Πρωτότυπος Τίτλος:
Το κόστος του Μεσογειακού προτύπου διατροφής στην Ελλάδα την περίοδο της πανδημίας του COVID-19
Συγγραφέας:
Τσιαντέ, Στυλιανή, Κωνσταντίνος
Επιβλέπων καθηγητής:
Κωσταρέλλη, Βασιλική
Περίληψη:
Σκοπός της παρούσας έρευνας είναι η διερεύνηση των απόψεων δείγματος καταναλωτών σχετικά με τις τιμές των τροφίμων και η ταυτόχρονη διερεύνηση του κόστους τροφίμων σημαντικών στην πυραμίδα της Μεσογειακής διατροφής στην Αττική κατά την περίοδο της πανδημίας του COVID-19. Η συγκεκριμένη μελέτη αποτελείται από δύο μέρη. Πιο συγκεκριμένα στο πρώτο σκέλος παρουσιάζονται α) οι απόψεις δείγματος καταναλωτών για το κόστος των τροφίμων, β) η προσκόλληση τους στη Μεσογειακή διατροφή και γ) το επίπεδο της επισιτιστικής τους ασφάλειας. Στο δεύτερο σκέλος της έρευνας παρουσιάζονται οι τιμές συγκεκριμένων τροφίμων, σημαντικών στη Μεσογειακή διατροφή, κατά τη περίοδο του Οκτωβρίου και Νοεμβρίου του 2021.
Αναφορικά με την έρευνα καταναλωτών έλαβαν μέρος συνολικά́ 600 συμμετέχοντες (428 γυναίκες και 172 άνδρες) εκ των οποίων οι 36 ζουν μόνιμα σε κάποια επαρχιακή πόλη εκτός του Ν. Αττικής. Από τους ερωτηθέντες συλλέχθηκαν τα δημογραφικά χαρακτηριστικά, οι αγοραστικές και διατροφικές συνήθειες, το κόστος των τροφίμων, απαντήσεις σε ερωτήματα σχετικά με τη συχνότητα κατανάλωσης τροφίμων σημαντικών στην πυραμίδα της Μεσογειακής διατροφής, τις συνήθειες πρόσληψης τροφής που σχετίζονται με την Μεσογειακή δίαιτα και απαντήσεις σε ερωτήματα σχετικά με τις συμπεριφορές που σχετίζονται με την τροφή, τις εμπειρίες και τις συνθήκες που χαρακτηρίζουν τα νοικοκυριά που αντιμετωπίζουν δυσκολίες στην κάλυψη των αναγκών τους σε τρόφιμα. Η έρευνα πραγματοποιήθηκε με τη χρήση ενός ειδικά σχεδιασμένου ερωτηματολογίου που διανεμήθηκε ηλεκτρονικά την χρονική περίοδο από 25 Οκτωβρίου 2021 μέχρι και 31 Δεκεμβρίου 2021, διανύοντας το χειμερινό πανδημικό κύμα και τη μετάβαση από το τρίτο κύμα της πανδημίας και τη μετάλλαξη “Δέλτα” προς το τέταρτο και τελευταίο ενδεχομένως κύμα με την εμφάνιση της μετάλλαξης “Όμικρον” το οποίο επηρεάζει όλη την Ευρώπη και παράλληλα τη χώρα μας, με τη συνεχή τήρηση των επιβαλλόμενων μέτρων και τη χρήση μάσκας να μένουν στο προσκήνιο. Η εκτίμηση του βαθμού προσκόλλησης στο Μεσογειακό πρότυπο διατροφής πραγματοποιήθηκε με το εργαλείο μέτρησης Mediterranean Diet Adherence Screener (MEDAS) βάσει κλίμακας εύρους 0-14 με τις υψηλότερες τιμές του δείκτη να υποδηλώνουν μεγαλύτερη προσκόλληση στο Μεσογειακό πρότυπο διατροφής. Η εκτίμηση του επιπέδου της επισιτιστικής ασφάλειας πραγματοποιήθηκε με το εργαλείο μέτρησης Adult Food Security Survey Module (AFSSM) βάσει κλίμακας εύρους 0-10 με τις υψηλότερες τιμές του δείκτη να υποδηλώνουν μεγαλύτερη επισιτιστική ανασφάλεια. Αναφορικά με την έρευνα αγοράς καταγράφηκαν οι τιμές συγκεκριμένων τροφίμων σημαντικών στην πυραμίδα της Μεσογειακής διατροφής. Η καταγραφή διεξήχθη μέσω της επίσκεψης, με φυσική παρουσία της ερευνήτριας, στις 5 (πέντε) επικρατέστερες αλυσίδες σούπερ μάρκετ της Αττικής, κατά την περίοδο των 2 (δύο) τελευταίων εβδομάδων του Οκτωβρίου. Καταγράφηκαν οι τιμές σε επιλεγμένα τρόφιμα καίρια της πυραμίδας της Μεσογειακής διατροφής, παρουσιάζοντας το εύρος τιμών της διάθεσης των προϊόντων αυτών στο λιανικό εμπόριο.
Τα αποτελέσματα από την ανάλυση του δείγματος έδειξαν ότι το 78,7% παρουσιάζει μέτρια προσκόλληση στο Μεσογειακό πρότυπο διατροφής. Ακόμα, το 88% των συμμετεχόντων καταγράφηκε ως Επισιτιστικά ασφαλές με το 11,4% να εκδηλώνει χαμηλή επισιτιστική ανασφάλεια. Εντοπίστηκε στατιστικά σημαντική θετική συσχέτιση ανάμεσα στην προσκόλληση στη Μεσογειακή διατροφή και στην Επισιτιστική ασφάλεια. Επιπλέον, οι γυναίκες, τα άτομα μεγαλύτερης ηλικίας, τα άτομα με υψηλότερο επίπεδο εκπαίδευσης, αυτοί που ασκούνται, αυτοί που δεν καπνίζουν και οι παντρεμένοι, φάνηκε να έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα να εμφανίσουν υψηλό και όχι χαμηλό βαθμό προσκόλλησης στη Μεσογειακή διατροφή.
Καταληκτικά διαφαίνεται ότι η προσκόλληση των κατοίκων του Ν. Αττικής στο Μεσογειακό πρότυπο διατροφής είναι μέτρια και οι κάτοικοι είναι επισιτιστικά ασφαλείς στην πλειονότητά τους. Το κόστος τροφίμων σημαντικών της πυραμίδας της Μεσογειακής διατροφής κατά την περίοδο της πανδημίας του Covid-19 παρουσιάστηκε αυξημένο σε σχέση με την χρονική περίοδο πριν την εμφάνισή της.
Αναφορικά με την έρευνα καταναλωτών έλαβαν μέρος συνολικά́ 600 συμμετέχοντες (428 γυναίκες και 172 άνδρες) εκ των οποίων οι 36 ζουν μόνιμα σε κάποια επαρχιακή πόλη εκτός του Ν. Αττικής. Από τους ερωτηθέντες συλλέχθηκαν τα δημογραφικά χαρακτηριστικά, οι αγοραστικές και διατροφικές συνήθειες, το κόστος των τροφίμων, απαντήσεις σε ερωτήματα σχετικά με τη συχνότητα κατανάλωσης τροφίμων σημαντικών στην πυραμίδα της Μεσογειακής διατροφής, τις συνήθειες πρόσληψης τροφής που σχετίζονται με την Μεσογειακή δίαιτα και απαντήσεις σε ερωτήματα σχετικά με τις συμπεριφορές που σχετίζονται με την τροφή, τις εμπειρίες και τις συνθήκες που χαρακτηρίζουν τα νοικοκυριά που αντιμετωπίζουν δυσκολίες στην κάλυψη των αναγκών τους σε τρόφιμα. Η έρευνα πραγματοποιήθηκε με τη χρήση ενός ειδικά σχεδιασμένου ερωτηματολογίου που διανεμήθηκε ηλεκτρονικά την χρονική περίοδο από 25 Οκτωβρίου 2021 μέχρι και 31 Δεκεμβρίου 2021, διανύοντας το χειμερινό πανδημικό κύμα και τη μετάβαση από το τρίτο κύμα της πανδημίας και τη μετάλλαξη “Δέλτα” προς το τέταρτο και τελευταίο ενδεχομένως κύμα με την εμφάνιση της μετάλλαξης “Όμικρον” το οποίο επηρεάζει όλη την Ευρώπη και παράλληλα τη χώρα μας, με τη συνεχή τήρηση των επιβαλλόμενων μέτρων και τη χρήση μάσκας να μένουν στο προσκήνιο. Η εκτίμηση του βαθμού προσκόλλησης στο Μεσογειακό πρότυπο διατροφής πραγματοποιήθηκε με το εργαλείο μέτρησης Mediterranean Diet Adherence Screener (MEDAS) βάσει κλίμακας εύρους 0-14 με τις υψηλότερες τιμές του δείκτη να υποδηλώνουν μεγαλύτερη προσκόλληση στο Μεσογειακό πρότυπο διατροφής. Η εκτίμηση του επιπέδου της επισιτιστικής ασφάλειας πραγματοποιήθηκε με το εργαλείο μέτρησης Adult Food Security Survey Module (AFSSM) βάσει κλίμακας εύρους 0-10 με τις υψηλότερες τιμές του δείκτη να υποδηλώνουν μεγαλύτερη επισιτιστική ανασφάλεια. Αναφορικά με την έρευνα αγοράς καταγράφηκαν οι τιμές συγκεκριμένων τροφίμων σημαντικών στην πυραμίδα της Μεσογειακής διατροφής. Η καταγραφή διεξήχθη μέσω της επίσκεψης, με φυσική παρουσία της ερευνήτριας, στις 5 (πέντε) επικρατέστερες αλυσίδες σούπερ μάρκετ της Αττικής, κατά την περίοδο των 2 (δύο) τελευταίων εβδομάδων του Οκτωβρίου. Καταγράφηκαν οι τιμές σε επιλεγμένα τρόφιμα καίρια της πυραμίδας της Μεσογειακής διατροφής, παρουσιάζοντας το εύρος τιμών της διάθεσης των προϊόντων αυτών στο λιανικό εμπόριο.
Τα αποτελέσματα από την ανάλυση του δείγματος έδειξαν ότι το 78,7% παρουσιάζει μέτρια προσκόλληση στο Μεσογειακό πρότυπο διατροφής. Ακόμα, το 88% των συμμετεχόντων καταγράφηκε ως Επισιτιστικά ασφαλές με το 11,4% να εκδηλώνει χαμηλή επισιτιστική ανασφάλεια. Εντοπίστηκε στατιστικά σημαντική θετική συσχέτιση ανάμεσα στην προσκόλληση στη Μεσογειακή διατροφή και στην Επισιτιστική ασφάλεια. Επιπλέον, οι γυναίκες, τα άτομα μεγαλύτερης ηλικίας, τα άτομα με υψηλότερο επίπεδο εκπαίδευσης, αυτοί που ασκούνται, αυτοί που δεν καπνίζουν και οι παντρεμένοι, φάνηκε να έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα να εμφανίσουν υψηλό και όχι χαμηλό βαθμό προσκόλλησης στη Μεσογειακή διατροφή.
Καταληκτικά διαφαίνεται ότι η προσκόλληση των κατοίκων του Ν. Αττικής στο Μεσογειακό πρότυπο διατροφής είναι μέτρια και οι κάτοικοι είναι επισιτιστικά ασφαλείς στην πλειονότητά τους. Το κόστος τροφίμων σημαντικών της πυραμίδας της Μεσογειακής διατροφής κατά την περίοδο της πανδημίας του Covid-19 παρουσιάστηκε αυξημένο σε σχέση με την χρονική περίοδο πριν την εμφάνισή της.
Ημερομηνία κατάθεσης:
2022-03-21
Γλώσσες Τεκμηρίου:
Ελληνικά
Θεματικές Κατηγορίες:
Οικονομία
Λοιπά Θέματα:
Μεσογειακή δίαιτα
Τροφή, Κατανάλωση της
Τροφή, Κατανάλωση της
Λέξεις-κλειδιά:
Μεσογειακή διατροφή, κατανάλωση τροφίμων, κόστος τροφίμων, επισιτιστική ασφάλεια,προσκόλληση
Περιγραφή:
93 σ.,εικ.,πίν.,σχ.
Άδεια χρήσης:
Αναφορά Δημιουργού – Μη Εμπορική Χρήση – Όχι Παράγωγα Έργα 4.0
