Περίληψη:
Εισαγωγή: Στις μέρες μας, η μοναδική θεραπεία της κοιλιοκάκης είναι η δια βίου Δίαιτα Ελεύθερη Γλουτένης (ΔΕΓ). Έχει φανεί, όμως, ότι δεν αποτελεί ένα υγιεινό διατροφικό πρότυπο. H Μεσογειακή δίαιτα είναι, αντιθέτως, ένα υγιεινό διατροφικό πρότυπο με επιστημονικά τεκμηριωμένα οφέλη στην υγεία, η οποία περιλαμβάνει πέραν της δίαιτας άλλες σημαντικές συμπεριφορές, δηλαδή διαιτητικές (π.χ. κατανάλωση γευμάτων εντός σπιτιού, κατανάλωση παραδοσιακών πιάτων) και γενικότερα του τρόπου ζωής, όπως τη σωματική δραστηριότητα και τον ύπνο. Στην υπάρχουσα σχετική βιβλιογραφία, οι διαιτητικές συμπεριφορές δεν έχουν ξαναμελετηθεί, ο ύπνος φάνηκε ότι είναι συχνότερα διαταραγμένος και μικρότερος σε διάρκεια σε σύγκριση με το γενικό πληθυσμό στους ασθενείς αυτούς, ενώ για τις υπόλοιπες συνήθειες τα συμπεράσματα είναι αντιφατικά.
Σκοπός: Η αξιολόγηση των διαιτητικών και άλλων συμπεριφορών υγείας με βάση το μεσογειακό πρότυπο του τρόπου ζωής σε άτομα με κοιλιοκάκη.
Μεθοδολογία: Πρόκειται για μια συγχρονική μελέτη όπου συμμετείχαν ενήλικα άτομα με κοιλιοκάκη, με επιβεβαιωμένη θετική βιοψία λεπτού εντέρου και με προσκόλληση στη ΔΕΓ για τουλάχιστον ένα έτος. Στα άτομα αυτά αξιολογήθηκαν το κοινωνικοοικονομικό και ιατρικό ιστορικό, η προσκόλληση στη ΔΕΓ και τα ανθρωπομετρικά χαρακτηριστικά. Τα δεδομένα για τη διαιτητική πρόσληψη και τις διαιτητικές συμπεριφορές προέκυψαν από 3 μη διαδοχικές ανακλήσεις 24ώρου και το MedDiet score. Το ερωτηματολόγιο APAQ χρησιμοποιήθηκε για την αξιολόγηση της σωματικής δραστηριότητας και του ύπνου. Η κατανάλωση γευμάτων παρουσία συνδαιτημόνων, εντός σπιτιού και χωρίς άλλη ταυτόχρονη δραστηριότητα αξιολογήθηκαν με βάση την υιοθέτησή τους τουλάχιστον στα δύο τρίτα των κύριων γευμάτων, ενώ η κατανάλωση παραδοσιακών πιάτων αν ήταν για τουλάχιστον ένα πιάτο. Η εποχικότητα φρούτων και λαχανικών εξετάστηκε με το αν τουλάχιστον οι μισές καταναλισκόμενες μερίδες ήταν εποχικές, ενώ η σωματική δραστηριότητα, ο ύπνος και η κατανάλωση αλκοόλ βάσει του αν τηρούσαν τις συστάσεις. Η στατιστική ανάλυση έγινε με το πρόγραμμα STATA και ως επίπεδο στατιστικής σημαντικότητας ορίστηκε το α=0,05.
Αποτελέσματα: Το δείγμα αποτελούνταν από 50 άτομα (36 γυναίκες), με διάμεση τιμή ηλικίας 42,3 έτη (±14,1) και με διάμεσο διάρκειας προσκόλλησης στη ΔΕΓ 6,12 έτη (3,12, 12,0). Μόνο το 14,6% κατανάλωναν τα κύρια γεύματά τους παρουσία συνδαιτημόνων, ενώ το μισό δείγμα δεν πραγματοποιούσε συνήθως κάποια δραστηριότητα παράλληλα με τα γεύματα. Η κατανάλωση των γευμάτων εντός σπιτιού, η κατανάλωση παραδοσιακών πιάτων και η εποχικότητα φρούτων και λαχανικών είχαν υιοθετηθεί από περισσότερο από τα δύο τρίτα του δείγματος και η κατανάλωση αλκοόλ ήταν σε όλα τα άτομα σε αποδεκτή ποσότητα. Το 70% περίπου των ατόμων κάλυπτε τις συστάσεις για τη σωματική δραστηριότητα και δεν κάπνιζε. Μόνο το 31,3% από τους/τις εθελοντές/ντριες είχαν επαρκή διάρκεια ύπνου. Η αποφυγή του καπνίσματος συσχετίστηκε θετικά με τον χρόνο στη ΔΕΓ για αριθμό ετών όσο τουλάχιστον η διάμεση τιμή στο δείγμα (p=0,035).
Συμπέρασμα: Τα άτομα με κοιλιοκάκη, σύμφωνα με την παρούσα μελέτη, φάνηκε ότι είχαν υιοθετήσει όλες τις διαιτητικές συμπεριφορές Μεσογειακού τύπου, εκτός από την κατανάλωση των γευμάτων παρουσία συνδαιτημόνων. Η πλειονότητα των ατόμων ήταν φυσικά δραστήρια, δεν κάπνιζαν και κατανάλωναν αλκοόλ σε αποδεκτή ποσότητα, συμπέρασμα αντίθετο εν μέρει με την υπάρχουσα βιβλιογραφία, ενώ από την άλλη οι ασθενείς δεν κοιμούνταν επαρκώς, όπως και είχε προκύψει από προηγούμενες μελέτες. Καθώς είναι άγνωστο κατά πόσο η υιοθέτηση των συμπεριφορών αυτών είναι ευεργετική για την υγεία των ατόμων με κοιλιοκάκη ή πώς επηρεάζει την προσκόλληση στη ΔΕΓ, απαιτείται περαιτέρω έρευνα προς αυτές τις κατευθύνσεις.
Λέξεις-κλειδιά:
κοιλιοκάκη, κάπνισμα φυσική δραστηριότητα, διαιτητικές συνήθειες, τρόπος ζωής, δίαιτα ελεύθερη από γλουτένη
Περιγραφή:
92 σ.,εικ.,πίν.,διαγρ.,σχ.