Σχεδιασμός, Χωρική Ανάπτυξη και Αντίληψη του Κινδύνου: Η περίπτωση της Σαντορίνης

Κατσιγιάννη, Πολυξένη Γ.

Δελλαδέτσιμας, Παύλος Μαρίνος

Αντικείμενο της διατριβής αποτελεί η διερεύνηση του τρόπου με τον οποίο ο χωρικός σχεδιασμός και τα πρότυπα χωρικής ανάπτυξης, καθώς και οι αντιλήψεις μίας κοινότητας για τον Κίνδυνο επηρεάζουν την τρωτότητα μίας περιοχής σε καταστροφές και ατυχηματικά συμβάντα. Επειδή, ωστόσο, η βαρύτητα των επιμέρους στοιχείων που συγκροτούν την τρωτότητα καθορίζεται από ένα συγκεκριμένο πλαίσιο (context-specific) και τις φυσικές, κοινωνικές και οικονομικές δυναμικές που το χαρακτηρίζουν, η έρευνα που πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο της παρούσας διατριβής επικεντρώθηκε σε μία συγκεκριμένη χωρική ενότητα που συμπυκνώνει σε ένα ιδιαίτερα πολυκινδυνικό καθεστώς, ακραίες χωρικές/αναπτυξιακές δυναμικές και πληθυσμιακές φορτίσεις: το νησιωτικό σύμπλεγμα της Σαντορίνης. Ως εκ τούτου τέθηκαν δύο επιμέρους στόχοι και πραγματοποιήθηκαν δύο ξεχωριστές μελέτες. Πρώτος στόχος ήταν η διερεύνηση των πολιτικών διαχείρισης κινδύνων, όπως αυτές αποτυπώνονται σε νομοθετήματα και ρυθμίσεις Σχεδιασμού που αφορούν στη χωρική ανάπτυξη της Σαντορίνης και για τη διερεύνηση αυτή πραγματοποιήθηκε έρευνα σχετικού αρχειακού υλικού. Στόχος της δεύτερης μελέτης ήταν να εξεταστούν οι αντιλήψεις και οι απόψεις των κατοίκων της Σαντορίνης για ένα σύνολο φυσικών και ανθρωπογενών κινδύνων στους οποίους εκτίθενται. Για την επίτευξη του δεύτερου στόχου πραγματοποιήθηκε εμπειρική έρευνα με τη χρήση ερωτηματολόγιου. Από την ανάλυση των δεδομένων που συλλέχθηκαν διαπιστώθηκε ότι στην υπό μελέτη περιοχή, η χωρική πολιτική και οι πρακτικές σχεδιασμού που υιοθετούνται επηρεάζουν καθοριστικά την τρωτότητα που διαμορφώνεται, καθότι αφενός δεν εμπεριέχουν κριτήρια ασφάλειας, αφετέρου απουσιάζουν μηχανισμοί ελέγχου της δόμησης και εφαρμογής των υφιστάμενων ρυθμίσεων σχεδιασμού. Από την άλλη, διαπιστώθηκε ότι οι κάτοικοι της Σαντορίνης έχουν επίγνωση του πολυκινδυνικού χαρακτήρα του νησιού. Παρατηρήθηκε, ωστόσο, ένα παράδοξο φαινόμενο, κατά το οποίο η αυξημένη αντίληψη κινδύνου δε φαίνεται να έχει μετουσιωθεί σε πολιτικές σχεδιασμού προστασίας, καθώς επίσης, δε συνάδει με τις κυρίαρχες πρακτικές χωρικής ανάπτυξης που λαμβάνουν χώρα στο νησί. Υπογραμμίζεται, επομένως, η αναγκαιότητα υιοθέτησης μίας νέας ολοκληρωμένης προσέγγισης Σχεδιασμού, ο οποίος προϋποθέτει αφενός τη διασύνδεση και τη συνέργεια μεταξύ Κανονικού Χωρικού Σχεδιασμού και Σχεδιασμού Έκτακτης Ανάγκης, αφετέρου τη συστηματική ενσωμάτωση της γνώσης και των αντιλήψεων των ατόμων για τον Κίνδυνο στη χάραξη πολιτικών Πρόληψης και Ασφαλούς Χωρικής Ανάπτυξης. Η διατριβή ολοκληρώνεται με την παρουσίαση μίας νέας προσέγγισης Χωρικής Διακυβέρνησης του Κινδύνου (Spatial Risk Governance).

2018-07-27

Ελληνικά

Γεωγραφία (Γενικά)
Πόλεις. Αστική Γεωγραφία

Πόλεις και κωμοπόλεις - Μέτρα ασφαλείας
Περιβάλλον - Προστασία - Σχεδιασμός
Φυσικές καταστροφές - Σχεδιασμός
Γεωλογία - Ελλάδα - Κυκλάδες (Νομός) - Σαντορίνη
Διαχείριση κινδύνου
Χωροταξία - Ελλάδα - Κυκλάδες (Νομός) - Σαντορίνη

Τρωτότητα, αντίληψη κινδύνου, χωρικός σχεδιασμός, πολυκινδυνικό περιβάλλον, Διακυβέρνηση

398 σ.:εικ.,πίν.,διαγρ.,χάρτες,σχ.

Αναφορά Δημιουργού – Μη Εμπορική Χρήση – Όχι Παράγωγα Έργα 4.0