Καλλιέργεια των εκτελεστικών λειτουργιών μέσω διαμορφωτικής αξιολόγησης στην επίλυση μαθηματικών προβλημάτων: Ένα πρόγραμμα παρέμβασης σε μαθητές Δημοτικού Σχολείου

Τουρή, Αναστασία Σ.

Ζμπάινος, Δημήτριος

Οι εκτελεστικές λειτουργίες αποτελούν μία ομάδα ανώτερων γνωστικών ικανοτήτων που επιτρέπουν στο άτομο να προγραμματίζει, να σχεδιάζει και να προσαρμόζει τη συμπεριφορά του. Αρκετές έρευνες έχουν δείξει ότι οι εκτελεστικές λειτουργίες συνδέονται με την ομαλή προσαρμογή των μαθητών στο σχολικό τους περιβάλλον και με την επίτευξη υψηλών μαθησιακών επιδόσεων. Ωστόσο φαίνεται ότι οι εκτελεστικές λειτουργίες σχετίζονται σε σημαντικότερο βαθμό με τις μαθηματικές ικανότητες και κυρίως με την ικανότητα επίλυσης μαθηματικών προβλημάτων. Μέσα στα πλαίσια αυτά, έχουν αναπτυχθεί εκπαιδευτικές παρεμβάσεις με σκοπό την ενίσχυση των εκτελεστικών λειτουργιών των μαθητών και κατ’ επέκταση των μαθησιακών τους επιτευγμάτων. Με την παρούσα ερευνητική εργασία επιχειρήθηκε να μελετηθεί η δυνατότητα καλλιέργειας των εκτελεστικών λειτουργιών (εργαζόμενη μνήμη, έλεγχος αναστολής, γνωστική ευελιξία) των μαθητών μέσα από ένα πρόγραμμα παρέμβασης βασισμένο στη χρήση της διαμορφωτικής αξιολόγησης κατά την επίλυση σύνθετων μαθηματικών προβλημάτων. Επιπλέον μελετήθηκε εάν ένα πρόγραμμα παρέμβασης, που έχει ως βασικό του στόχο την καλλιέργεια των εκτελεστικών λειτουργιών, ενισχύει παράλληλα και τη μαθηματική ικανότητα των μαθητών. Το τελικό δείγμα της έρευνας αποτέλεσαν 72 μαθητές της Δ’ και ΣΤ’ τάξης Δημοτικού Σχολείου, από τους οποίους οι 38 μαθητές υλοποίησαν το πρόγραμμα παρέμβασης, ενώ οι 34 μαθητές αποτέλεσαν την ομάδα ελέγχου. Όλοι οι συμμετέχοντες μαθητές συμπλήρωσαν τις διαδικασίες μέτρησης της μαθηματικής ικανότητας, της εργαζόμενης μνήμης του ελέγχου αναστολής και της γνωστικής ευελιξίας τόσο πριν όσο και μετά την υλοποίηση του προγράμματος παρέμβασης. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι οι εκτελεστικές λειτουργίες των μαθητών δεν ενισχύθηκαν μέσα από το πρόγραμμα παρέμβασης, αλλά ωστόσο οι μαθητές βελτιώθηκαν σημαντικά στην ικανότητα επίλυσης μαθηματικών προβλημάτων.

2017-10-25

Ελληνικά

Μαθηματικά
Εκπαίδευση
Διδασκαλία (Αρχές και πρακτική)
Πρωτοβάθμια εκπαίδευση

Αξιολόγηση και βαθμολογία (Εκπαίδευση)
Εκπαίδευση - Μεθοδολογία
Διδασκαλία - Μεθοδολογία

εκτελεστικές λειτουργίες, επίλυση μαθηματικών προβλημάτων, μέθοδος «σκέφτομαι μεγαλόφωνα», διαμορφωτική αξιολόγηση, πρόγραμμα παρέμβασης

108 σ. : πίν., γραφ.

Αναφορά Δημιουργού – Μη Εμπορική Χρήση – Όχι Παράγωγα Έργα 4.0