Πρωτότυπος Τίτλος:
Διερεύνηση πολιτικών αστικής αναγέννησης: Ευρωπαϊκή εμπειρία και προοπτικές στον ελληνικό χώρο
Συγγραφέας:
Λαϊνάς, Ιωάννης
Επιβλέπων καθηγητής:
Δελλαδέτσιμας, Παύλος Μαρίνος
Περίληψη:
Η έννοια της αστικής ανάπλασης, βρίσκεται τις τελευταίες δεκαετίες στο επίκεντρο των πολεοδομικών πολιτικών, ως μια δυναμική έννοια, καθώς ανάλογα με το ειδικότερο πλαίσιο πολιτικής και τη χρονική περίοδο αναφοράς, λαμβάνει διαφορετικές εκφάνσεις σε κάθε κράτος. Σήμερα, σε ευρωπαϊκό επίπεδο τουλάχιστον, έχουν μελετηθεί και αναλυθεί διαχρονικά ένα σύνολο από διαφορετικούς στόχους και μέτρα με σκοπό την αναδιαμόρφωση του χώρου.
Η προσέλκυση και η εξασφάλιση χρηματοδοτικών πόρων για την υλοποίηση προγραμμάτων αστικής αναγέννησης στην Ευρώπη αλλά και στον υπόλοιπο κόσμο, αποτελεί έναν από τους κρισιμότερους παράγοντες για την υλοποίηση των σχετικών πολιτικών. Οι πόροι μπορεί να προέρχονται τόσο από τον δημόσιο όσο και από τον ιδιωτικό τομέα, με τις πλέον σύγχρονες προσεγγίσεις να δίνουν ιδιαίτερη έμφαση στη συμμετοχή του ιδιωτικού κεφαλαίου, τις λεγόμενες συμπράξεις. Στα πλαίσια αυτά, λαμβάνοντας υπόψη το σύγχρονο παγκοσμιοποιημένο περιβάλλον αλλά και τη χρηματοοικονομική ύφεση των τελευταίων ετών, διερευνάται μεταξύ άλλων και ο τρόπος με τον οποίο είναι συνδεδεμένη η πολιτική αστικής αναγέννησης με ευρύτερες κοινωνικοοικονομικές και πολιτικές διεργασίες. Ωστόσο, πρέπει να επισημανθεί πως η φιλοσοφία και αρκετές από τις βασικές αρχές που διέπουν τη σύγχρονη φάση των αναπλάσεων (από τα τέλη της δεκαετίας του ΄90 και έπειτα) παραμένουν ίδιες. Οι μετασχηματισμοί της τελευταίας πενταετίας αφορούν αλλαγές στο λεγόμενο μείγμα πολιτικής, όπως η ολοένα αυξανόμενη εμπλοκή του ιδιωτικού τομέα, η μεγαλύτερη έμφαση στα ζητήματα κοινωνικής δικαιοσύνης, συνοχής και ισότητας, η ιδιαίτερη μεριμνά για την παρακολούθηση της αποτελεσματικότητας των παρεμβάσεων, αλλαγές που προέρχονται και από τις κατευθύνσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Στην παρούσα διπλωματική εργασία, επιχειρείται η διερεύνηση των πλέον σύγχρονων πολιτικών παρέμβασης στο χώρο, αυτών που περιγράφονται από τον όρο της «αστικής αναγέννησης». Ειδικότερα, σε μια πρώτη φάση θα αναζητηθεί και θα προσδιοριστεί το θεωρητικό πλαίσιο των διαφόρων εκφάνσεων των πολιτικών αστικής ανάπλασης. Σε μια επόμενη φάση θα αναζητηθούν οι κρισιμότεροι παράγοντες που καθορίζουν το σχεδιασμό και την επιτυχημένη εφαρμογή ανάλογων πολιτικών. Αυτό, καθώς η παρούσα εργασία επικεντρώνεται στην αναζήτηση των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών που συνιστούν την ουσία μιας ολοκληρωμένης πολιτικής αναπλάσεων, γεγονός που αποτελεί αντικείμενο αντιπαράθεσης ακόμη και μεταξύ μελών της επιστημονικής κοινότητας, αφού πολλές από τις παραμέτρους θεώρησης των διαφορετικών τύπων πολιτικών ανάπλασης, είναι δυσδιάκριτες.
Εν συνεχεία, θα προσδιορισθούν οι σύγχρονες προσεγγίσεις πολιτικών αναγέννησης του ευρωπαϊκού χώρου. Ως μελέτες περίπτωσης επιλέχθηκαν οι χώρες της Αγγλίας και της Γαλλίας που έχουν μακρά παράδοση στο υπό διερεύνηση αντικείμενο. Απώτερος σκοπός είναι να διερευνηθεί το κατά πόσον οι προωθούμενες παρεμβάσεις αστικής ανάπλασης στον ελληνικό χώρο, παρουσιάζουν τα χαρακτηριστικά των συγχρόνων ευρωπαϊκών πολιτικών αστικής αναγέννησης και να διερευνηθούν οι προοπτικές και οι δυνατότητες ανάπτυξής των.
Η προσέλκυση και η εξασφάλιση χρηματοδοτικών πόρων για την υλοποίηση προγραμμάτων αστικής αναγέννησης στην Ευρώπη αλλά και στον υπόλοιπο κόσμο, αποτελεί έναν από τους κρισιμότερους παράγοντες για την υλοποίηση των σχετικών πολιτικών. Οι πόροι μπορεί να προέρχονται τόσο από τον δημόσιο όσο και από τον ιδιωτικό τομέα, με τις πλέον σύγχρονες προσεγγίσεις να δίνουν ιδιαίτερη έμφαση στη συμμετοχή του ιδιωτικού κεφαλαίου, τις λεγόμενες συμπράξεις. Στα πλαίσια αυτά, λαμβάνοντας υπόψη το σύγχρονο παγκοσμιοποιημένο περιβάλλον αλλά και τη χρηματοοικονομική ύφεση των τελευταίων ετών, διερευνάται μεταξύ άλλων και ο τρόπος με τον οποίο είναι συνδεδεμένη η πολιτική αστικής αναγέννησης με ευρύτερες κοινωνικοοικονομικές και πολιτικές διεργασίες. Ωστόσο, πρέπει να επισημανθεί πως η φιλοσοφία και αρκετές από τις βασικές αρχές που διέπουν τη σύγχρονη φάση των αναπλάσεων (από τα τέλη της δεκαετίας του ΄90 και έπειτα) παραμένουν ίδιες. Οι μετασχηματισμοί της τελευταίας πενταετίας αφορούν αλλαγές στο λεγόμενο μείγμα πολιτικής, όπως η ολοένα αυξανόμενη εμπλοκή του ιδιωτικού τομέα, η μεγαλύτερη έμφαση στα ζητήματα κοινωνικής δικαιοσύνης, συνοχής και ισότητας, η ιδιαίτερη μεριμνά για την παρακολούθηση της αποτελεσματικότητας των παρεμβάσεων, αλλαγές που προέρχονται και από τις κατευθύνσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Στην παρούσα διπλωματική εργασία, επιχειρείται η διερεύνηση των πλέον σύγχρονων πολιτικών παρέμβασης στο χώρο, αυτών που περιγράφονται από τον όρο της «αστικής αναγέννησης». Ειδικότερα, σε μια πρώτη φάση θα αναζητηθεί και θα προσδιοριστεί το θεωρητικό πλαίσιο των διαφόρων εκφάνσεων των πολιτικών αστικής ανάπλασης. Σε μια επόμενη φάση θα αναζητηθούν οι κρισιμότεροι παράγοντες που καθορίζουν το σχεδιασμό και την επιτυχημένη εφαρμογή ανάλογων πολιτικών. Αυτό, καθώς η παρούσα εργασία επικεντρώνεται στην αναζήτηση των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών που συνιστούν την ουσία μιας ολοκληρωμένης πολιτικής αναπλάσεων, γεγονός που αποτελεί αντικείμενο αντιπαράθεσης ακόμη και μεταξύ μελών της επιστημονικής κοινότητας, αφού πολλές από τις παραμέτρους θεώρησης των διαφορετικών τύπων πολιτικών ανάπλασης, είναι δυσδιάκριτες.
Εν συνεχεία, θα προσδιορισθούν οι σύγχρονες προσεγγίσεις πολιτικών αναγέννησης του ευρωπαϊκού χώρου. Ως μελέτες περίπτωσης επιλέχθηκαν οι χώρες της Αγγλίας και της Γαλλίας που έχουν μακρά παράδοση στο υπό διερεύνηση αντικείμενο. Απώτερος σκοπός είναι να διερευνηθεί το κατά πόσον οι προωθούμενες παρεμβάσεις αστικής ανάπλασης στον ελληνικό χώρο, παρουσιάζουν τα χαρακτηριστικά των συγχρόνων ευρωπαϊκών πολιτικών αστικής αναγέννησης και να διερευνηθούν οι προοπτικές και οι δυνατότητες ανάπτυξής των.
Ημερομηνία κατάθεσης:
2015-10-29
Γλώσσες Τεκμηρίου:
Ελληνικά
Θεματικές Κατηγορίες:
Γεωγραφία (Γενικά)
Πόλεις. Αστική Γεωγραφία
Πόλεις. Αστική Γεωγραφία
Λέξεις-κλειδιά:
Αστική αναγέννηση, Ολοκληρωμένη Αστική Ανάπλαση, Πολεοδομική Πολιτική
Περιγραφή:
116 σ., εικ., πίν., διαγρ., σχ.
Άδεια χρήσης:
Αναφορά Δημιουργού – Μη Εμπορική Χρήση – Όχι Παράγωγα Έργα 4.0
