Περίληψη:
Η παρούσα διπλωματική εργασία αφορά τον εντοπισμό και την καταγραφή φυσικών και άλλων επικινδυνοτήτων που απορρέουν μέσα από τη λειτουργία ενός λιγνιτωρυχείου σε συνάρτηση με την τρωτότητα και την έκθεση του περιβάλλοντος χώρου, τις πολιτικές διαχείρισης και την αποτίμηση της διακινδύνευσης στο εν λόγω πολυκινδυνικό σύστημα. Ειδικότερα, μελετάται εκτενέστερα η περίπτωση των λιγνιτωρυχείων Π.Ε. Φλώρινας του Λιγνιτικού Κέντρου Δυτικής Μακεδονίας. Τα περιεχόμενα της εργασίας αποτελούνται από την εισαγωγή, τα κυρίως κεφάλαια, την αξιολόγηση και τα παραρτήματα. Η εισαγωγή αφορά τον ορισμό της περιοχής μελέτης καθώς και το θεωρητικό υπόβαθρο στο οποίο έχει βασιστεί η παρούσα εργασία.
Στο 1ο κεφάλαιο περιλαμβάνονται κάποια στοιχεία για το λιγνίτη, ιστορικά στοιχεία, οικονομικά στοιχεία, αποθέματα, κ.α. και προσεγγίζεται η σημασία του στη σύγχρονη παγκόσμια κοινότητα, μέσα από πολιτικές διαχείρισης της εξόρυξης και της καύσης του λιγνίτη ανά τον κόσμο. Ακόμα, γίνεται μία προσπάθεια προσέγγισης των κινδύνων που αναπτύσσονται σε μία λιγνιτική περιοχή, μία προσπάθεια εντοπισμού των τρωτών στοιχείων που καθιστούν ευάλωτη την ευρύτερη περιοχή ενός λιγνιτωρυχείου απέναντι στους κινδύνους αυτούς, καθώς και μία αναφορά στο λιγνίτη ως αιτιακό παράγοντα της κλιματικής αλλαγής. Τέλος, αναφέρονται κάποιες στρατηγικές απολιγνιτοποίησης της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθότι η προσέγγιση της Ε.Ε. στην κλιματική αλλαγή οδεύει προς την απολιγνιτοποίηση.
Το 2ο κεφάλαιο εστιάζει στα ελληνικά δεδομένα του λιγνιτικού κλάδου. Περιγράφεται μία ιστορική αναδρομή της λειτουργίας των λιγνιτωρυχείων στον Ελλαδικό χώρο, η υφιστάμενη κατάσταση με τα λιγνιτικά ελληνικά πεδία, οικονομικά στοιχεία αυτών καθώς και πολιτικές εκμετάλλευσης και διαχείρισης του λιγνιτικού μεταλλεύματος που ακολουθεί η Ελλάδα εν όψει απολιγνιτοποίησης. Περαιτέρω, εντοπίζονται και καταγράφονται φυσικές επικινδυνότητες και κίνδυνοι στα ελληνικά λιγνιτωρυχεία, αναφέρονται εμπειρίες εκδήλωσης καταστροφικών φαινομένων στα λιγνιτωρυχεία και τρόποι απόκρισης σε αυτά.
Στο 3ο κεφάλαιο αναλύεται η περίπτωση των λιγνιτωρυχείων Π.Ε. Φλώρινας του Λιγνιτικού Κέντρου Δυτικής Μακεδονίας και ειδικότερα τα Λιγνιτωρυχεία Αχλάδας Α.Ε. Πρόκειται για ιδιωτικό λιγνιτωρυχείο, ένα από τα ελάχιστα ιδιωτικά λιγνιτωρυχεία της χώρας, καθότι η ΔΕΗ μέχρι προσφάτως αποτελούσε μονοπώλιο στον λιγνιτικό κλάδο. Εκτενέστερα, γίνεται μία περιγραφή της ευρύτερης περιοχής μελέτης, μία περιγραφή της οριοθέτησης των λιγνιτωρυχείων και της γειτνίασης του με άλλες χρήσεις γης και μορφές κάλυψης και της υφιστάμενης κατάστασης που επικρατεί. Καταγράφονται στοιχεία τρωτότητας και έκθεσης μέσα από επιτόπιες αυτοψίες που έγιναν από τη συγγραφέα στην περιοχή, αναδεικνύονται ζητήματα φυσικών επικινδυνοτήτων και προσεγγίζεται η θεσμική και κοινωνική τρωτότητα που βάλλει την περιοχή. Τέλος, γίνεται μία προσπάθεια αποτίμησης της διακινδύνευσης της περιοχής.
Ο επίλογος της παρούσας εργασίας αποτελεί την αξιολόγηση των δεδομένων σύνθεσης ενός πολυκινδυνικού τοπίου λιγνιτωρυχείων και την ενδεχόμενη επίδραση μίας απολιγνιτικής περιόδου στο σύστημα αυτό .
Περιγραφή:
167 σ.,εικ.,πίν.,χάρτες,σχ.