Βιοδείκτες οξειδωτικού στρες σε ασθενείς με ΙΦΝΕ μετά από διατροφική παρέμβαση

Βαλσαμίδου, Ευδοκία, Αθανάσιος

Καλιώρα, Ανδριάνα

Ο γαστροεντερικός βλεννογόνος εκτίθεται διαρκώς σε αντιγόνα τόσο τροφίμων όσο και βακτηρίων από το ιδιαιτέρως πλούσιο και διαφοροποιημένο υπάρχων μικροβίωμα. Παρόλα αυτά, ο αυλός του εντέρου μπορεί να αποτελεί και πύλη εισόδου για παθογόνους μικροοργανισμούς. Διαταραχή της ευαίσθητης ισορροπίας που διατηρεί το εντερικό ανοσοποιητικό σύστημα μπορεί να οδηγήσει σε παρεκκλίνουσες φλεγμονώδεις απαντήσεις, οδηγώντας σε χρόνιες παθήσεις όπως τα ιδιοπαθή φλεγμονώδη νοσήματα του εντέρου (ΙΦΝΕ). Οι δύο κατηγορίες που συνιστούν τα ΙΦΝΕ είναι η νόσος του Crohn (νC) και η ελκώδης κολίτιδα (ΕΚ) και έχουν αλληλεπικαλυπτόμενα και διακριτά κλινικά και παθολογικά χαρακτηριστικά. Τα ΙΦΝΕ χαρακτηρίζονται από εναλλαγή μεταξύ των φάσεων της κλινικής έξαρσης και ύφεσης και έχουν συσχετιστεί με αυξημένο κίνδυνο για εντερικούς καρκίνους. Η αιτιολογία της νόσου παραμένει σε μεγάλο βαθμό άγνωστη, παρόλα αυτά πλειάδα δεδομένων υποδεικνύουν ότι οι μοριακοί μηχανισμοί του οξειδωτικού στρες (ΟΣ) σχετίζονται με την γενετική προδιάθεση και την ανοσολογική απόκριση του βλεννογόνου και συμβάλουν στην ανάπτυξη των ΙΦΝΕ μέσω ποικίλων μοριακών μηχανισμών. Ο πολύπλευρος χαρακτήρας της νόσου, όμως, δεν αυξάνει μόνο την πολυπλοκότητα της παθογένειας αλλά προσφέρει και μεγάλο εύρος στις παρεμβάσεις για βελτίωση του αποτελέσματος σε αυτούς τους ασθενείς. Στόχος της θεραπευτικής διαχείρισης στα ΙΦΝΕ είναι η επίτευξη και διατήρηση της ύφεσης καθώς και η πρόληψη εξέλιξης της ασθένειας ενώ αποτελεί μία ακριβή και περίπλοκη διαδικασία με τους ασθενείς συνήθως να απαιτούν διεπιστημονική φροντίδα, βιολογικές θεραπείες, νοσηλεία και χειρουργεία. Η αυξημένη συχνότητα υποτροπών, η εμφάνιση σοβαρών παρενεργειών και οι δυσκολίες στη συμμόρφωση των ασθενών με τη συμβατική αγωγή, έχουν οδηγήσει στη μελέτη φυσικών προϊόντων με αντιοξειδωτικές και αντιφλεγμονώδεις δράσεις. Η μαστίχα της Χίου είναι η φυσική, αρωματική ρητινώδης έκκριση του μαστιχόδενδρου (Pistacia Lentiscus var. Chia). Στη μοναδική αυτή ρητίνη απαντάται μια εξαιρετική ποικιλία από θεραπευτικά και αρωματικά συστατικά όπως φυσικό πολυμερές, τερπενικά οξέα, φυτοστερόλες, πολυφαινολικά μόρια προσδίδοντάς της in vivo και in vitro αντιφλεγμονώδεις, αντιοξειδωτικές/καρδιοπροστατευτικές, χημειοπροστατευτικές και αντιμικροβιακές ιδιότητες.
Σκοπός της παρούσας μεταπτυχιακής διατριβής ήταν η διερεύνηση της επίδρασης ημερήσιας πρόσληψης 2.8g συμπληρώματος Μαστίχας Χίου (ΜΧ), έναντι εικονικού φαρμάκου, στην κλινική πορεία της νC και της EK, σε 46 ενήλικες ασθενείς με ενεργή νόσο για τρεις μήνες. Όλοι οι ασθενείς διατηρούσαν τη συμβατική τους φαρμακευτική αγωγή κατά τη διάρκεια της μελέτης. Η κλινική πορεία αξιολογήθηκε με βάση δείκτες ΟΣ σε δείγμα αίματος. Πιο συγκεκριμένα, μετρήθηκαν η οξείδωση του ορού (total serum lag time), η οξειδωμένη λιποπρωτεΐνη χαμηλής πυκνότητας (oxLDL) και το ουρικό οξύ (uric acid) ενώ υπολογίστηκαν και οι λόγοι oxLDL/HDL και oxLDL/LDL.
Δεν παρουσιάστηκαν στατιστικά σημαντικές διαφορές μεταξύ της ομάδας που λάμβανε εικονικό φάρμακο και της ομάδας που λάμβανε ΜΧ στο σύνολο των ασθενών με ΙΦΝΕ, αναφορικά με το φύλο, την ηλικία, την οικογενειακή κατάσταση, την εκπαίδευση, το κάπνισμα, το BMI, την ηλικία των πρώτων συμπτωμάτων, την ηλικία της διάγνωσης και την διάρκεια της ασθένειας. Εξαίρεση αποτελεί το σύνολο των ασθενών με νC όπου και παρουσιάστηκε στατιστικά σημαντική διαφορά (p=0.04) μεταξύ των δύο ομάδων αναφορικά με την ηλικία. Η ολική οξειδωσιμότητα του ορού (total serum lagtime) και το ουρικό οξύ (uric acid) δεν παρουσίασαν καμία στατιστικά σημαντική διαφορά. Αντίθετα, ο δείκτης της oxLDL καθώς και οι προερχόμενοι από αυτόν λόγοι εμφάνισαν στατιστικά σημαντικές διαφορές. Πιο συγκεκριμένα, και οι τρεις δείκτες (oxLDL, oxLDL/HDL, oxLDL/LDL) μειώθηκαν στατιστικά σημαντικά πριν και μετά την παρέμβαση στην ομάδα που λάμβανε ΜΧ (p1=0.031, p1=0.020, p1=0.005 αντίστοιχα). Ο βαθμός μεταβολής των δεικτών oxLDL/HDL και oxLDL/LDL μεταξύ των δύο ομάδων στο τέλος της παρέμβασης διέφερε στατιστικά σημαντικά (p2=0.044, p2=0.015 αντίστοιχα). Και τέλος η διαφορά μεταξύ των δύο ομάδων στην αρχή της παρέμβασης για τους δείκτες oxLDL και oxLDL/HDL ήτανε στατιστικά σημαντική (p3=0.022, p3=0.028 αντίστοιχα).
Συμπερασματικά, καθώς οι λόγοι της oxLDL/HDL και της oxLDL/LDL έχουν συσχετιστεί με την αθηροσκλήρωση από τη μία, και από την άλλη οι ασθενείς με ΙΦΝΕ έχουν αυξημένο καρδιαγγειακό κίνδυνο, η μείωσή τους μέσω της ημερήσιας πρόσληψη ΜΧ, της φυσικής αυτής ρητίνης που χαρακτηρίζεται από αντιοξειδωτικές και αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες, αποτελεί εύρημα ιδιαίτερης σημασίας. Ωστόσο, το αποτελέσματα αυτό είναι πρώιμο και μέρος μιας μεγαλύτερης κλινικής δοκιμής χορήγησης του φυσικού συμπληρώματος ΜΧ σε ασθενείς με ΙΦΝΕ, η οποία αναμένεται να καταλήξει σε ασφαλέστερα συμπεράσματα.

2018-11-03

Ελληνικά

Διατροφή (Γενικά). DRI’s

Κλινική διατροφή
Ιδιοπαθή φλεγμονώδη νοσήματα του εντέρου
Ασθενείς - Διατροφή

οξειδωτικό στρες, Ιδιοπαθής Φλεγμονώδης Νόσος του Εντέρου, Μαστίχα Χίου

86 σ.:εικ.,πίν.,διαγρ.,χάρτες,σχ.

Αναφορά Δημιουργού – Μη Εμπορική Χρήση – Όχι Παράγωγα Έργα 4.0