Περίληψη:
Οι σχέσεις των παιδιών με τους συνομηλίκους τους έχουν συνδεθεί με διάφορες πτυχές της προσαρμογής των παιδιών. Η παρούσα εργασία καταπιάνεται με δύο βασικά είδη των σχέσεων αυτών, την αποδοχή των συνομηλίκων και τη φιλία. Καθώς η φιλία δεν είναι μονοδιάστατη έννοια, εξετάζονται δύο βασικά χαρακτηριστικά της, ο αριθμός αμοιβαίων φίλων και η ποιότητα της φιλικής σχέσης με τον κολλητό. Η τελευταία αναλύθηκε περαιτέρω σε τέσσερις θετικές διαστάσεις (συντροφικότητα, βοήθεια, ασφάλεια, οικειότητα) και μία αρνητική (σύγκρουση). Συγκεκριμένα εξετάζονται η σχέση των μεταβλητών αυτών, η επίδρασή τους στην αυτοαντίληψη που έχει το παιδί για τις σχέσεις αυτές και η επίδραση όλων των παραπάνω στη μοναξιά, την αυτοεκτίμηση και τη σχολική προσαρμογή.
Η έρευνα πραγματοποιήθηκε σε 180 μαθητές Δ΄, Ε΄ και Στ΄ τάξης τριών επαρχιακών σχολείων. Ο βαθμός αποδοχής αξιολογήθηκε με κοινω-νιομετρική κλίμακα διαβάθμισης, ο αριθμός αμοιβαίων φίλων με τη μέθοδο των κατονομασιών και οι υπόλοιπες μεταβλητές με ερωτηματολόγια αυτοαναφοράς. Βρέθηκε θετική συσχέτιση του βαθμού αποδοχής με τον αριθμό φίλων, ενώ στα κορίτσια και με τη συντροφικότητα. Η αποδοχή και όχι η φιλία φάνηκε να επιδρά στην αυτοαντίληψη για τις σχέσεις με συνομηλίκους.
Παρατηρήθηκε έντονη διαφοροποίη-ση στην επίδραση των μεταβλητών σχέσεων πάνω στους δείκτες προσαρμογής ανάλογα με το φύλο. Έτσι στη μοναξιά των αγοριών επιδρούσε η ποιότητα φιλίας και κυρίως η σύγκρουση, ενώ σ’ αυτή των κοριτσιών η αυτοαντίληψη των σχέσεων. Επίσης, τα χαρακτηριστικά της φιλίας επιδρούσαν κατά πολύ στη σχολική προσαρμογή των κοριτσιών. Η μόνη επίδραση στην προσαρμογή που αναδείχθηκε για όλο το δείγμα ήταν αυτή της αυτοαντίληψης σχέσεων στην αυτοεκτίμηση.
Λέξεις-κλειδιά:
αποδοχή από συνομηλίκους, φιλία, μοναξιά, αυτοεκτίμηση, σχολική εμπλοκή