγνωσμένοι ενήλικες ασθενείς με ΑΑΥ, χωρίς άλλα συνοδά νοσήματα. Η διάγνωση της νόσου πραγματοποιήθηκε μέσω πολυυπνογραφίας στο Κέντρο Μελέτης ύπνου του ΓΝΑ «Ευαγγελισμός» και για την αξιολόγηση της παρουσίας/βαρύτητάς της χρησιμοποιήθηκε ο δείκτης απνοιών/υποπνοιών (ΔΑΥ), βάσει του οποίου άτομα με τιμές ΔΑΥ ≥30 επεισόδια/ώρα ύπνου χαρακτηρίζονται ως πάσχοντα από βαριά ΑΑΥ. Κατά την ένταξή τους στη μελέτη, έγινε λεπτομερής καταγραφή του ιατρικού ιστορικού και οι εθελοντές αξιολογήθηκαν ως προς διάφορες παραμέτρους της πολυυπνογραφίας. Παράλληλα, πραγματοποιήθηκαν ανθρωπομετρικές μετρήσεις και συμπληρώθηκαν ερωτηματολόγια, από τα οποία συλλέχθηκαν στοιχεία για τα δημογραφικά χαρακτηριστικά, τη συμπτωματολογία της ΑΑΥ (παρουσία αϋπνίας και υπνηλίας) και τις συνήθειες του τρόπου ζωής. Επιπλέον, έγινε συλλογή δειγμάτων αίματος και ούρων για τον προσδιορισμό με πρότυπες μεθόδους βιοχημικών δεικτών και δεικτών φλεγμονής και οξειδωτικού στρες. Η διερεύνηση συσχετίσεων των παραμέτρων του τρόπου ζωής με τη βαρύτητα και τη συμπτωματολογία της ΑΑΥ, καθώς και με τα επίπεδα βιοχημικών δεικτών / δεικτών φλεγμονής και οξειδωτικού στρες, πραγματοποιήθηκε μέσω πολυπαραγοντικών μοντέλων, κατόπιν στάθμισης για πιθανούς συγχυτικούς παράγοντες.
Αποτελέσματα: Η κατανάλωση κόκκινου κρέατος (ολικού και μη επεξεργασμένου), εκφρασμένη σε μερίδες/ημέρα/1000 kcal, συσχετίστηκε με υψηλότερες τιμές των δεικτών άπνοιας/υπόπνοιας, μετά από έλεγχο για την ηλικία, το φύλο, την περιφέρεια μέσης, το κάπνισμα, τη σωματική δραστηριότητα, την επάρκεια του νυχτερινού ύπνου, τις κοινωνικο-οικονομικές παραμέτρους, καθώς και την κατανάλωση άλλων τροφίμων/ομάδων τροφίμων (Ρ-trend ≤0,03). Επιπλέον, σε σύγκριση με τους ασθενείς με τη χαμηλότερη κατανάλωση κόκκινου κρέατος (≤0,98 μερίδες/ημέρα), οι ασθενείς με την υψηλότερη κατανάλωση (≥1,92 μερίδες/ημέρα) είχαν σχεδόν τριπλάσια πιθανότητα να πάσχουν από βαριάς μορφής ΑΑΥ [Λόγος Συμπληρωματικών Πιθανοτήτων (95% διάστημα εμπιστοσύνης): 2,95 (1,07-8,14)]. Η κατανάλωση επεξεργασμένων δημητριακών, επίσης συσχετίστηκε θετικά με τον δείκτη ΔΑΥ μετά από στάθμιση για τους παραπάνω συγχυτικούς παράγοντες, και επιπρόσθετα για την αντίσταση στην ινσουλίνη (δείκτη HOMA-IR) και τις συγκεντρώσεις c-αντιδρώσας πρωτεΐνης (CRP) στην κυκλοφορία (P-trend=0,022). Επιπλέον, η ανάλυση πολλαπλής λογιστικής παλινδρόμησης φανέρωσε ότι η αυξημένη κατανάλωση επεξεργασμένων δημητριακών (≥2,52 μερίδες/ημέρα/1000 kcal) συσχετίζεται με αυξημένη πιθανότητα παρουσίας σοβαρής ΑΑΥ [1,56 (1,06–2,30)]. Ανάλογη θετική συσχέτιση με δείκτες άπνοιας-υπόπνοιας παρατηρήθηκε και με την κατανάλωση ολικών αναψυκτικών (P-trend<0,02).
Σε επίπεδο διατροφικών προτύπων, η προσκόλληση στη Μεσογειακή δίαιτα (όπως εκτιμήθηκε μέσω του δείκτη MedDietScore) συσχετίστηκε με μειωμένη πιθανότητα παρουσίας υψηλών τιμών ΔΑΥ (>46 επεισόδια/ώρα) [0,43 (0,20-0,91)]. Αντίθετα, η προσκόλληση σε ένα διατροφικό πρότυπο «Δυτικού τύπου» (που χαρακτηριζόταν από υψηλή κατανάλωση γαλακτοκομικών προϊόντων με πλήρη λιπαρά και χαμηλή κατανάλωση ημιάπαχων γαλακτοκομικών, υψηλή κατανάλωση επεξεργασμένων δημητριακών και χαμηλή κατανάλωση αδρά επεξεργασμένων δημητριακών, υψηλή κατανάλωση πατατών, κόκκινου κρέατος, γλυκών, αλμυρών σνακ και αναψυκτικών) συσχετίστηκε θετικά με τον ΔΑΥ (Ρ<0,05) καθώς και με υψηλότερη πιθανότητα παρουσίας σοβαρής ΑΑΥ [3,45 (1,21-9,94), P-trend=0,024]. Μετά από προσαρμογή για την αντίσταση στην ινσουλίνη και για την CRP, αυτή η συσχέτιση δεν παρέμεινε στατιστικά σημαντική, υποδεικνύοντας ότι η αντίσταση στην ινσουλίνη και η φλεγμονή δρουν, πιθανώς, ως διαμεσολαβητές στην παραπάνω σχέση. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της ανάλυσης διαμεσολάβησης αναδείχθηκε η διαμεσολαβητική επίδραση της αντίστασης στην ινσουλίνη (P=0,039), ωστόσο δεν παρατηρήθηκαν ανάλογα αποτελέσματα για την φλεγμονή (P=0,188).
Τα αποτελέσματα πολυπαραγοντικών αναλύσεων, επίσης φανέρωσαν ότι η προσκόλληση σε ένα «υγιεινό πρότυπο» του τρόπου ζωής, το οποίο χαρακτηριζόταν από την αποχή από το κάπνισμα, από σωματική δραστηριότητα για ≥30 λεπτά/ημέρα και από υγιεινές διατροφικές επιλογές (κατανάλωση γαλακτοκομικών με χαμηλά λιπαρά, αδρά επεξεργασμένων δημητριακών, φρούτων, λαχανικών, ελαιόλαδου και ξηρών καρπών, και μειωμένη κατανάλωση κόκκινου κρέατος και επεξεργασμένων δημητριακών), συσχετίζεται αρνητικά με τον δείκτη ΔΑΥ (τυποποιημένος συντελεστής β: -1,37, P=0,023).
Αναφορικά με τη συμπτωματολογία της ΑΑΥ, τα αποτελέσματα έδειξαν ότι η προσκόλληση στη Μεσογειακή δίαιτα (δείκτης MedDietScale) και η ενασχόληση με σωματικές δραστηριότητες για ≥30 λεπτά/ημέρα σχετίζονται με μειωμένη πιθανότητα παρουσίας αϋπνίας στους ασθενείς με ΑΑΥ [0,47 (0,23-0,95) και 0,55 (0,32–0,95), αντίστοιχα].
Επιπλέον, η προσκόλληση σε ένα διατροφικό πρότυπο «Μεσογειακού τύπου» (που χαρακτηριζόταν από υψηλή κατανάλωση αδρά επεξεργασμένων δημητριακών, φρούτων, λαχανικών, οσπρίων, πουλερικών και ελαιόλαδου) συσχετίστηκε με χαμηλότερη πιθανότητα παρουσίας ημερήσιας υπνηλίας [0,37 (0,18-0,77)], ενώ αντιθέτως, η προσκόλληση στο διατροφικό πρότυπο «Δυτικού τύπου» συσχετίστηκε με μεγαλύτερη πιθανότητα ημερήσιας υπνηλίας [2,84 (1,29-6,25)]. Οι αναλύσεις φανέρωσαν, επίσης, ότι η υιοθέτηση του Μεσογειακού τρόπου ζωής (η προσκόλληση στον οποίο αξιολογήθηκε a-priori μέσω του δείκτη αMEDLIFE) σχετίζεται αρνητικά με την παρουσία αυπνίας (τυποποιημένος συντελεστής β: -1,42, P=0,020), ενώ επιπλέον βρέθηκε ότι, ασθενείς με μεγαλύτερο βαθμό προσκόλλησης σε ένα «υγιεινό πρότυπο» του τρόπου ζωής (αποχή από το κάπνισμα, σωματική δραστηριότητα ≥30 λεπτά/ημέρα, υγιεινές διατροφικές επιλογές) είχαν μικρότερη πιθανότητα παρουσίας αϋπνίας συγκριτικά με τους ασθενείς με τη χαμηλότερη προσκόλληση σε αυτό το πρότυπο τρόπου ζωής [0,50 (0,25-0,98)].
Τέλος, τα αποτελέσματα των πολυπαραγοντικών αναλύσεων έδειξαν ότι η προσκόλληση στη Μεσογειaκή δίαιτα (δείκτης MedDietScore) συσχετίζεται αρνητικά με τα επίπεδα στην κυκλοφορία του φλεγμονώδους δείκτη παράγοντα νέκρωσης όγκων (TNF-a, τυποποιημένος συντελεστής β: -1,70, P=0,002), καθώς και ότι η προσκόλληση σε ένα «υγιεινό πρότυπο» του τρόπου ζωής συσχετίζεται αρνητικά με τον δείκτη ινσουλινοαντίστασης HOMA-IR (τυποποιημένος συντελεστής β: -1,37, P=0,038) και με τα επίπεδα 8-ισοπροσταγλανδίνης F2a στα ούρα (τυποποιημένος συντελεστής β: -1,67, P=0,021), που αποτελεί δείκτη οξειδωτικού στρες.
Συμπεράσματα: Σύμφωνα με τα ευρήματα της παρούσας διατριβής, οι συνήθειες του τρόπου ζωής (διαιτητικές συνήθειες και επίπεδο σωματικής δραστηριότητας) φαίνεται να εμπλέκονται στην βαρύτητα της ΑΑΥ, στη συμπτωματολογία της νόσου (αϋπνία και κακή ποιότητα του ύπνου, αίσθημα ημερήσιας υπνηλίας), καθώς και σε μηχανισμούς που συμμετέχουν δυνητικά στην παθογένειά της, όπως η αντίσταση στην ινσουλίνη, η φλεγμονή και το οξειδωτικό στρες. Πιο συγκεκριμένα, αναδεικνύεται ότι οι μη ισορροπημένες διαιτητικές συνήθειες (υψηλή κατανάλωση κόκκινου κρέατος, επεξεργασμένων δημητριακών και αναψυκτικών, υψηλή συμμόρφωση σε ένα διατροφικό πρότυπο «Δυτικού τύπου) επιδρούν επιβαρυντικά στη βαρύτητα της ΑΑΥ και σε δείκτες άπνοιας/υπόπνοιας. Αντιθέτως, η υψηλή προσκόλληση στη Μεσογειακή δίαιτα και οι ισορροπημένες συνήθειες του τρόπου ζωής (υγιεινές διαιτητικές επιλογές, αυξημένα επίπεδα σωματικής δραστηριότητας και αποχή από το κάπνισμα) φαίνεται να είναι ευεργετικές για τη βαρύτητα και τη σχετική συμπτωματολογία της ΑΑΥ, αλλά και για κλινικές παραμέτρους των ασθενών. Χωρίς αμφιβολία, ο ρόλος των συνηθειών του τρόπου ζωής στη βαρύτητα της ΑΑΥ χρειάζεται να διερευνηθεί περαιτέρω, μέσω μελετών προοπτικού σχεδιασμού, αλλά και μελετών παρέμβασης, για την εξαγωγή ασφαλών συμπερασμάτων, τα οποία θα αποτελέσουν τη βάση για τη δημιουργία συστάσεων που αφορούν στον τρόπο ζωής, με στόχο την πρόληψη και την αντιμετώπιση της ΑΑΥ.
Υλικό και μέθοδος: Πρόκειται για μία συγχρονική μελέτη, στην οποία εντάχθηκαν 269 νεοδιαγνωσμένοι ενήλικες ασθενείς με ΑΑΥ, χωρίς άλλα συνοδά νοσήματα. Η διάγνωση της νόσου πραγματοποιήθηκε μέσω πολυυπνογραφίας στο Κέντρο Μελέτης ύπνου του ΓΝΑ «Ευαγγελισμός» και για την αξιολόγηση της παρουσίας/βαρύτητάς της χρησιμοποιήθηκε ο δείκτης απνοιών/υποπνοιών (ΔΑΥ), βάσει του οποίου άτομα με τιμές ΔΑΥ ≥30 επεισόδια/ώρα ύπνου χαρακτηρίζονται ως πάσχοντα από βαριά ΑΑΥ. Κατά την ένταξή τους στη μελέτη, έγινε λεπτομερής καταγραφή του ιατρικού ιστορικού και οι εθελοντές αξιολογήθηκαν ως προς διάφορες παραμέτρους της πολυυπνογραφίας. Παράλληλα, πραγματοποιήθηκαν ανθρωπομετρικές μετρήσεις και συμπληρώθηκαν ερωτηματολόγια, από τα οποία συλλέχθηκαν στοιχεία για τα δημογραφικά χαρακτηριστικά, τη συμπτωματολογία της ΑΑΥ (παρουσία αϋπνίας και υπνηλίας) και τις συνήθειες του τρόπου ζωής. Επιπλέον, έγινε συλλογή δειγμάτων αίματος και ούρων για τον προσδιορισμό με πρότυπες μεθόδους βιοχημικών δεικτών και δεικτών φλεγμονής και οξειδωτικού στρες. Η διερεύνηση συσχετίσεων των παραμέτρων του τρόπου ζωής με τη βαρύτητα και τη συμπτωματολογία της ΑΑΥ, καθώς και με τα επίπεδα βιοχημικών δεικτών / δεικτών φλεγμονής και οξειδωτικού στρες, πραγματοποιήθηκε μέσω πολυπαραγοντικών μοντέλων, κατόπιν στάθμισης για πιθανούς συγχυτικούς παράγοντες.
Αποτελέσματα: Η κατανάλωση κόκκινου κρέατος (ολικού και μη επεξεργασμένου), εκφρασμένη σε μερίδες/ημέρα/1000 kcal, συσχετίστηκε με υψηλότερες τιμές των δεικτών άπνοιας/υπόπνοιας, μετά από έλεγχο για την ηλικία, το φύλο, την περιφέρεια μέσης, το κάπνισμα, τη σωματική δραστηριότητα, την επάρκεια του νυχτερινού ύπνου, τις κοινωνικο-οικονομικές παραμέτρους, καθώς και την κατανάλωση άλλων τροφίμων/ομάδων τροφίμων (Ρ-trend ≤0,03). Επιπλέον, σε σύγκριση με τους ασθενείς με τη χαμηλότερη κατανάλωση κόκκινου κρέατος (≤0,98 μερίδες/ημέρα), οι ασθενείς με την υψηλότερη κατανάλωση (≥1,92 μερίδες/ημέρα) είχαν σχεδόν τριπλάσια πιθανότητα να πάσχουν από βαριάς μορφής ΑΑΥ [Λόγος Συμπληρωματικών Πιθανοτήτων (95% διάστημα εμπιστοσύνης): 2,95 (1,07-8,14)]. Η κατανάλωση επεξεργασμένων δημητριακών, επίσης συσχετίστηκε θετικά με τον δείκτη ΔΑΥ μετά από στάθμιση για τους παραπάνω συγχυτικούς παράγοντες, και επιπρόσθετα για την αντίσταση στην ινσουλίνη (δείκτη HOMA-IR) και τις συγκεντρώσεις c-αντιδρώσας πρωτεΐνης (CRP) στην κυκλοφορία (P-trend=0,022). Επιπλέον, η ανάλυση πολλαπλής λογιστικής παλινδρόμησης φανέρωσε ότι η αυξημένη κατανάλωση επεξεργασμένων δημητριακών (≥2,52 μερίδες/ημέρα/1000 kcal) συσχετίζεται με αυξημένη πιθανότητα παρουσίας σοβαρής ΑΑΥ [1,56 (1,06–2,30)]. Ανάλογη θετική συσχέτιση με δείκτες άπνοιας-υπόπνοιας παρατηρήθηκε και με την κατανάλωση ολικών αναψυκτικών (P-trend<0,02).
Σε επίπεδο διατροφικών προτύπων, η προσκόλληση στη Μεσογειακή δίαιτα (όπως εκτιμήθηκε μέσω του δείκτη MedDietScore) συσχετίστηκε με μειωμένη πιθανότητα παρουσίας υψηλών τιμών ΔΑΥ (>46 επεισόδια/ώρα) [0,43 (0,20-0,91)]. Αντίθετα, η προσκόλληση σε ένα διατροφικό πρότυπο «Δυτικού τύπου» (που χαρακτηριζόταν από υψηλή κατανάλωση γαλακτοκομικών προϊόντων με πλήρη λιπαρά και χαμηλή κατανάλωση ημιάπαχων γαλακτοκομικών, υψηλή κατανάλωση επεξεργασμένων δημητριακών και χαμηλή κατανάλωση αδρά επεξεργασμένων δημητριακών, υψηλή κατανάλωση πατατών, κόκκινου κρέατος, γλυκών, αλμυρών σνακ και αναψυκτικών) συσχετίστηκε θετικά με τον ΔΑΥ (Ρ<0,05) καθώς και με υψηλότερη πιθανότητα παρουσίας σοβαρής ΑΑΥ [3,45 (1,21-9,94), P-trend=0,024]. Μετά από προσαρμογή για την αντίσταση στην ινσουλίνη και για την CRP, αυτή η συσχέτιση δεν παρέμεινε στατιστικά σημαντική, υποδεικνύοντας ότι η αντίσταση στην ινσουλίνη και η φλεγμονή δρουν, πιθανώς, ως διαμεσολαβητές στην παραπάνω σχέση. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της ανάλυσης διαμεσολάβησης αναδείχθηκε η διαμεσολαβητική επίδραση της αντίστασης στην ινσουλίνη (P=0,039), ωστόσο δεν παρατηρήθηκαν ανάλογα αποτελέσματα για την φλεγμονή (P=0,188).
Τα αποτελέσματα πολυπαραγοντικών αναλύσεων, επίσης φανέρωσαν ότι η προσκόλληση σε ένα «υγιεινό πρότυπο» του τρόπου ζωής, το οποίο χαρακτηριζόταν από την αποχή από το κάπνισμα, από σωματική δραστηριότητα για ≥30 λεπτά/ημέρα και από υγιεινές διατροφικές επιλογές (κατανάλωση γαλακτοκομικών με χαμηλά λιπαρά, αδρά επεξεργασμένων δημητριακών, φρούτων, λαχανικών, ελαιόλαδου και ξηρών καρπών, και μειωμένη κατανάλωση κόκκινου κρέατος και επεξεργασμένων δημητριακών), συσχετίζεται αρνητικά με τον δείκτη ΔΑΥ (τυποποιημένος συντελεστής β: -1,37, P=0,023).
Αναφορικά με τη συμπτωματολογία της ΑΑΥ, τα αποτελέσματα έδειξαν ότι η προσκόλληση στη Μεσογειακή δίαιτα (δείκτης MedDietScale) και η ενασχόληση με σωματικές δραστηριότητες για ≥30 λεπτά/ημέρα σχετίζονται με μειωμένη πιθανότητα παρουσίας αϋπνίας στους ασθενείς με ΑΑΥ [0,47 (0,23-0,95) και 0,55 (0,32–0,95), αντίστοιχα].
Επιπλέον, η προσκόλληση σε ένα διατροφικό πρότυπο «Μεσογειακού τύπου» (που χαρακτηριζόταν από υψηλή κατανάλωση αδρά επεξεργασμένων δημητριακών, φρούτων, λαχανικών, οσπρίων, πουλερικών και ελαιόλαδου) συσχετίστηκε με χαμηλότερη πιθανότητα παρουσίας ημερήσιας υπνηλίας [0,37 (0,18-0,77)], ενώ αντιθέτως, η προσκόλληση στο διατροφικό πρότυπο «Δυτικού τύπου» συσχετίστηκε με μεγαλύτερη πιθανότητα ημερήσιας υπνηλίας [2,84 (1,29-6,25)]. Οι αναλύσεις φανέρωσαν, επίσης, ότι η υιοθέτηση του Μεσογειακού τρόπου ζωής (η προσκόλληση στον οποίο αξιολογήθηκε a-priori μέσω του δείκτη αMEDLIFE) σχετίζεται αρνητικά με την παρουσία αυπνίας (τυποποιημένος συντελεστής β: -1,42, P=0,020), ενώ επιπλέον βρέθηκε ότι, ασθενείς με μεγαλύτερο βαθμό προσκόλλησης σε ένα «υγιεινό πρότυπο» του τρόπου ζωής (αποχή από το κάπνισμα, σωματική δραστηριότητα ≥30 λεπτά/ημέρα, υγιεινές διατροφικές επιλογές) είχαν μικρότερη πιθανότητα παρουσίας αϋπνίας συγκριτικά με τους ασθενείς με τη χαμηλότερη προσκόλληση σε αυτό το πρότυπο τρόπου ζωής [0,50 (0,25-0,98)].
Τέλος, τα αποτελέσματα των πολυπαραγοντικών αναλύσεων έδειξαν ότι η προσκόλληση στη Μεσογειaκή δίαιτα (δείκτης MedDietScore) συσχετίζεται αρνητικά με τα επίπεδα στην κυκλοφορία του φλεγμονώδους δείκτη παράγοντα νέκρωσης όγκων (TNF-a, τυποποιημένος συντελεστής β: -1,70, P=0,002), καθώς και ότι η προσκόλληση σε ένα «υγιεινό πρότυπο» του τρόπου ζωής συσχετίζεται αρνητικά με τον δείκτη ινσουλινοαντίστασης HOMA-IR (τυποποιημένος συντελεστής β: -1,37, P=0,038) και με τα επίπεδα 8-ισοπροσταγλανδίνης F2a στα ούρα (τυποποιημένος συντελεστής β: -1,67, P=0,021), που αποτελεί δείκτη οξειδωτικού στρες.
Συμπεράσματα: Σύμφωνα με τα ευρήματα της παρούσας διατριβής, οι συνήθειες του τρόπου ζωής (διαιτητικές συνήθειες και επίπεδο σωματικής δραστηριότητας) φαίνεται να εμπλέκονται στην βαρύτητα της ΑΑΥ, στη συμπτωματολογία της νόσου (αϋπνία και κακή ποιότητα του ύπνου, αίσθημα ημερήσιας υπνηλίας), καθώς και σε μηχανισμούς που συμμετέχουν δυνητικά στην παθογένειά της, όπως η αντίσταση στην ινσουλίνη, η φλεγμονή και το οξειδωτικό στρες. Πιο συγκεκριμένα, αναδεικνύεται ότι οι μη ισορροπημένες διαιτητικές συνήθειες (υψηλή κατανάλωση κόκκινου κρέατος, επεξεργασμένων δημητριακών και αναψυκτικών, υψηλή συμμόρφωση σε ένα διατροφικό πρότυπο «Δυτικού τύπου) επιδρούν επιβαρυντικά στη βαρύτητα της ΑΑΥ και σε δείκτες άπνοιας/υπόπνοιας. Αντιθέτως, η υψηλή προσκόλληση στη Μεσογειακή δίαιτα και οι ισορροπημένες συνήθειες του τρόπου ζωής (υγιεινές διαιτητικές επιλογές, αυξημένα επίπεδα σωματικής δραστηριότητας και αποχή από το κάπνισμα) φαίνεται να είναι ευεργετικές για τη βαρύτητα και τη σχετική συμπτωματολογία της ΑΑΥ, αλλά και για κλινικές παραμέτρους των ασθενών. Χωρίς αμφιβολία, ο ρόλος των συνηθειών του τρόπου ζωής στη βαρύτητα της ΑΑΥ χρειάζεται να διερευνηθεί περαιτέρω, μέσω μελετών προοπτικού σχεδιασμού, αλλά και μελετών παρέμβασης, για την εξαγωγή ασφαλών συμπερασμάτων, τα οποία θα αποτελέσουν τη βάση για τη δημιουργία συστάσεων που αφορούν στον τρόπο ζωής, με στόχο την πρόληψη και την αντιμετώπιση της ΑΑΥ.
Ημερομηνία κατάθεσης:
2022-11-08
Γλώσσες Τεκμηρίου:
Ελληνικά
Θεματικές Κατηγορίες:
Διαιτολογία (Γενικά)
Διατροφή (Γενικά). DRI’s
Διατροφή (Γενικά). DRI’s
Λοιπά Θέματα:
Αναπνοή
Τρόπος ζωής
Αποφρακτική Άπνοια Ύπνου
Τρόπος ζωής
Αποφρακτική Άπνοια Ύπνου
Λέξεις-κλειδιά:
αντίσταση στην ινσουλίνη, αποφρακτική άπνοια ύπνου, οξειδωτικό στρες, τρόπος ζωής, φλεγμονή
Περιγραφή:
176 σ.,εικ.,πίν.,σχ.
Άδεια χρήσης:
Αναφορά Δημιουργού – Μη Εμπορική Χρήση – Όχι Παράγωγα Έργα 4.0
