Πρωτότυπος Τίτλος:
Προσκόλληση στη Δίαιτα Ελεύθερη από Γλουτένη (ΔΕΓ) ατόμων με κοιλιοκάκη: μια συγχρονική μελέτη
Συγγραφέας:
Φωτίου, Στυλιανός, Φώτιος
Επιβλέπων καθηγητής:
Μπαθρέλλου, Ειρήνη
Περίληψη:
Εισαγωγή: Η Δίαιτα Ελεύθερη από Γλουτένη (ΔΕΓ) αποτελεί τη μοναδική τεκμηριωμένα αποτελεσματική θεραπεία για την αντιμετώπιση της κοιλιοκάκης. Ωστόσο, η αυστηρή προσκόλληση των ασθενών στη δίαιτα αυτή παρουσιάζει δυσκολίες και κατ’ επέκταση μεγάλες διακυμάνσεις 42-91%, καθώς εξαρτάται από παράγοντες όπως δημογραφικά χαρακτηριστικά, διαπροσωπικές σχέσεις του ατόμου με διάφορες κοινωνικές και επιστημονικές ομάδες, αλλά και κοινωνικοοικονομικά μεγέθη. Παράλληλα, οι μέθοδοι αξιολόγησης της προσκόλλησης ποικίλλουν και αφορούν κυρίως επαναληπτικές βιοψίες, ορολογικό έλεγχο, καταγραφή αυτοδηλούμενης προσκόλλησης, διατροφική αξιολόγηση μέσω ανακλήσεων και ερωτηματολογίων καθώς και έγκυρα εργαλεία αποτύπωσης.
Σκοπός: Η διερεύνηση του βαθμού προσκόλλησης στη ΔΕΓ καθώς και η ανάδειξη των παραγόντων που την επηρεάζουν, σε ελληνικό πληθυσμό αποτελούμενο από άτομα με θετική διάγνωση κοιλιοκάκης μέσω βιοψίας λεπτού εντέρου.
Μεθοδολογία: Πρόκειται για μια συγχρονική μελέτη στην οποία συμμετείχαν ενήλικα άτομα με κοιλιοκάκη, με επιβεβαιωμένη θετική βιοψία λεπτού εντέρου που ακολουθούσαν ΔΕΓ για τουλάχιστον ένα έτος. Αξιολογήθηκαν το ιατρικό τους ιστορικό, τα κοινωνικοοικονομικά τους χαρακτηριστικά και τα εμπόδια προσκόλλησης στη ΔΕΓ. Η προσκόλληση στη ΔΕΓ αξιολογήθηκε μέσω α) ενός σύντομου ερωτηματολογίου προσκόλλησης στη ΔΕΓ προσαρμοσμένο στα ελληνικά (CDAT), β) τριών ανακλήσεων 24ώρου και γ) ενός ερωτηματολογίου γνώσεων σχετικά με την ύπαρξη γλουτένης σε ορισμένα τρόφιμα. Μετρήθηκαν, επίσης, τα ανθρωπομετρικά χαρακτηριστικά τους και η οστική πυκνότητα, η οποία εκτιμήθηκε με τη μέθοδο της απορροφησιομετρίας ακτινών Χ διπλής ενέργειας (DXA). Η διαιτητική τους πρόσληψη εκτιμήθηκε με τη μέθοδο των ανακλήσεων 24ώρου τριών περασμάτων. Η στατιστική ανάλυση έγινε με το πρόγραμμα STATA και ως επίπεδο στατιστικής σημαντικότητας ορίστηκε το α = 0,05.
Αποτελέσματα: Το δείγμα αποτελούταν από 48 άτομα (35 γυναίκες), με μέσο όρο ηλικίας 42,4 έτη (±14,4) και διάμεσο χρόνο προσκόλλησης στη ΔΕΓ 6,3 έτη (3,5 , 12,0). Ως υπέρβαρα και παχύσαρκα άτομα χαρακτηρίστηκαν 20 άτομα (41%). Η ημερήσια ενεργειακή πρόσληψη ήταν 2310 (±525) θερμίδες για τους άντρες και 1890 (±468) θερμίδες για τις γυναίκες. Το σκορ στο σύντομο ερωτηματολόγιο προσκόλλησης στη ΔΕΓ (CDAT) ήταν 12,5 ± 3,5, με το 66,7% των εθελοντών/-ντριών να παρουσιάζει επαρκή προσκόλληση. Η διάμεσος των σκορ στο ερωτηματολόγιο των γνώσεων ήταν 75% (70, 80), ενώ από την ανάλυση των ανακλήσεων φάνηκε ότι το 60% του δείγματος δεν παρουσίαζε κάποια επικίνδυνη συμπεριφορά. Η συνισταμένη προσκόλληση χαρακτηρίστηκε καλή στο 65,8% δείγματος. Η προσκόλληση συσχετίστηκε θετικά με μεγαλύτερα ποσοστά στην κλίμακα της αυτοδηλούμενης γενικής κατάστασης υγείας (p=0,02). Βασικά εμπόδια για την προσκόλληση στη ΔΕΓ αναδείχθηκαν το φαγητό εκτός σπιτιού (75%), το κόστος της δίαιτας (66,7%) και η διαθεσιμότητα των ΠΕΓ (46%).
Συμπέρασμα: Το δείγμα φάνηκε να παρουσιάζει μια σχετικά καλή προσκόλληση στη ΔΕΓ σε σύγκριση με τα ευρήματα της βιβλιογραφίας. Τα εμπόδια που ανέδειξαν οι εθελοντές/-ντριες ως τα σημαντικότερα έρχονται σε συμφωνία με τους πιο συνήθεις παρεμποδιστικούς παράγοντες της βιβλιογραφίας, χωρίς ωστόσο να προκύπτει στατιστικά σημαντική συσχέτισή τους με την προσκόλληση στη ΔΕΓ. Η προσκόλληση συσχετίστηκε θετικά μόνο με την αυτοδηλούμενη γενικότερη κατάσταση υγείας των ασθενών .
Σκοπός: Η διερεύνηση του βαθμού προσκόλλησης στη ΔΕΓ καθώς και η ανάδειξη των παραγόντων που την επηρεάζουν, σε ελληνικό πληθυσμό αποτελούμενο από άτομα με θετική διάγνωση κοιλιοκάκης μέσω βιοψίας λεπτού εντέρου.
Μεθοδολογία: Πρόκειται για μια συγχρονική μελέτη στην οποία συμμετείχαν ενήλικα άτομα με κοιλιοκάκη, με επιβεβαιωμένη θετική βιοψία λεπτού εντέρου που ακολουθούσαν ΔΕΓ για τουλάχιστον ένα έτος. Αξιολογήθηκαν το ιατρικό τους ιστορικό, τα κοινωνικοοικονομικά τους χαρακτηριστικά και τα εμπόδια προσκόλλησης στη ΔΕΓ. Η προσκόλληση στη ΔΕΓ αξιολογήθηκε μέσω α) ενός σύντομου ερωτηματολογίου προσκόλλησης στη ΔΕΓ προσαρμοσμένο στα ελληνικά (CDAT), β) τριών ανακλήσεων 24ώρου και γ) ενός ερωτηματολογίου γνώσεων σχετικά με την ύπαρξη γλουτένης σε ορισμένα τρόφιμα. Μετρήθηκαν, επίσης, τα ανθρωπομετρικά χαρακτηριστικά τους και η οστική πυκνότητα, η οποία εκτιμήθηκε με τη μέθοδο της απορροφησιομετρίας ακτινών Χ διπλής ενέργειας (DXA). Η διαιτητική τους πρόσληψη εκτιμήθηκε με τη μέθοδο των ανακλήσεων 24ώρου τριών περασμάτων. Η στατιστική ανάλυση έγινε με το πρόγραμμα STATA και ως επίπεδο στατιστικής σημαντικότητας ορίστηκε το α = 0,05.
Αποτελέσματα: Το δείγμα αποτελούταν από 48 άτομα (35 γυναίκες), με μέσο όρο ηλικίας 42,4 έτη (±14,4) και διάμεσο χρόνο προσκόλλησης στη ΔΕΓ 6,3 έτη (3,5 , 12,0). Ως υπέρβαρα και παχύσαρκα άτομα χαρακτηρίστηκαν 20 άτομα (41%). Η ημερήσια ενεργειακή πρόσληψη ήταν 2310 (±525) θερμίδες για τους άντρες και 1890 (±468) θερμίδες για τις γυναίκες. Το σκορ στο σύντομο ερωτηματολόγιο προσκόλλησης στη ΔΕΓ (CDAT) ήταν 12,5 ± 3,5, με το 66,7% των εθελοντών/-ντριών να παρουσιάζει επαρκή προσκόλληση. Η διάμεσος των σκορ στο ερωτηματολόγιο των γνώσεων ήταν 75% (70, 80), ενώ από την ανάλυση των ανακλήσεων φάνηκε ότι το 60% του δείγματος δεν παρουσίαζε κάποια επικίνδυνη συμπεριφορά. Η συνισταμένη προσκόλληση χαρακτηρίστηκε καλή στο 65,8% δείγματος. Η προσκόλληση συσχετίστηκε θετικά με μεγαλύτερα ποσοστά στην κλίμακα της αυτοδηλούμενης γενικής κατάστασης υγείας (p=0,02). Βασικά εμπόδια για την προσκόλληση στη ΔΕΓ αναδείχθηκαν το φαγητό εκτός σπιτιού (75%), το κόστος της δίαιτας (66,7%) και η διαθεσιμότητα των ΠΕΓ (46%).
Συμπέρασμα: Το δείγμα φάνηκε να παρουσιάζει μια σχετικά καλή προσκόλληση στη ΔΕΓ σε σύγκριση με τα ευρήματα της βιβλιογραφίας. Τα εμπόδια που ανέδειξαν οι εθελοντές/-ντριες ως τα σημαντικότερα έρχονται σε συμφωνία με τους πιο συνήθεις παρεμποδιστικούς παράγοντες της βιβλιογραφίας, χωρίς ωστόσο να προκύπτει στατιστικά σημαντική συσχέτισή τους με την προσκόλληση στη ΔΕΓ. Η προσκόλληση συσχετίστηκε θετικά μόνο με την αυτοδηλούμενη γενικότερη κατάσταση υγείας των ασθενών .
Ημερομηνία κατάθεσης:
2021-03-29
Γλώσσες Τεκμηρίου:
Ελληνικά
Θεματικές Κατηγορίες:
Διατροφή (Γενικά). DRI’s
Λοιπά Θέματα:
Διατροφικές έρευνες
Κοιλιοκάκη ασθένεια - διαιτητική θεραπεία
Κοιλιοκάκη ασθένεια - διαιτητική θεραπεία
Λέξεις-κλειδιά:
δίαιτα ελεύθερη γλουτένης, κοιλιοκάκη, εμπόδια, προσκόλληση
Περιγραφή:
78 σ.,εικ.,πίν.,διαγρ.,σχ.
Άδεια χρήσης:
Αναφορά Δημιουργού – Μη Εμπορική Χρήση – Όχι Παράγωγα Έργα 4.0
