Περίληψη:
Εισαγωγή: Η μη αλκοολική λιπώδης νόσος του ήπατος (NAFLD) αποτελεί την πιο συχνή αιτία χρόνιας ηπατικής νόσου στις χώρες του δυτικού κόσμου, ακολουθώντας τον αυξανόμενο επιπολασμό της παχυσαρκίας και έχοντας ως κύριο υποκείμενο παθοφυσιολογικό μηχανισμό την αντίσταση στη δράση της ινσουλίνης. Έχει φανεί ότι διάφορες παράμετροι του τρόπου ζωής όπως οι διατροφικές συνήθειες και η φυσική δραστηριότητα συσχετίζονται με την πιθανότητα παρουσίας της νόσου αλλά και με το στάδιο αυτής.
Σκοπός: Σκοπός της παρούσας μελέτης ήταν η δημιουργία ενός δείκτη που θα αποτιμά το βαθμό προσκόλλησης σε έναν υγιεινό τρόπο ζωής και η διερεύνηση της συσχέτισής του με την πιθανότητα παρουσίας της νόσου, καθώς και με κλινικά χαρακτηριστικά ασθενών με NAFLD.
Μεθοδολογία: Στη μελέτη συμμετείχαν εκατό ασθενείς με NAFLD και πενήντα πέντε υγιείς μάρτυρες εξομοιωμένοι για την ηλικία, το φύλο και τον δείκτη μάζας σώματος. Η αξιολόγηση των διατροφικών συνηθειών έγινε μέσω ενός ημιποσοτικού έγκυρου ερωτηματολογίου συχνότητας κατανάλωσης τροφίμων, η αξιολόγηση των επιπέδων φυσικής δραστηριότητας έγινε μέσω ενός έγκυρου ερωτηματολογίου, ενώ καταγράφηκαν οι συνήθειες ύπνου και οι καπνιστικές συνήθειες των συμμετεχόντων. Επίσης έγινε αξιολόγηση ανθρωπομετρικών και βιοχημικών δεικτών καθώς και δεικτών φλεγμονής, ενώ αναπτύχθηκε και βαθμολογήθηκε ο δείκτης MedLifestyleIndex. Επιμέρους συνιστώσες του δείκτη ήταν ο βαθμός υιοθέτησης της μεσογειακής δίαιτας, το κάπνισμα, ο δείκτης μάζας σώματος, η διάρκεια μέτριας έντασης φυσικής δραστηριότητας, η διάρκεια ύπνου και ο χρόνος τηλεθέασης. Οι τιμές που παίρνει κυμαίνονται από 0-6 με τις μεγαλύτερες τιμές να αντιστοιχούν σε έναν πιο υγιεινό τρόπο ζωής.
Αποτελέσματα: Οι ασθενείς, σε σχέση με τους υγιείς μάρτυρες, κάπνιζαν σε μικρότερο ποσοστό (27% έναντι 44% αντίστοιχα, p=0,049), εμφάνιζαν χαμηλότερα επίπεδα φυσικής δραστηριότητας (p=0,006) και περισσότερο χρόνο τηλεθέασης (p=0,044), ενώ οι δύο ομάδες δε διέφεραν όσον αφορά στον βαθμό υιοθέτησης της μεσογειακής δίαιτας, τον δείκτη μάζας σώματος και τη διάρκεια ύπνου. Συνολικά, οι ασθενείς παρουσίαζαν χαμηλότερο βαθμό προσκόλλησης σε έναν υγιεινό τρόπο ζωής (p=0,017). Ο δείκτης MedLifestyleIndex συσχετίστηκε αρνητικά με το δείκτη αντίστασης στη δράση της ινσουλίνης HOMA-IR (rho= -0,272, p=0,008) και την ηπατική ακαμψία (rho= -0,438, p<0,001), ενώ παρουσίασε τάση αρνητικής συσχέτισης με τα επίπεδα της ALT (rho= -0,193, p=0,06). Όταν έγινε διόρθωση για πιθανούς συγχυτικούς παράγοντες, ο συγκεκριμένος δείκτης συσχετίστηκε αρνητικά με το δείκτη HOMA-IR (β= -0,049, p=0,03) και την ηπατική ακαμψία (β= -0,061, p=0,004) στο δείγμα ασθενών της μελέτης, ενώ δε φάνηκε να συσχετίζεται στατιστικά σημαντικά με την πιθανότητα παρουσίας της NAFLD (ΣΛ=0,78, 95% ΔΕ 0,53-1,15, p=0,22).
Συμπεράσματα: Ο βαθμός προσκόλλησης σε έναν υγιεινό τρόπο ζωής, μετρημένος μέσω του δείκτη MedLifestyleIndex, φαίνεται να συσχετίζεται με μειωμένα επίπεδα αντίστασης στη δράση της ινσουλίνης και ηπατικής ακαμψίας ανεξάρτητα από την ηλικία, το φύλο και τα επίπεδα αδιπονεκτίνης και TNF-α σε δείγμα ασθενών με NAFLD.
Λέξεις-κλειδιά:
Μη αλκοολική λιπώδης νόσος του ήπατος, Λιπώδες ήπαρ, Μεσογειακός τρόπος ζωής, Μεσογειακή δίαιτα, Διατροφικές συνήθειες