Πρωτότυπος Τίτλος:
Αξιοποίηση παλαιών εικονογραφικών τεκμηρίων για τη παραγωγή ιστορικών γεωχωρικών δεδομένων
Συγγραφέας:
Κοιλάκου, Μαρία, Παναγιώτης
Επιβλέπων καθηγητής:
Χαλκιάς, Χρίστος
Περίληψη:
Ο πλούτος των πληροφοριών που μπορεί να εμπεριέχονται σε ιστορικά
εικονογραφικά τεκμήρια τα καθιστά ένα ισχυρό εργαλείο, χρήσιμο σε ποικίλους
ερευνητικούς τομείς. Παρά το γεγονός ότι στις μέρες μας οι αεροφωτογραφίες
και οι δορυφορικές εικόνες αποτελούν τις κυριότερες πηγές γεωγραφικών
πληροφοριών, οι κοινές φωτογραφίες μπορούν επίσης να αξιοποιηθούν για τον
εντοπισμό και τη μέτρηση αλλαγών στο ανθρωπογενές και φυσικό περιβάλλον.
Η τεχνολογική πρόοδος των τελευταίων δεκαετιών έχει συμβάλει καθοριστικά
στην ανάπτυξη μεθόδων Γεωγραφικών Πληροφοριακών Συστημάτων (ΓΠΣ)
που επιτρέπουν την επεξεργασία και ανάλυση επίγειων φωτογραφιών με σκοπό
την εξαγωγή πληροφοριών για τη δημιουργία ιστορικών γεωχωρικών
δεδομένων. Η χρήση γεωαναφερόμενων ιστορικών φωτογραφιών σε συνδυασμό με άλλες ιστορικές πληροφορίες από εικονογραφήσεις, σκίτσα, χάρτες και έγγραφα, μπορούν να διαδραματίσουν καθοριστικό ρόλο στη μελέτη της εξέλιξης του τοπίου. Η παρούσα διπλωματική εργασία έχει ως στόχο να παρουσιάσει μια μεθοδολογία για την επεξεργασία μιας ιστορικής φωτογραφίας και ενός ιστορικού χάρτη που απεικονίζουν την Αθήνα στα τέλη του 19ου αιώνα, για την εξαγωγή πληροφοριών κάλυψης γης. Σε δεύτερο στάδιο, οι καλύψεις γης που θα εξαχθούν από τις παραπάνω πηγές, θα συγκριθούν με τις σύγχρονες
καλύψεις γης Urban Atlas 2012, για τον εντοπισμό των μεταβολών του τοπίου.
Για την επεξεργασία της φωτογραφίας, χρησιμοποιήθηκε το λογισμικό WSL
Monoplotting Toolbox, μέσω του οποίου εκτιμάται το σημείο λήψης,
προσδιορίζονται τα σημεία εδαφικού ελέγχου καθώς και προσδιορίζονται και
ψηφιοποιούνται οι επιθυμητές γεωγραφικές οντότητες. Όσον αφορά στον
ιστορικό χάρτη, η ψηφιοποίηση των ιστορικών καλύψεων γης, η
επαναταξινόμηση τους καθώς και η τελική τους σύγκριση με τις σύγχρονες
καλύψεις γης του Urban Atlas 2012, πραγματοποιήθηκαν με τη χρήση του λογισμικού ArcGIS Pro. Τα αποτελέσματα καταδεικνύουν πως και οι δύο προτεινόμενες μεθοδολογίες είναι πολύ ελπιδοφόρες για τη καταγραφή των ιστορικών καλύψεων γης. Όσον αφορά την επεξεργασία της φωτογραφίας, παρά τα μικρά σφάλματα κάθε σεναρίου, η γεωαναφορά της καθώς και οι εξαγόμενες οντότητες απαιτούν περαιτέρω έλεγχο όσον αφορά στην ακρίβειά τους, λόγω της μη χρονικής αντιστοίχισης των δεδομένων εισόδου. Επιπρόσθετα, η χρήση του ιστορικού χάρτη του Curtius κατέστησε δυνατή την απεικόνιση του τοπίου της Αθήνας πριν από την πλήρη αστικοποίησή του, ακολουθούμενη από ποσοτική ανάλυση των αλλαγών της κάλυψης της γης μεταξύ 1881 και 2012. Μέσω της χρήσης ιστορικών φωτογραφιών διαφορετικών χρονικών περιόδων, σε συνδυασμό με σύγχρονες μεθόδους αεροφωτογραφίας, όπως Συστήματα μη Επανδρωμένων Αεροσκαφών (ΣμηΕΑ), μπορεί να επιτευχθεί μια ολοκληρωμένη και διαχρονική γεωγραφική μελέτη ενός χώρου. Η αξιοποίηση των φωτογραφιών αλλά και των χαρτών μπορεί να συμβάλει καθοριστικά στην αναγνώριση και την ανασύσταση χαρακτηριστικών μιας περιοχής που έχουν εξαφανιστεί ή δεν είναι εμφανή στις μέρες μας.
εικονογραφικά τεκμήρια τα καθιστά ένα ισχυρό εργαλείο, χρήσιμο σε ποικίλους
ερευνητικούς τομείς. Παρά το γεγονός ότι στις μέρες μας οι αεροφωτογραφίες
και οι δορυφορικές εικόνες αποτελούν τις κυριότερες πηγές γεωγραφικών
πληροφοριών, οι κοινές φωτογραφίες μπορούν επίσης να αξιοποιηθούν για τον
εντοπισμό και τη μέτρηση αλλαγών στο ανθρωπογενές και φυσικό περιβάλλον.
Η τεχνολογική πρόοδος των τελευταίων δεκαετιών έχει συμβάλει καθοριστικά
στην ανάπτυξη μεθόδων Γεωγραφικών Πληροφοριακών Συστημάτων (ΓΠΣ)
που επιτρέπουν την επεξεργασία και ανάλυση επίγειων φωτογραφιών με σκοπό
την εξαγωγή πληροφοριών για τη δημιουργία ιστορικών γεωχωρικών
δεδομένων. Η χρήση γεωαναφερόμενων ιστορικών φωτογραφιών σε συνδυασμό με άλλες ιστορικές πληροφορίες από εικονογραφήσεις, σκίτσα, χάρτες και έγγραφα, μπορούν να διαδραματίσουν καθοριστικό ρόλο στη μελέτη της εξέλιξης του τοπίου. Η παρούσα διπλωματική εργασία έχει ως στόχο να παρουσιάσει μια μεθοδολογία για την επεξεργασία μιας ιστορικής φωτογραφίας και ενός ιστορικού χάρτη που απεικονίζουν την Αθήνα στα τέλη του 19ου αιώνα, για την εξαγωγή πληροφοριών κάλυψης γης. Σε δεύτερο στάδιο, οι καλύψεις γης που θα εξαχθούν από τις παραπάνω πηγές, θα συγκριθούν με τις σύγχρονες
καλύψεις γης Urban Atlas 2012, για τον εντοπισμό των μεταβολών του τοπίου.
Για την επεξεργασία της φωτογραφίας, χρησιμοποιήθηκε το λογισμικό WSL
Monoplotting Toolbox, μέσω του οποίου εκτιμάται το σημείο λήψης,
προσδιορίζονται τα σημεία εδαφικού ελέγχου καθώς και προσδιορίζονται και
ψηφιοποιούνται οι επιθυμητές γεωγραφικές οντότητες. Όσον αφορά στον
ιστορικό χάρτη, η ψηφιοποίηση των ιστορικών καλύψεων γης, η
επαναταξινόμηση τους καθώς και η τελική τους σύγκριση με τις σύγχρονες
καλύψεις γης του Urban Atlas 2012, πραγματοποιήθηκαν με τη χρήση του λογισμικού ArcGIS Pro. Τα αποτελέσματα καταδεικνύουν πως και οι δύο προτεινόμενες μεθοδολογίες είναι πολύ ελπιδοφόρες για τη καταγραφή των ιστορικών καλύψεων γης. Όσον αφορά την επεξεργασία της φωτογραφίας, παρά τα μικρά σφάλματα κάθε σεναρίου, η γεωαναφορά της καθώς και οι εξαγόμενες οντότητες απαιτούν περαιτέρω έλεγχο όσον αφορά στην ακρίβειά τους, λόγω της μη χρονικής αντιστοίχισης των δεδομένων εισόδου. Επιπρόσθετα, η χρήση του ιστορικού χάρτη του Curtius κατέστησε δυνατή την απεικόνιση του τοπίου της Αθήνας πριν από την πλήρη αστικοποίησή του, ακολουθούμενη από ποσοτική ανάλυση των αλλαγών της κάλυψης της γης μεταξύ 1881 και 2012. Μέσω της χρήσης ιστορικών φωτογραφιών διαφορετικών χρονικών περιόδων, σε συνδυασμό με σύγχρονες μεθόδους αεροφωτογραφίας, όπως Συστήματα μη Επανδρωμένων Αεροσκαφών (ΣμηΕΑ), μπορεί να επιτευχθεί μια ολοκληρωμένη και διαχρονική γεωγραφική μελέτη ενός χώρου. Η αξιοποίηση των φωτογραφιών αλλά και των χαρτών μπορεί να συμβάλει καθοριστικά στην αναγνώριση και την ανασύσταση χαρακτηριστικών μιας περιοχής που έχουν εξαφανιστεί ή δεν είναι εμφανή στις μέρες μας.
Ημερομηνία κατάθεσης:
2020-08-31
Γλώσσες Τεκμηρίου:
Αγγλικά
Θεματικές Κατηγορίες:
Γεωγραφία (Γενικά)
Λοιπά Θέματα:
Ιστορική γεωγραφία - Χάρτες
Χαρτογραφία
Ψηφιακή χαρτογράφηση
Χαρτογραφία
Ψηφιακή χαρτογράφηση
Λέξεις-κλειδιά:
Αθήνα, Φωτογραμμετρία, Ιστορικοί χάρτες, Ιστορικές φωτογραφίες, Μεταβολή καλύψεων γης
Περιγραφή:
113 σ.:εικ.,πίν.,διαγρ.,χάρτες,σχ.
Άδεια χρήσης:
Αναφορά Δημιουργού – Μη Εμπορική Χρήση – Όχι Παράγωγα Έργα 4.0
