Περίληψη:
Η υψηλή διατροφική αξία των μανιταριών είναι επιστημονικά τεκμηριωμένη χάρη στο περιεχόμενο τους σε πρωτεΐνη, διαιτητικές ίνες, βιταμίνες, μέταλλα και ιχνοστοιχεία, καθώς και σε βιοδραστικές ουσίες και αντιοξειδωτικούς παράγοντες που θεωρείται ότι προάγουν την υγεία. Τα μανιτάρια είναι τρόφιμα χαμηλής λιποπεριεκτικότητας, με κύριο λιπαρό οξύ το απαραίτητο λινελαϊκό οξύ και κύρια στερόλη την εργοστερόλη (πρόδρομη ένωση της βιταμίνης D2). Τα μανιτάρια του γένους Pleurotus spp., ειδικότερα, μπορούν να καλλιεργηθούν σε μεγάλη ποικιλία υποστρωμάτων, σε μεγάλο εύρος θερμοκρασιών και έχουν σύντομη διάρκεια καλλιέργειας, στοιχεία που διευκολύνουν την καλλιέργεια τους, μειώνουν το κόστος παραγωγής και επιδρούν θετικά στην εμπορικότητα τους.
Σκοπός της παρούσας εργασίας ήταν η σύγκριση στελεχών P. ostreatus που συλλέχθηκαν από διάφορες περιοχές της Ελλάδας, με εισαγόμενα και με εμπορικά μανιτάρια του ίδιου είδους ως προς τα βιοδραστικά συστατικά και την αντιοξειδωτική δράση τους. Συνολικά μελετήθηκαν 16 στελέχη μανιταριών του είδους P. ostreatus, από τα οποία 11 ήταν αυτοφυή από διάφορες περιοχές τις Ελλάδας, 2 ήταν εισαγόμενα και 3 ήταν εισαγόμενα εμπορικά. Μετά την ταυτοποίηση και τη φύλαξη μυκηλλίων τους στην τράπεζα καλλιεργειών του Εργαστηρίου Γενικής και Γεωργικής Μικροβιολογίας του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών, χρησιμοποιήθηκαν για την παραγωγή των μανιταριών της παρούσας εργασίας, τα οποία συλλέχθηκαν, και λυοφιλιώθηκαν. Στα λυοφιλιωμένα δείγματα προσδιορίσθηκαν με αέρια χρωματογραφία-φασματογραφία μάζας (GC-MS) τα λιπαρά οξέα, οι στερόλες, οι απλές πολυφαινόλες και τερπενικά οξέα. Το ολικό φαινολικό περιεχόμενο των μανιταριών προσδιορίστηκε με τη μέθοδο Folin-Ciocalteu, ενώ εκτιμήθηκε η αντιοξειδωτική δράση των εκχυλισμάτων τους (α) μέσω της ικανότητας δέσμευσης ελευθέρων ριζών, (β) μέτρησης της αναγωγικής τους δύναμης και (γ) εκτίμησης της ανασταλτικής δράσης στην οξείδωση των λιποπρωτεϊνών ανθρώπινου ορού.
Από τα αποτελέσματα της παρούσας μελέτης προέκυψε πως τα ελληνικά αυτοφυή μανιτάρια P. ostreatus περιέχουν ποικιλία βιοδραστικών μικροσυστατικών, παρουσιάζουν αντιοξειδωτική δράση και μάλιστα σε επίπεδα ανάλογα με τα αντίστοιχα των εμπορικών και των εισαγομένων. Με δεδομένο ότι η ετήσια κατανάλωση μανιταριών στην Ελλάδα φθάνει τους 11.000 τόνους και ότι μόνο ένα πολύ μικρό μέρος αυτής της ποσότητας καλύπτεται από την εγχώρια παραγωγή, συμπεραίνεται ότι τα ελληνικά μανιτάρια μπορούν να αξιοποιηθούν για εμπορικούς σκοπούς, όπως για παράδειγμα για την δημιουργία λειτουργικών τροφίμων και συμπληρωμάτων διατροφής.
Περιγραφή:
92 σ., εικ., πίν., διαγρ., σχ.