Πρωτότυπος Τίτλος:
Αξιολόγηση της αλληλεπίδρασης γενετικών σκορ και δεικτών του τρόπου ζωής σε δείκτες παχυσαρκίας σε ελληνικούς πληθυσμούς
Συγγραφέας:
Μπρέκου, Δέσποινα, Βασίλειος
Επιβλέπων καθηγητής:
Δεδούσης, Γεώργιος
Περίληψη:
Εισαγωγή και Σκοπός: Η παχυσαρκία είναι ένα μια νόσος που εξαρτάται από πολλαπλούς παράγοντες του τρόπου ζωής και γενετικούς παράγοντες. Αρκετοί από αυτούς αλληλεπιδρούν μεταξύ τους ή ασκούν αθροιστικά μεγάλη επιρροή στην εμφάνιση ή μη της παχυσαρκίας, ενώ ο καθένας μεμονωμένα στις περισσότερες περιπτώσεις ασκεί μικρή επιρροή. Εύλογα λοιπόν για την πιο αξιόπιστη και ολοκληρωμένη εκτίμηση του κινδύνου που διατρέχει ένας άνθρωπος να εκδηλώσει τη νόσο αλλά και για την αποσαφήνιση των αιτίων της, τα τελευταία χρόνια χρησιμοποιούνται δείκτες της συνολικής διατροφικής πρόσληψης ή γενικότερα του τρόπου ζωής και δείκτες γενετικού κινδύνου που λαμβάνουν υπόψη πολλούς γενετικούς παράγοντες. Σκοπός της παρούσας εργασίας είναι: i) η δημιουργία δεικτών τρόπου ζωής για το δείκτη μάζας σώματος (ΔΜΣ), την περίμετρο μέσης (ΠΜ) και το λόγο των περιμέτρων μέσης κι ισχίων (ΠΜ/ΠΙ) για τον ελληνικό πληθυσμό ενηλίκων και ii) η διερεύνηση της αλληλεπίδρασης των δεικτών αυτών (LSS) με γενετικούς δείκτες κινδύνου (GRS) για την παχυσαρκία ως προς την εκδήλωση παχυσαρκίας.
Υλικό και Μέθοδος: Χρησιμοποιήθηκαν ανθρωπομετρικά δεδομένα, δεδομένα σχετικά με τον τρόπο ζωής και γενετικά δεδομένα τα οποία προήλθαν από δύο μελέτες σε ελληνικούς πληθυσμούς ενηλίκων, τη μελέτη THISEAS και την επιδημιολογική μελέτη των Καλαφάτη και συν. για τη NAFLD. Με τη μέθοδο της γραμμικής παλινδρόμησης εντοπίστηκαν οι παράγοντες του τρόπου ζωής που συσχετίζονται με τους δείκτες παχυσαρκίας, καθώς και δείκτες του μεγέθους της συμβολής του καθενός, οι οποίοι αξιοποιήθηκαν για την κατασκευή 7 LSSs (ξεχωριστά για το ΔΜΣ, την ΠΜ και ΠΜ/ΠΙ και για τα δύο φύλα συν ένας δείκτης για όλον τον πληθυσμό για το ΔΜΣ). Επιπλέον κατασκευάστηκαν 7 αντίστοιχα GRSs.
Αποτελέσματα: Όλα τα LSSs (p ≤ 0,001) και 2 από τα GRSs (GRSΔΜΣ: p = 0,045 και GRSΠΜΠΙ-Α: p = 0,004) είχαν στατιστικά σημαντική συσχέτιση με τους αντίστοιχους δείκτες παχυσαρκίας, λαμβάνοντας υπόψη την ηλικία, το φύλο και την παρουσία καρδιαγγειακών νοσημάτων ή NAFLD. Για όλους τους δείκτες παχυσαρκίας εκτός από τον ΠΜ/ΠΙ στις γυναίκες, παρατηρήθηκε ότι τα άτομα με υψηλά LSSs είχαν χαμηλότερους δείκτες παχυσαρκίας από αυτά με χαμηλά LSSs, ενώ δε υπήρχε στατιστικά σημαντική διαφορά στα LSSs για τα άτομα με υψηλά σε σχέση με χαμηλά GRS. Επίσης βρέθηκε στατιστικά σημαντική αλληλεπίδραση μεταξύ του LSSΔΜΣ-Α και του GRSΔΜΣ-Α, λαμβάνοντας υπόψη την ηλικία, το φύλο και την παρουσία καρδιαγγειακών νοσημάτων ή NAFLD (p = 0,005), ενώ όμως δεν είχε βρεθεί στατιστικά σημαντική συσχέτιση του GRSΔΜΣ-Α με το ΔΜΣ (p = 0,711).
Συμπεράσματα: Ένας υγιεινός τρόπος ζωής που χαρακτηρίζεται από αυξημένη Φ.Δ., κατανάλωση πρωινού, φρούτων και λαχανικών και περιορισμένη κατανάλωση αρτοσκευασμάτων και ζυμαρικών, κρέατος, τηγανιτών, σακχαρούχων ποτών κι αλκοολούχων ποτών, καθώς κι αποχή από το κάπνισμα, είναι ικανός να μετριάσει τον κίνδυνο εμφάνισης παχυσαρκίας, για όλους τους ανθρώπους και ενδεχομένως ακόμα περισσότερο για όσους έχουν γενετική προδιάθεση. Ωστόσο απαιτούνται περαιτέρω μελέτες για την εύρεση των γενετικών παραγόντων της παχυσαρκίας ειδικά στον ελληνικό πληθυσμό, καθώς και των αλληλεπιδράσεών τους με παράγοντες του τρόπου ζωής ή περιβαλλοντικούς παράγοντες.
Υλικό και Μέθοδος: Χρησιμοποιήθηκαν ανθρωπομετρικά δεδομένα, δεδομένα σχετικά με τον τρόπο ζωής και γενετικά δεδομένα τα οποία προήλθαν από δύο μελέτες σε ελληνικούς πληθυσμούς ενηλίκων, τη μελέτη THISEAS και την επιδημιολογική μελέτη των Καλαφάτη και συν. για τη NAFLD. Με τη μέθοδο της γραμμικής παλινδρόμησης εντοπίστηκαν οι παράγοντες του τρόπου ζωής που συσχετίζονται με τους δείκτες παχυσαρκίας, καθώς και δείκτες του μεγέθους της συμβολής του καθενός, οι οποίοι αξιοποιήθηκαν για την κατασκευή 7 LSSs (ξεχωριστά για το ΔΜΣ, την ΠΜ και ΠΜ/ΠΙ και για τα δύο φύλα συν ένας δείκτης για όλον τον πληθυσμό για το ΔΜΣ). Επιπλέον κατασκευάστηκαν 7 αντίστοιχα GRSs.
Αποτελέσματα: Όλα τα LSSs (p ≤ 0,001) και 2 από τα GRSs (GRSΔΜΣ: p = 0,045 και GRSΠΜΠΙ-Α: p = 0,004) είχαν στατιστικά σημαντική συσχέτιση με τους αντίστοιχους δείκτες παχυσαρκίας, λαμβάνοντας υπόψη την ηλικία, το φύλο και την παρουσία καρδιαγγειακών νοσημάτων ή NAFLD. Για όλους τους δείκτες παχυσαρκίας εκτός από τον ΠΜ/ΠΙ στις γυναίκες, παρατηρήθηκε ότι τα άτομα με υψηλά LSSs είχαν χαμηλότερους δείκτες παχυσαρκίας από αυτά με χαμηλά LSSs, ενώ δε υπήρχε στατιστικά σημαντική διαφορά στα LSSs για τα άτομα με υψηλά σε σχέση με χαμηλά GRS. Επίσης βρέθηκε στατιστικά σημαντική αλληλεπίδραση μεταξύ του LSSΔΜΣ-Α και του GRSΔΜΣ-Α, λαμβάνοντας υπόψη την ηλικία, το φύλο και την παρουσία καρδιαγγειακών νοσημάτων ή NAFLD (p = 0,005), ενώ όμως δεν είχε βρεθεί στατιστικά σημαντική συσχέτιση του GRSΔΜΣ-Α με το ΔΜΣ (p = 0,711).
Συμπεράσματα: Ένας υγιεινός τρόπος ζωής που χαρακτηρίζεται από αυξημένη Φ.Δ., κατανάλωση πρωινού, φρούτων και λαχανικών και περιορισμένη κατανάλωση αρτοσκευασμάτων και ζυμαρικών, κρέατος, τηγανιτών, σακχαρούχων ποτών κι αλκοολούχων ποτών, καθώς κι αποχή από το κάπνισμα, είναι ικανός να μετριάσει τον κίνδυνο εμφάνισης παχυσαρκίας, για όλους τους ανθρώπους και ενδεχομένως ακόμα περισσότερο για όσους έχουν γενετική προδιάθεση. Ωστόσο απαιτούνται περαιτέρω μελέτες για την εύρεση των γενετικών παραγόντων της παχυσαρκίας ειδικά στον ελληνικό πληθυσμό, καθώς και των αλληλεπιδράσεών τους με παράγοντες του τρόπου ζωής ή περιβαλλοντικούς παράγοντες.
Ημερομηνία κατάθεσης:
2022-03-31
Γλώσσες Τεκμηρίου:
Ελληνικά
Θεματικές Κατηγορίες:
Διατροφή (Γενικά). DRI’s
Λοιπά Θέματα:
Παχυσαρκία - Υγιειονολογικές απόψεις
Λέξεις-κλειδιά:
δείκτες παχυσαρκίας, δείκτες γενετικού κινδύνου, δείκτες αξιολόγησης τρόπου ζωής, αλληλεπιδράσεις γονιδίων-περιβάλλοντος
Περιγραφή:
108 σ.,πίν.,διαγρ.
Άδεια χρήσης:
Αναφορά Δημιουργού – Μη Εμπορική Χρήση – Όχι Παράγωγα Έργα 4.0
