Περίληψη:
ΕΙΣΑΓΩΓΗ: Ένα από τα σημαντικότερα σύγχρονα προβλήματα Δημόσιας Υγείας είναι η γήρανση του πληθυσμού. Επιπλέον, τα τελευταία χρόνια, αυξάνει η επίπτωση των ανοϊκών νοσημάτων. Σήμερα, δεν υπάρχει φαρμακευτική αγωγή για την αντιμετώπιση της γνωσιακής εξασθένησης, που σχετίζεται τόσο με την ηλικία όσο και με τις άνοιες. Επίσης, η αναγνώριση ότι τα ανοϊκά σύνδρομα έχουν μακρά προκλινική περίοδο οδήγησαν στην ανάγκη εύρεσης παραγόντων, που μπορούν να τροποποιηθούν ήδη από τη μέση ενήλικη ζωή. Ένας από αυτούς τους τροποιήσιμους παράγοντες είναι η δίαιτα. Διατροφικοί παράγοντες που προφυλάσσουν από την αγγειακή δυσλειτουργία, με αντιοξειδωτική κι αντιφλεγμονώδη δράση, καθώς και αυτοί που επιδρούν στην πλαστικότητα του εγκεφάλου έχουν συσχετισθεί με τις γνωσιακές λειτουργίες. Η Μεσογειακή Δίαιτα είναι το διατροφικό πρότυπο που έχει αναδειχθεί, κυρίως, από τις επιδημιολογικές μελέτες. Παρ’ όλα αυτά, λίγες είναι οι έρευνες που μελετούν την επίδραση της δίαιτας, ήδη από τη μέση ηλικία, κι ειδικότερα το ρόλο της Μεσογειακής Δίαιτας, σε μεσογειακούς λαούς. Σκοπός της μελέτης είναι η αξιολόγηση των διαιτητικών συνηθειών ατόμων μέσης ηλικίας κι η διερεύνηση πιθανής σχέσης με τις γνωσιακές λειτουργίες.
ΜΕΘΟΔΟΛΙΑ: Συλλέχθηκαν δεδομένα από δείγμα κατοίκων της Ελλάδα, άνω των 50 ετών και χωρίς διάγνωση άνοιας, που συμμετείχαν στην προοπτική μελέτη ALBION. Για την αξιολόγηση της γνωσιακής λειτουργίας, χρησιμοποιήθηκαν το MMSE και το ACE – R. Επιπλέον, σύμφωνα με την κλινική διάγνωση, οι εθελοντές κατηγοριοποιήθηκαν ως άτομα με φυσιολογική γνωσιακή λειτουργία, ήπια γνωσιακή εξασθένηση ή γνωσιακή διαταραχή. Για την αξιολόγηση της διαιτητικής πρόσληψης, πραγματοποιήθηκαν δύο ανακλήσεις 24ώρου με τη μέθοδο των πολλαπλών – περασμάτων. Επιπλέον, τα δεδομένα αναλύθηκαν σε ομάδες τροφίμων κι υπολογίσθηκε το MedDietScore. Η διαιτητική πρόσληψη και το MedDietScore συσχετίστηκαν με τη συνολική γνωσιακή λειτουργία και τις επιμέρους.
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ: Από τα 42 άτομα, το 57,5% είχε φυσιολογικές γνωσιακές λειτουργίες, το 35,0% είχε ήπια γνωσιακή εξασθένηση και το 7,5% είχε διαταραχή στις γνωσιακές λειτουργίες. Δε βρέθηκε συσχέτιση μεταξύ του MedDietScore και της γνωσιακής απόδοσης. H πρόσληψη πολυακόρεστων λιπαρών οξέων συσχετίστηκε στατιστικά σημαντικά με τη καλύτερη απόδοση στη συνολική γνωσιακή λειτουργία (MMSE: p = 0,046, ACE – R: p = 0,024), την ευχέρεια του λόγου (p = 0,018) και το λόγο (p = 0,040). Επιπλέον, οριακά στατιστική σημαντική ήταν η θετική συσχέτιση της πρόσληψης πολυακόρεστων λιπαρών οξέων με τη μνήμη (p = 0,091), την προσοχή και την ταχύτητα επεξεργασίας (p = 0,051).
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ: Ο εκτιμώμενος επιπολασμός της γνωσιακής εξασθένησης βρέθηκε 42,5%. Σε αυτήν τη συγχρονική μελέτη, δε βρέθηκε συσχέτιση μεταξύ της προσκόλλησης στη Μεσογειακή Δίαιτα και των γνωσιακών λειτουργιών. Η πρόσληψη πολυακόρεστων λιπαρών οξέων μπορεί να συσχετίζεται θετικά με μεγαλύτερη γνωσιακή απόδοση.