Παρακολούθηση και χαρτογράφηση αλλαγών ακτογραμμής και παράκτιων καθιζήσεων εδάφους στο νησί της Ρόδου με δορυφορικές εικόνες

Γκουγκουστάμος, Ιωάννης, Αθανάσιος

Παρχαρίδης, Ισαάκ

Η διπλωματική εργασία αποσκοπεί στην μελέτη της ακτογραμμής της Ρόδου και των ενδεχόμενων καθιζήσεων εδάφους του νησιού, αξιοποιώντας τεχνικές Τηλεπισκόπησης. Η διαχρονική παρακολούθηση αλλαγών σε ακτογραμμές είναι ιδιαίτερα σημαντική, τόσο για τη διερεύνηση των επιπτώσεων της σε αυτές και στους οικισμούς που βρίσκονται σε κοντινή απόσταση, όσο και για την εκτίμηση μελλοντικών μεταβολών και κινδύνων. Ειδικά η παράκτια διάβρωση, δηλαδή η μη αναστρέψιμη υποχώρηση της ακτογραμμής, μπορεί να έχει πολλές αρνητικές επιπτώσεις, τόσο κοινωνικοοικονομικές όσο και περιβαλλοντικές. Η καθίζηση από την άλλη πλευρά, δηλαδή το χαμήλωμα του εδάφους, είναι ένας άλλος σημαντικός παράγοντας που πρέπει να ληφθεί υπόψη καθώς παρέχει στην ακτή νέο υλικό που μπορεί να διαβρωθεί. Επιπλέον, μπορεί να οδηγήσει σε πλημμύρα μέρους της ξηράς λόγω της αύξησης της στάθμης της θάλασσας. Η Τηλεπισκόπηση, δηλαδή η επιστήμη της παρατήρησης φαινομένων και χαρακτηριστικών από απόσταση, αποτελεί ένα σύγχρονο τρόπο μελέτης με ένα αρκετά ευρύ πεδίο εφαρμογών και τεχνικών που προσφέρουν αξιόπιστα, ακριβή και με χαμηλό κόστος αποτελέσματα. Πιο αναλυτικά η μελέτη πραγματοποιείται σε δύο μέρη. Το πρώτο μέρος αποτελεί τη χαρτογράφηση της ακτογραμμής του νησιού και των αλλαγών της, σε μεγάλη (1990 – 2020) και μικρή (2016 – 2020) χρονική κλίμακα μέσω της επεξεργασίας οπτικών πολυφασματικών δορυφορικών εικόνων Landsat 5, Landsat 8 και Sentinel-2. Το δεύτερο μέρος αποσκοπεί στον εντοπισμό και την ανάλυση ενδεχόμενων καθιζήσεων του εδάφους στην παράκτια ζώνη του νησιού μέσω της επεξεργασίας εικόνων ραντάρ Sentinel-1 και της τεχνικής της διαχρονικής συμβολομετρίας ραντάρ συνθετικού ανοίγματος (MT-InSAR), από το 2015 έως και το 2020. Τα δύο μέρη συνδυάζονται προκειμένου να εξεταστεί η συσχέτιση τους και να προσδιοριστούν μέρη της παράκτιας ζώνης στα οποία η καθίζηση συμβάλλει άμεσα στη διάβρωση, επηρεάζοντας τις ακτές και τον πληθυσμό που κατοικεί κοντά σε αυτές. Τα αποτελέσματα δείχνουν ότι το μεγαλύτερο μέρος της ακτογραμμής του νησιού είναι σταθερό. Η μακροχρόνια διάβρωση ανιχνεύεται σε 27 χιλιόμετρα της ακτογραμμής ενώ η βραχυχρόνια διάβρωση εντοπίζεται στα 57,3 χιλιόμετρα. Και οι δύο επηρεάζουν παράκτιες περιοχές με αθλητικές και ψυχαγωγικές εγκαταστάσεις, μικρές περιοχές με συνεχή και ασυνεχή αστικό ιστό και τμήματα 4 προστατευόμενων περιοχών Natura 2000. Όσον αφορά την κάθετη κίνηση της παράκτιας ζώνης, αυτή είναι κυρίως σταθερή, με ορισμένα τμήματα να έχουν και ανύψωση. Μετρήσεις που δείχνουν καθίζηση δεν εντοπίζονται σε συνεχή και ασυνεχή αστικό ιστό και οι περισσότερες από αυτές εντοπίζονται στην παράκτια ζώνη κοντά στον οικισμό Απολακκιά, η οποία επηρεάζεται επίσης από διάβρωση. Συνεπώς, η διάβρωση δεν συσχετίζεται άμεσα με την καθίζηση στο νησί της Ρόδου καθώς το μεγαλύτερο μέρος της λαμβάνει χώρα σε σταθερό και σε έδαφος που ανυψώνεται, εκτός από το τμήμα της ακτογραμμής κοντά στον οικισμό Απολακκιά όπου η καθίζηση είναι ένας παράγοντας που συμβάλλει στη διάβρωση.

2021-08-08

Αγγλικά

Γεωγραφία (Γενικά)

Ακτές - Ελλάδα
Δορυφορικά δεδομένα
Ακτές, Μεταβολές των - Ελλάδα

μεταβολές ακτογραμμής, Δορυφορικές εικόνες ραντάρ, ακτογραμμή, καθιζήσεις, οπτικές πολυφασματικές εικόνες

161 σ.,εικ.,πίν.,διαγρ.,χάρτες,σχ.

Αναφορά Δημιουργού – Μη Εμπορική Χρήση – Όχι Παράγωγα Έργα 4.0