Πρωτότυπος Τίτλος:
Εμπόδια που αντιμετωπίζουν άτομα με κοιλιοκάκη κατά την προσκόλληση στη Δίαιτα Ελεύθερη από Γλουτένη (ΔΕΓ): ποιοτική μελέτη
Συγγραφέας:
Γεωργοπούλου, Αλίκη, Γεώργιος
Επιβλέπων καθηγητής:
Κοντογιάννη, Μερόπη
Περίληψη:
Η κοιλιοκάκη είναι μια αυτοάνοση νόσος, κατά την οποία η γλουτένη προκαλεί φλεγμονή ή/και καταστροφή του εντέρου σε γενετικά προδιατεθειμένα άτομα. Η Δίαιτα Ελεύθερη από Γλουτένη (ΔΕΓ) αποτελεί προς το παρόν τη μόνη θεραπεία για την κοιλιοκάκη, απαραίτητη για την αποκατάσταση του εντερικού βλεννογόνου αλλά και την πρόληψη μελλοντικών επιπλοκών.
Ωστόσο, η υιοθέτηση μιας τέτοιου είδους δίαιτας δυσχεραίνεται από παράγοντες που σχετίζονται με το αυξημένο κόστος των τροφίμων, τη μειωμένη διαθεσιμότητά τους στην αγορά, τη δυσκολία ανάγνωσης των ετικετών και άλλα. Ως εκ τούτου, τα άτομα αυτά μειώνουν τις κοινωνικές τους επαφές, νιώθουν απομόνωση και στιγματισμό. Για την Ελλάδα υπάρχουν ελάχιστα σχετικά δεδομένα, οπότε στόχος της παρούσας μελέτης είναι να αξιολογηθούν τα εμπόδια στην προσκόλληση στη ΔΕΓ ατόμων με κοιλιοκάκη, που έχουν ήδη εφαρμόσει τη δίαιτα αυτή για τουλάχιστον ένα έτος. Προς αυτή την κατεύθυνση, ιδανική κρίθηκε η εφαρμογή μιας ποιοτικής μελέτης, και συγκεκριμένα η τεχνική των εστιασμένων ομάδων (focus groups), καθώς μέσω της εστιασμένης συζήτησης άτομα με ένα κοινό χαρακτηριστικό εκφράζουν ελεύθερα απόψεις και ανησυχίες, που δεν θα μπορούσαν να αποτυπωθούν μέσα από ένα ερωτηματολόγιο με περιορισμένες επιλογές απαντήσεων. Στο πλαίσιο της μελέτης, συνεπώς, κλήθηκαν 13 άτομα που έχουν διαγνωστεί με κοιλιοκάκη και ακολουθούν τη ΔΕΓ για τουλάχιστον ένα έτος να συμμετέχουν σε τρεις ομάδες εστιασμένης συζήτησης, οι οποίες περιλάμβαναν καθοδηγούμενη συνέντευξη με θέμα τα εμπόδια που συναντούν στην καθημερινότητα ως προς την υιοθέτηση της ΔΕΓ.
Τα αποτελέσματα κάθε εστιασμένης ομάδας κατηγοριοποιήθηκαν στις εξής επτά ενότητες: ατομικοί παράγοντες, οικογενειακή ζωή, κοινωνική ζωή, προϊόντα, περίθαλψη, Covid-19 και βαθμός δυσκολίας και αλλαγή τρόπου ζωής, από όπου και αναδείχθηκαν τα εμπόδια των ασθενών κατά την προσπάθεια προσκόλλησής τους στη ΔΕΓ. Μερικά από τα εμπόδια ήταν η πρόσφατη διάγνωση με κοιλιοκάκη, η διαμονή σε επαρχιακές περιοχές, ο χρόνος ενασχόλησης με την παρασκευή γευμάτων, η μειωμένη κοινωνική ευαισθητοποίηση, το φαγητό εκτός σπιτιού, η σήμανση των προϊόντων, η ελλιπής γνώση, η ελλιπής εκπαίδευση και υποστήριξη από επαγγελματίες υγείας και διαιτολόγους, αλλά και η γραφειοκρατία για την χορήγηση της χρηματικής αποζημίωσης. Τέλος, η πανδημία Covid-19 δεν φάνηκε να αποτελεί εμπόδιο στην προσκόλληση των ασθενών στη ΔΕΓ.
Ωστόσο, η υιοθέτηση μιας τέτοιου είδους δίαιτας δυσχεραίνεται από παράγοντες που σχετίζονται με το αυξημένο κόστος των τροφίμων, τη μειωμένη διαθεσιμότητά τους στην αγορά, τη δυσκολία ανάγνωσης των ετικετών και άλλα. Ως εκ τούτου, τα άτομα αυτά μειώνουν τις κοινωνικές τους επαφές, νιώθουν απομόνωση και στιγματισμό. Για την Ελλάδα υπάρχουν ελάχιστα σχετικά δεδομένα, οπότε στόχος της παρούσας μελέτης είναι να αξιολογηθούν τα εμπόδια στην προσκόλληση στη ΔΕΓ ατόμων με κοιλιοκάκη, που έχουν ήδη εφαρμόσει τη δίαιτα αυτή για τουλάχιστον ένα έτος. Προς αυτή την κατεύθυνση, ιδανική κρίθηκε η εφαρμογή μιας ποιοτικής μελέτης, και συγκεκριμένα η τεχνική των εστιασμένων ομάδων (focus groups), καθώς μέσω της εστιασμένης συζήτησης άτομα με ένα κοινό χαρακτηριστικό εκφράζουν ελεύθερα απόψεις και ανησυχίες, που δεν θα μπορούσαν να αποτυπωθούν μέσα από ένα ερωτηματολόγιο με περιορισμένες επιλογές απαντήσεων. Στο πλαίσιο της μελέτης, συνεπώς, κλήθηκαν 13 άτομα που έχουν διαγνωστεί με κοιλιοκάκη και ακολουθούν τη ΔΕΓ για τουλάχιστον ένα έτος να συμμετέχουν σε τρεις ομάδες εστιασμένης συζήτησης, οι οποίες περιλάμβαναν καθοδηγούμενη συνέντευξη με θέμα τα εμπόδια που συναντούν στην καθημερινότητα ως προς την υιοθέτηση της ΔΕΓ.
Τα αποτελέσματα κάθε εστιασμένης ομάδας κατηγοριοποιήθηκαν στις εξής επτά ενότητες: ατομικοί παράγοντες, οικογενειακή ζωή, κοινωνική ζωή, προϊόντα, περίθαλψη, Covid-19 και βαθμός δυσκολίας και αλλαγή τρόπου ζωής, από όπου και αναδείχθηκαν τα εμπόδια των ασθενών κατά την προσπάθεια προσκόλλησής τους στη ΔΕΓ. Μερικά από τα εμπόδια ήταν η πρόσφατη διάγνωση με κοιλιοκάκη, η διαμονή σε επαρχιακές περιοχές, ο χρόνος ενασχόλησης με την παρασκευή γευμάτων, η μειωμένη κοινωνική ευαισθητοποίηση, το φαγητό εκτός σπιτιού, η σήμανση των προϊόντων, η ελλιπής γνώση, η ελλιπής εκπαίδευση και υποστήριξη από επαγγελματίες υγείας και διαιτολόγους, αλλά και η γραφειοκρατία για την χορήγηση της χρηματικής αποζημίωσης. Τέλος, η πανδημία Covid-19 δεν φάνηκε να αποτελεί εμπόδιο στην προσκόλληση των ασθενών στη ΔΕΓ.
Ημερομηνία κατάθεσης:
2021-03-22
Γλώσσες Τεκμηρίου:
Ελληνικά
Θεματικές Κατηγορίες:
Διατροφή (Γενικά). DRI’s
Διαιτητική θεραπεία
Διαιτητική θεραπεία
Λοιπά Θέματα:
Κοιλιοκάκη ασθένεια - διαιτητική θεραπεία
Λέξεις-κλειδιά:
κοιλιοκάκη, δίαιτα ελεύθερη από γλουτένη, εμπόδια, γλουτένη
Περιγραφή:
114 σ.,εικ.,πίν.
Άδεια χρήσης:
Αναφορά Δημιουργού – Μη Εμπορική Χρήση – Όχι Παράγωγα Έργα 4.0
