Gentrification και αστικός χώρος: η περίπτωση του ευρύτερου κέντρου της Αθήνας

Νικόλη, Αλεξάνδρα

Ένα από τα πολυσυζητημένα κοινωνικά και πολιτικά θέματα για την Αθήνα είναι η αναβάθμιση των κεντρικών περιοχών της, η ανάπλασή τους και η προσπάθεια προς ανανέωση του αστικού ιστού. Αναζητώντας και διερευνώντας τα αίτια που προκάλεσαν την λεγόμενη υποβαθμισμένη εικόνα του κέντρου της Αθήνας, παρατηρούμε ότι οι συνέπειες αυτών απεικονίζονται ακόμα και τώρα στην σημερινή πραγματικότητα. Η τάση αναβάθμισης και αστικής ανανέωσης καθώς και οι προσπάθειες που έχουν πραγματοποιηθεί προς αυτή την κατεύθυνση τα τελευταία χρόνια, για αρκετούς μελετητές αποδίδονται με τον όρο gentrification. Η απόδοση της έννοιας στα ελληνικά ως εξευγενισμός καθώς επίσης και το κατά πόσο οι προσπάθειες για αναζωογόνηση του αστικού ιστού μπορούν να θεωρηθούν ως διαδικασίες gentrification, σε μία υπό αμφισβήτηση ευέλικτη Αθήνα, έχουν διχάσει την πανεπιστημιακή κοινότητα. Στο θεωρητικό πλαίσιο προσέγγισης του gentrification, εμφανίζονται δύο σχολές: της προσφοράς και της ζήτησης. Αναλύοντας τις θεωρίες των σχολών αυτών, εύκολα γίνεται αντιληπτό ότι τα στοιχεία που προκύπτουν διακρίνονται, σε διαφορετική κλίμακα και με διαφορετικά γεωγραφικά γνωρίσματα, τόσο στα παραδείγματα του εξωτερικού, όσο και σε αυτά του ελληνικού χώρου, τα οποία και αναλύονται εκτενέστερα. Σκοπός της εργασίας είναι να μελετηθεί το κατά πόσο αποτυπώνονται δραστηριότητες gentrification στις περιοχές Πλάκα, Ψυρρή, Γκάζι και Μεταξουργείο. Η ανάλυση της κάθε περιοχής, προσφέρει στον αναγνώστη μια εικόνα ανάλογη με την αλλαγή που σημειώθηκε σε κάθε περιοχή και σύμφωνη με τις αντίστοιχες αλλαγές των χρήσεων γης, μια εικόνα που θα αποτυπώνει την νέα γεωγραφία της περιοχής και τον επακόλουθο χαρακτηρισμό "νέο αστικό τοπίο", ως απόρροια των διαδικασιών gentrification και της επιρροής των λεγόμενων εξευγενιστών (gentrifiers), της νέας μεσαίας τάξης. Τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά των συγκεκριμένων κεντρικών περιοχών της Αθήνας, όπως γειτνίαση και παρόμοιο ιστορικό προφίλ, υποστηρίζουν παρόμοιες μεταξύ τους τάσεις προς αλλαγή των χρήσεων γης και αλληλοσυμπλήρωσης των νέων χαρακτηριστικών τους. Στον παγκοσμιοποιημένο φιλελεύθερο κόσμο οι αλλαγές δεν σηματοδοτούνται μόνο στην οικονομία αλλά και στις κοινωνικές δομές, όπως παρατηρείται στη νέα τάξη πραγμάτων της γεωγραφίας της πόλης και τον νέο τρόπο ζωής και συμπεριφοράς των ανθρώπων που την περιβάλουν.

2014-07-08

Ελληνικά

Γεωγραφία (Γενικά)
Πόλεις. Αστική Γεωγραφία

Αναπαλαίωση
Αστική ανάπλαση - Ελλάδα - Αττική (Νομός) - Πλάκα
Χρήση γης - Ελλάδα - Αττική (Νομός) - Πλάκα
Πόλεις και κωμοπόλεις - Ελλάδα - Αττική (Νομός) - Πλάκα

αναπαλαίωση, πόλεις, Πλάκα

100 σ.: εικ., πίν., διαγρ., χάρτες

Αναφορά Δημιουργού – Μη Εμπορική Χρήση – Όχι Παράγωγα Έργα 4.0