Περίληψη:
Εισαγωγή: Τα καρδιαγγειακά νοσήματα νοσήματα αποτελούν την πρώτη αιτία θανάτου παγκοσμίως. Τον πυρήνα της πλειοψηφίας των καρδιαγγειακών νοσημάτων αποτελεί η αγγειακή δυσλειτουργία. Η πρώτη κλινική εκδήλωση της ύπαρξης καρδιαγγειακής νόσου προκύπτει συνήθως σε προχωρημένο στάδιο της αγγειακής αλλοίωσης. Τα τελευταία χρόνια, όμως, έχουν αναδειχθεί δείκτες μέσω των οποίων εντοπίζονται αλλοιώσεις στην δομή και την λειτουργικότητα των αγγείων σε πολύ πρώιμα στάδια, πριν την κλινική εκδήλωση καρδιαγγειακής νόσου. Η υπερβαρότητα και η παχυσαρκία αποτελούν βασικούς παράγοντες κινδύνου για καρδιαγγειακά νοσήματα. Η έγκαιρη ανίχνευση των αγγειακών αλλοιώσεων που επιφέρουν το υπερβάλλον βάρος και το σωματικό λίπος έχουν μελετηθεί κυρίως σε επίπεδο μακροκυκλοφορίας και ελάχιστα στην μικροκυκλοφορία ιδιαίτερα σε πληθυσμούς υψηλού κινδύνου, όπως τα άτομα με παράγοντες κινδύνου για καρδιαγγειακά νοσήματα και τα άτομα με αυτοάνοσα/ φλεγμονώδη νοσήματα.
Σκοπός: Σκοπός της παρούσας μελέτης είναι η διερεύνηση της πιθανής συσχέτισης μεταξύ ενός αριθμού ανθρωπομετρικών δεικτών και δεικτών πρώιμων αγγειακών αλλοιώσεων της μικροκυκλοφορίας, σε πληθυσμούς υψηλού κινδύνου, όπως τα άτομα με παράγοντες κινδύνου για καρδιαγγειακά νοσήματα και τα άτομα με αυτοάνοσα/φλεγμονώδη νοσήματα.
Μεθοδολογία: Ο πληθυσμός της μελέτης αποτελείται από 789 άτομα (491 άτομα με παράγοντες κινδύνου για καρδιαγγειακά νοσήματα και 298 άτομα με αυτοάνοσα/ φλεγμονώδη νοσήματα) που δεν πάσχουν από κάποιο καρδιαγγειακό νόσημα, αλλά έχουν έναν ή περισσότερους παράγοντες κινδύνου. Οι εθελοντές προσήλθαν στο εργαστήριο καρδιαγγειακής έρευνας της Α΄ Προπαιδευτικής Παθολογικής Κλινικής του γενικού νοσοκομείου Αθηνών «Λαϊκό» πρωινές ώρες και υπεβλήθησαν σε ανθρωπομετρικές μετρήσεις (σωματικό βάρος, ύψος, Δείκτης μάζας σώματος,σωματικό λίπος, περιφέρεια μέσης,περιφέρεια μέσης προς περιφέρεια ισχίου, περιφέρεια μέσης προς ύψος, περιφέρεια μέσου βραχίονα) και σε πλήρη αγγειακό έλεγχο με μη παρεμβατικές μεθόδους. Επίσης, πραγματοποιήθηκε διατροφική αξιολόγηση με διπλές τηλεφωνικές ανακλήσεις εικοσιτετραώρου και η διατροφική πρόσληψη των συμμετεχόντων αναλύθηκε σε επίπεδο μακρο- και μικροθρεπτικών συστατικών με το πρόγραμμα nutritionist pro(Axxya Systems Nutritionist Pro TM 2011), καθώς και σε επίπεδο ομάδων τροφίμων. Για τον έλεγχο των πιθανών συσχετίσεων μεταξύ των ανθρωπομετρικών δεικτών και των πρώιμων δεικτών αθηρωμάτωσης για την μικροκυκλοφορία πραγματοποιήθηκε πολλαπλή γραμμική παλινδρόμηση με το στατιστικό λογισμικό Statistical Package for Social Sciences software (SPSS version 21.0) με επίπεδο σημαντικότητας p<0,05.
Αποτελέσματα: Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της παρούσας έρευνας παρατηρήθηκε αρνητική συσχέτιση μεταξύ του σωματικού βάρους, του δείκτη μάζας σώματος, του σωματικού λίπους, της περιφέρειας μέσης και της περιφέρειας μέσης προς ύψος με τη μέση διάμετρο του αρτηριδίου του αμφιβληστροειδούς (CRAE) και με το λόγο της μέσης διαμέτρου του αρτηριδίου προς του φλεβιδίου του αμφιβληστροειδούς (AVR) στην ομάδα με παράγοντες κινδύνου για καρδιαγγειακά νοσήματα μετά από διόρθωση για πιθανούς συγχυτικούς παράγοντες. Επιπλέον, παρατηρήθηκε αρνητική συσχέτιση μεταξύ του της περιφέρειας μέσου βραχίονα με το λόγο της μέσης διαμέτρου του αρτηριδίου προς του φλεβιδίου του αμφιβληστροειδούς (AVR) στα άτομα με παράγοντες κινδύνου για καρδιαγγειακά νοσήματα. Καμία συσχέτιση δεν βρέθηκε μεταξύ κάποιου ανθρωπομετρικού δείκτη με τους δείκτες πρώιμης αθηρωμάτωσης του αμφιβληστροειδούς, στα άτομα με αυτοάνοσα/ φλεγμονώδη νοσήματα. Τέλος, σε καμία από τις δύο ομάδες δεν βρέθηκε κάποια σχέση μεταξύ κάποιου ανθρωπομετρικού δείκτη και της μέσης διαμέτρου του φλεβιδίου του αμφιβληστροειδούς (CRVE).
Συμπεράσματα: Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της παρούσας έρευνας, προκύπτει το συμπέρασμα ότι στα άτομα με παράγοντες κινδύνου για καρδιαγγειακά νοσήματα, χωρίς εγκατεστημένη νόσο, η υπερβαρότητα και η παχυσαρκία συσχετίζονται αρνητικά με τη λειτουργία των μικρών αγγείων. Ωστόσο, το εύρημα αυτό δεν επιβεβαιώθηκε στον πληθυσμό της ομάδας με αυτοάνοσα/ φλεγμονώδη νοσήματα, ίσως λόγω της ιδιαίτερης σύστασης σώματος ( αυξημένο σωματικό λίπος και μειωμένη μυϊκή μάζα) που έχουν αυτοί οι ασθενείς. Επομένως, κρίνεται επιτακτική η ανάγκη διεξαγωγής περισσότερων μελετών που θα επιβεβαιώνουν τα αποτελέσματα της παρούσας έρευνας και που θα αποκαλύπτουν πως επηρεάζει αυτή η ιδιόμορφη σύσταση σώματος των ατόμων με αυτοάνοσα/ φλεγμονώδη νοσήματα, την μικροαγγειακή λειτουργία.
Λέξεις-κλειδιά:
Καρδιαγγειακά νοσήματα,μικροκυκλοφορία,δείκτες υποκλινικής αθηρωμάτωσης,ανθρωπομετρικοί δείκτες,αγγεία