Περίληψη:
Εισαγωγή: Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται μια αυξανόμενη τάση προσκόλλησης σε μια φυτοφαγική δίαιτα, ήδη από την παιδική και εφηβική ηλικία. Υπάρχουν πολλά και διαφορετικά είδη φυτοφαγικών διαιτών, αλλά το κοινό χαρακτηριστικό τους είναι ότι δεν καταναλώνονται ζωικά προϊόντα. Οι λόγοι ποικίλουν, με τους πιο συχνούς να είναι θρησκευτικοί και οικολογικοί. Επομένως παρατηρείται αποκλεισμός τροφίμων και επειδή ταυτόχρονα η παιδική και εφηβική ηλικία χαρακτηρίζεται από αυξημένες διατροφικές ανάγκες λόγω ανάπτυξης, προκύπτει το ερώτημα αν μπορούν αυτές οι δίαιτες να καλύψουν τις διατροφικές απαιτήσεις των παιδιών και των εφήβων, ή αν μπορούν να εφαρμοστούν με κάποιο τρόπο χωρίς να προκαλέσουν κάποια αρνητική επίπτωση.
Σκοπός: Η διερεύνηση, με βάση την υπάρχουσα πρόσφατη βιβλιογραφία, της επίδρασης των φυτοφαγικών διαιτών στην ανάπτυξη και την διατροφική κατάσταση των παιδιών και των εφήβων.
Μεθοδολογία: Στην παρούσα εργασία πραγματοποιήθηκε βιβλιογραφική ανασκόπηση στην βάση δεδομένων Pubmed και συμπληρωματικά στο GoogleScholar. Επιλέχθηκαν προοπτικές μελέτες και μελέτες παρατήρησης, οι οποίες αφορούσαν την επίδραση των φυτοφαγικών διαιτών στην διατροφική κατάσταση των παιδιών και των εφήβων, καθώς και σε παραμέτρους της ανάπτυξης τους. Η βιβλιογραφία ήταν στην αγγλική γλώσσα και χρησιμοποιήθηκαν σχετικές λέξεις κλειδιά.
Κυριότερα αποτελέσματα: Από τις μελέτες που αφορούσαν την υγεία και τον μεταβολισμό των οστών τα αποτελέσματα ήταν ανομοιογενή, με μια προοπτική μελέτη να συμπεραίνει θετική συσχέτιση των φυτοφαγικών διαιτών κατά την εφηβεία, με την υγεία των οστών στην μετέπειτα ενήλικη ζωή των παιδιών και με άλλες δύο μελέτες να βρίσκουν μειονεκτικές διαφορές στους βιοχημικούς δείκτες μεταβολισμού των οστών. Παρόμοια ανομοιογενή αποτελέσματα υπήρχαν και στις υπόλοιπες μελέτες, οι οποίες μελετούσαν διάφορες παραμέτρους της ανάπτυξης και της διατροφικής κατάστασης όπως για παράδειγμα το ύψος, το βάρος, ο χρόνος αντίδρασης και διάφορα θρεπτικά συστατικά και μεταβολικοί δείκτες. Στις περισσότερες μελέτες δεν φάνηκε να επηρεάζεται η ανάπτυξη σε σημαντικό βαθμό, όμως ιδιαίτερη σημασία έχει και το είδος της φυτοφαγικής δίαιτας που ακολουθήθηκε, καθώς παιδιά που ακολουθούσαν αυστηρά φυτοφαγική διατροφή είχαν μεγαλύτερο κίνδυνο για ανεπάρκειες σε σχέση με όσα παιδιά ακολουθούσαν μια Γάλακτο-Ώο-φυτοφαγική διατροφή.
Συμπεράσματα: Ο περιορισμένος αριθμός των μελετών, η έλλειψη επαρκών προοπτικών μελετών, σε συνδυασμό με τα ανομοιογενή αποτελέσματα, καθιστά δύσκολη την εξαγωγή ασφαλών συμπερασμάτων. Σε κάθε περίπτωση όμως χρειάζεται η παρακολούθηση του παιδιού και του εφήβου από διαιτολόγο και παιδίατρο, ώστε να ανιχνευτούν και να αντιμετωπιστούν έγκαιρα οι πιθανές ελλείψεις.