Πρωτότυπος Τίτλος:
Αντιοξειδωτικές ιδιότητες αφεψήματος μελισσόχορτου (Melissa Officinalis L.)
Συγγραφέας:
Κουνδουράκη, Χαρίκλεια
Επιβλέπων καθηγητής:
Καλογερόπουλος, Νίκος
Περίληψη:
Το Μελισσόχορτο (Melissa officinalis L.) ανήκει στην οικογένεια Lamiaceae και αποτελεί ένα ευρέως διαδεδομένο αρωματικό-φαρμακευτικό φυτό που καταναλώνεται παραδοσιακά με τη μορφή αφεψήματος λόγω της καταπραϋντικής και σπασμολυτικής δράσης του. Οι ευεργετικές ιδιότητες που αφορούν στην υγεία αποδίδονται στο πλούσιο περιεχόμενό του σε βιοδραστικά συστατικά. Πρόσφατα δεδομένα υποστηρίζουν την προστατευτική δράση του Μελισσόχορτου και σε διάφορες μορφές καρκίνου.
Σκοπός της παρούσας μεταπτυχιακής διατριβής ήταν ο προσδιορισμός των φαινολικών συστατικών του αφεψήματος Μελισσόχορτου και η μελέτη της αντιοξειδωτικής δράσης του. Εξετάσθηκε, επίσης, η πιθανή χημειοπροστατευτική δράση του αφεψήματος μέσω ελέγχου της ικανότητας του (α) να προκαλεί in vitro αναστολή του κυτταρικού πολλαπλασιασμού σε καρκινικές κυτταρικές σειρές του παχέος εντέρου (HT-29) και του προστάτη (PC3), (β) να επηρεάζει τα επίπεδα της ενδοκυττάριας γλουταθειόνης (GSH) και (γ) να επιδρά στη συγκέντρωση σηματοδοτικών μορίων των κυττάρων, συγκεκριμένα, της ιντερλευκίνης-8 (IL-8) και του μεταγραφικού παράγοντα NF-κΒ. Τέλος, μελετήθηκε κατά πόσον το αφέψημα προκαλεί απόπτωση των καρκινικών κυττάρων.
Τα αποτελέσματα των αναλύσεων έδειξαν ότι το αφέψημα του Μελισσόχορτου είναι πλούσιο σε φαινολικά συστατικά, με συνολικό φαινολικό περιεχόμενο 759.8 ± 62.7 mg GAE/κούπα (200mL) και με κύριους εκπροσώπους το ροσμαρινικό οξύ και τις τερπενοειδείς φαινόλες θυμόλη και καρβακρόλη. Επιπλέον, παρουσίασε ισχυρή αντιοξειδωτική δράση καθώς βρέθηκε ότι (α) είναι σε θέση να δεσμεύει τη σταθερή ελεύθερη ρίζα DPPH•, (β) εμφανίζει αναγωγική δράση ανάγοντας τα ιόντα σιδήρου (Fe3+) και (γ) σχηματίζει χηλικά σύμπλοκα με τα κατιόντα σιδήρου (Fe2+) και χαλκού (Cu2+). Το αφέψημα ανέστειλε αποτελεσματικά τον κυτταρικό πολλαπλασιασμό των HT-29 και PC3 κυττάρων με δοσο- και χρονο-εξαρτώμενο τρόπο προκαλώντας αναστολή στη φάση S του κυτταρικού κύκλου. Τέλος, οι μετρήσεις με κυτταρομετρία ροής κατέδειξαν ότι το αφέψημα επάγει την απόπτωση των καρκινικών κυττάρων με δοσο-εξαρτώμενο τρόπο.
Η επιβεβαίωση των ευρημάτων αυτών με in vivo πειράματα μπορεί να αναδείξει το αφέψημα Μελισσόχορτου ως ένα λειτουργικό τρόφιμο της Μεσογειακής Διατροφής που μπορεί να συμβάλλει στην πρόληψη χρόνιων νοσημάτων, όπως ο καρκίνος.
Σκοπός της παρούσας μεταπτυχιακής διατριβής ήταν ο προσδιορισμός των φαινολικών συστατικών του αφεψήματος Μελισσόχορτου και η μελέτη της αντιοξειδωτικής δράσης του. Εξετάσθηκε, επίσης, η πιθανή χημειοπροστατευτική δράση του αφεψήματος μέσω ελέγχου της ικανότητας του (α) να προκαλεί in vitro αναστολή του κυτταρικού πολλαπλασιασμού σε καρκινικές κυτταρικές σειρές του παχέος εντέρου (HT-29) και του προστάτη (PC3), (β) να επηρεάζει τα επίπεδα της ενδοκυττάριας γλουταθειόνης (GSH) και (γ) να επιδρά στη συγκέντρωση σηματοδοτικών μορίων των κυττάρων, συγκεκριμένα, της ιντερλευκίνης-8 (IL-8) και του μεταγραφικού παράγοντα NF-κΒ. Τέλος, μελετήθηκε κατά πόσον το αφέψημα προκαλεί απόπτωση των καρκινικών κυττάρων.
Τα αποτελέσματα των αναλύσεων έδειξαν ότι το αφέψημα του Μελισσόχορτου είναι πλούσιο σε φαινολικά συστατικά, με συνολικό φαινολικό περιεχόμενο 759.8 ± 62.7 mg GAE/κούπα (200mL) και με κύριους εκπροσώπους το ροσμαρινικό οξύ και τις τερπενοειδείς φαινόλες θυμόλη και καρβακρόλη. Επιπλέον, παρουσίασε ισχυρή αντιοξειδωτική δράση καθώς βρέθηκε ότι (α) είναι σε θέση να δεσμεύει τη σταθερή ελεύθερη ρίζα DPPH•, (β) εμφανίζει αναγωγική δράση ανάγοντας τα ιόντα σιδήρου (Fe3+) και (γ) σχηματίζει χηλικά σύμπλοκα με τα κατιόντα σιδήρου (Fe2+) και χαλκού (Cu2+). Το αφέψημα ανέστειλε αποτελεσματικά τον κυτταρικό πολλαπλασιασμό των HT-29 και PC3 κυττάρων με δοσο- και χρονο-εξαρτώμενο τρόπο προκαλώντας αναστολή στη φάση S του κυτταρικού κύκλου. Τέλος, οι μετρήσεις με κυτταρομετρία ροής κατέδειξαν ότι το αφέψημα επάγει την απόπτωση των καρκινικών κυττάρων με δοσο-εξαρτώμενο τρόπο.
Η επιβεβαίωση των ευρημάτων αυτών με in vivo πειράματα μπορεί να αναδείξει το αφέψημα Μελισσόχορτου ως ένα λειτουργικό τρόφιμο της Μεσογειακής Διατροφής που μπορεί να συμβάλλει στην πρόληψη χρόνιων νοσημάτων, όπως ο καρκίνος.
Ημερομηνία κατάθεσης:
2015-10-27
Γλώσσες Τεκμηρίου:
Ελληνικά
Θεματικές Κατηγορίες:
Διατροφή (Γενικά). DRI’s
Διαιτολογία (Γενικά)
Διαιτολογία (Γενικά)
Λέξεις-κλειδιά:
Μελισσόχορτο, χημειοπροστασία, αντιοξειδωτική δράση, φυτοχημικά, απόπτωση
Περιγραφή:
201 σ., εικ., πίν., διαγρ., σχ.
Άδεια χρήσης:
Αναφορά Δημιουργού – Μη Εμπορική Χρήση – Όχι Παράγωγα Έργα 4.0
