Γεωμορφολογικά χαρακτηριστικά και Περιβαλλοντικός Δείκτης Ευαισθησίας σε πετρελαϊκή ρύπανση των παραλιών της νήσου Ίου

Λεβέντης, Παναγιώτης Π.

Παυλόπουλος, Κοσμάς

Η παρούσα εργασία εξετάζει τα γεωμορφολογικά και ιζηματολογικά χαρακτηριστικά έξι παραλιών της νήσου Ίου. Προσδιορίστηκε το ανάγλυφο του χερσαίου τμήματος των παραλιών Κουμπάρα, Γιαλός, Μυλοπότας, Μαγγανάρι, Ψάθη και Αγία Θεοδότη και του υποθαλάσσιου πυθμένα των αντίστοιχων όρμων, με τοπογραφικές και βαθυμετρικές μεθόδους. Στην οπισθοπαραλία και το μέτωπο της ακτής συλλέχθηκαν επιφανειακά ιζήματα και σχεδιάστηκε η οριζόντια κατανομή αυτών με βάση την κοκκομετρία. Το σύνολο των παραλιών αποτελείται από ανάμεικτα αμμώδη και κροκαλώδη υλικά, κατά τόπους ψηφιδοπαγείς αιγιαλούς (ακτόλιθους) και επιφανειακές βραχώδεις εξάρσεις. Χαρτογραφήθηκαν οι διάφοροι τύποι πυθμένα με τη χρήση ενός ηχοβολιστή πλευρικής σάρωσης και προσδιορίστηκαν οι υποθαλάσσιες περιοχές με αμμώδη ή λασπώδη σύσταση (μαλακό υπόστρωμα), βραχώδεις εμφανίσεις (σκληρό υπόστρωμα), και συστάδες ή λειμώνες Ποσειδωνίας (PosidoniaOceanica). Το γενικό πρότυπο κατανομής τους δείχνει ότι μια αμμώδης ζώνη που εκτείνεται από την ακτογραμμή μέχρι το βάθος νερού των 3-5 μ. ακολουθείται συνήθως από μια περιοχή με αυξανόμενη παρουσία Ποσειδωνίας, αρχικά ως αραιές συστάδες και στα βαθύτερα (συνήθως μετά τα 15 μ.) ως λειμώνας. Το βαθύτερο όριο της Ποσειδωνίας βρίσκεται σε βάθη νερού από 25 μ. έως 30 μ., ενώ στα βαθύτερα ο πυθμένας έχει ιλυαργιλώδη σύσταση.
Λαμβάνοντας υπόψη την υφή των υλικών και τα γεωμορφολογικά χαρακτηριστικά που αποτελούν τις έξι παραλίες και τους συνδεδεμένους όρμους της Ίου που μελετήθηκαν προέκυψαν διαχειριστικοί χάρτες με την ευαισθησία των παράκτιων ενδιαιτημάτων στην πετρελαϊκή ρύπανση από θαλάσσιο ατύχημα σύμφωνα με τις κατευθυντήριες οδηγίες της NOAA (2002). Επειδή το 92% των ακτών της Ίου είναι βραχώδες, ο δείκτης περιβαλλοντικής ευαισθησίας (ESI) είναι πολύ μικρός και κατατάσσεται στην κατηγορία 1. Ωστόσο, οι έξι παραλίες που μελετήθηκαν χαρακτηρίζονται ως περιοχές με υψηλότερη ευαισθησία και ταξινομούνται κυρίως στις κατηγορίες 4 και 5, παρότι υπάρχουν και τμήματα των παραλιών που εντάσσονται στις κατηγορίες 2 και 6. Οι χάρτες που δημιουργήθηκαν προορίζονται για τις τοπικές αρχές και τους ενδιαφερόμενους χρήστες με σκοπό να αντιμετωπίσουν άμεσα και αποτελεσματικά τον κίνδυνο από διασπορά μιας ατυχηματικής πετρελαιοκηλίδας και να προβούν στις κατάλληλες ενέργειες για τον καθαρισμό των ακτών της Ίου.

2015-02-13

Ελληνικά

Γεωγραφία (Γενικά)
Θαλάσσια ρύπανση
Υδρολογία. Ύδατα

παραλία, ιζήματα, ΓΣΠ, βαθυμετρία, μορφολογία

132 σ., εικ., πίν., διαγρ.

Αναφορά Δημιουργού – Μη Εμπορική Χρήση – Όχι Παράγωγα Έργα 4.0