Πρωτότυπος Τίτλος:
Η Σημασία του Γήινου Αναγλύφου στην Ανάπτυξη της Κατοίκησης στον Μυρρινούντα. Συμβολή Παραγόντων του Φυσικού και Ανθρωπογενούς Περιβάλλοντος στην Ανάπτυξη του Αρχαίου Αττικού Δήμου του Μυρρινούντος
Συγγραφέας:
Γκικάκη, Μαίρη, Ευάγγελος
Επιβλέπων καθηγητής:
Χαλκιάς, Χρίστος
Περίληψη:
Τα Γεωγραφικά Συστήματα Πληροφοριών (ΓΣΠ) είναι ένας νέος επιστημονικός κλάδος που παρουσιάζει ραγδαία εξέλιξη και πλήθος εφαρμογών. Ιδιαίτερα στην περίπτωση της αρχαιολογικής έρευνας τα ΓΣΠ μπορούν να αξιοποιηθούν με σκοπό τη μοντελοποίηση της κατοίκησης σε ιστορικές περιόδους, τον εντοπισμό νέων αρχαιολογικών θέσεων, τη μελέτη της επικοινωνίας και των ορίων των αρχαίων οικισμών και τη σχέση του ανθρώπου του παρελθόντος με το περιβάλλον και τους φυσικούς πόρους.
Παράλληλα, τα ΓΣΠ αποτελούν ένα εξαιρετικά χρήσιμο μεθοδολογικά εργαλείο που μπορεί να συνεισφέρει ουσιαστικά στην αντιμετώπιση προβλημάτων, τα οποία απορρέουν από την ανάγκη προστασίας και διαχείρισης των πολιτιστικών μνημείων υπό την πίεση των σύγχονων αναπτυξιακών έργων. Η δημιουργία ψηφιακών θεματικών αρχαιολογικών χαρτών και η διαχείριση των αρχαιο-χωρικών δεδομένων μέσω των ΓΣΠ μπορεί να οδηγήσει στη δημιουργία ενός μοντέλου αντιμετώπισης προβλημάτων που αφορούν τη διαχείριση πολιτιστικής κληρονομιάς.
Η παρούσα πτυχιακή εργασία έχει ως αντικείμενο μια εφαρμογή των ΓΣΠ στην αρχαιολογία. Συγκεκριμένα η περιοχή ενδιαφέροντος είναι ο αρχαίος Αττικός Δήμος του Μυρρινούντος στα Μεσόγεια της Αττικής και βρίσκεται εντός των ορίων του σημερινού Καλλικρατικού Δήμου Μαρκοπούλου Μεσογαίας Αττικής. Οι αρχαιολογικές θέσεις, που εντοπίζονται στην περιοχή αυτή, άρχισαν να έρχονται στο φως εδώ και πολλά χρόνια. Νέες θέσεις αποκαλύφθηκαν από τις ανασκαφές στο πλαίσιο της κατασκευής των εγκαταστάσεων του Ιπποδρόμου (από το 1999 μέχρι το 2003).
Η εργασία έχει δύο σκέλη: την βάση χωρικών δεδομένων αφ’ενός και την την επίδραση του γήινου αναγλύφου ως παράγοντα ανάπτυξης της κατοίκησης αφ’ετέρου. Η βάση χωρικών δεδομένων που δημιουργήθηκε περιλαμβάνει τόσο τα ψηφιακά υπόβαθρα που περιγράφουν γεωμετρικά τα ευρήματα των ανασκαφών και τη διαμόρφωση του φυσικού αναγλύφου, όσο και τη συλλεχθείσα αρχαιολογική πληροφορία, που τα αφορά και αποτελεί την περιγραφική τους υπόσταση. Η επίδραση του γήινου αναγλύφου στην ανάπτυξη της κατοίκησης προσεγγίζεται μέσω χωρικών ερωτημάτων. Τα ερωτήματα αυτά λαμβάνουν υπ’ όψιν τους τις θέσεις αρχαιολογικού ενδιαφέρονοτος σε σχέση με την κλίση, τον προσανατολισμό, τη συσσώρευση ροής υδάτων, τις αποστάσεις από το κέντρο του Δήμου, την προσφερόμενη από αυτές θέα και τις υπολογιζόμενες αποστάσεις προς τους κοντινούς Δήμους.
Παράλληλα, τα ΓΣΠ αποτελούν ένα εξαιρετικά χρήσιμο μεθοδολογικά εργαλείο που μπορεί να συνεισφέρει ουσιαστικά στην αντιμετώπιση προβλημάτων, τα οποία απορρέουν από την ανάγκη προστασίας και διαχείρισης των πολιτιστικών μνημείων υπό την πίεση των σύγχονων αναπτυξιακών έργων. Η δημιουργία ψηφιακών θεματικών αρχαιολογικών χαρτών και η διαχείριση των αρχαιο-χωρικών δεδομένων μέσω των ΓΣΠ μπορεί να οδηγήσει στη δημιουργία ενός μοντέλου αντιμετώπισης προβλημάτων που αφορούν τη διαχείριση πολιτιστικής κληρονομιάς.
Η παρούσα πτυχιακή εργασία έχει ως αντικείμενο μια εφαρμογή των ΓΣΠ στην αρχαιολογία. Συγκεκριμένα η περιοχή ενδιαφέροντος είναι ο αρχαίος Αττικός Δήμος του Μυρρινούντος στα Μεσόγεια της Αττικής και βρίσκεται εντός των ορίων του σημερινού Καλλικρατικού Δήμου Μαρκοπούλου Μεσογαίας Αττικής. Οι αρχαιολογικές θέσεις, που εντοπίζονται στην περιοχή αυτή, άρχισαν να έρχονται στο φως εδώ και πολλά χρόνια. Νέες θέσεις αποκαλύφθηκαν από τις ανασκαφές στο πλαίσιο της κατασκευής των εγκαταστάσεων του Ιπποδρόμου (από το 1999 μέχρι το 2003).
Η εργασία έχει δύο σκέλη: την βάση χωρικών δεδομένων αφ’ενός και την την επίδραση του γήινου αναγλύφου ως παράγοντα ανάπτυξης της κατοίκησης αφ’ετέρου. Η βάση χωρικών δεδομένων που δημιουργήθηκε περιλαμβάνει τόσο τα ψηφιακά υπόβαθρα που περιγράφουν γεωμετρικά τα ευρήματα των ανασκαφών και τη διαμόρφωση του φυσικού αναγλύφου, όσο και τη συλλεχθείσα αρχαιολογική πληροφορία, που τα αφορά και αποτελεί την περιγραφική τους υπόσταση. Η επίδραση του γήινου αναγλύφου στην ανάπτυξη της κατοίκησης προσεγγίζεται μέσω χωρικών ερωτημάτων. Τα ερωτήματα αυτά λαμβάνουν υπ’ όψιν τους τις θέσεις αρχαιολογικού ενδιαφέρονοτος σε σχέση με την κλίση, τον προσανατολισμό, τη συσσώρευση ροής υδάτων, τις αποστάσεις από το κέντρο του Δήμου, την προσφερόμενη από αυτές θέα και τις υπολογιζόμενες αποστάσεις προς τους κοντινούς Δήμους.
Ημερομηνία κατάθεσης:
2018-11-07
Γλώσσες Τεκμηρίου:
Ελληνικά
Θεματικές Κατηγορίες:
Γεωγραφία (Γενικά)
Λοιπά Θέματα:
Γεωγραφικά συστήματα πληροφοριών
Αρχαιολογία - Γεωγραφικά Συστήματα Πληροφοριών - Ελλάδα - Αττική (Νομός)
Αρχαιολογία - Γεωγραφικά Συστήματα Πληροφοριών - Ελλάδα - Αττική (Νομός)
Λέξεις-κλειδιά:
Συστήματα Γεωγραφικών Πληροφοριών, Αρχαιολογία, Αρχαίοι Αττικοί Δήμοι, Αττική, Ανάλυση Ορατότητας
Περιγραφή:
117 σ.:εικ.,πίν.,χάρτες
Άδεια χρήσης:
Αναφορά Δημιουργού – Μη Εμπορική Χρήση – Όχι Παράγωγα Έργα 4.0
