Αντιστάσεις στην Εφαρμογή των Πολεοδομικών Θεσμών στην Ελλάδα: Μελέτη περίπτωσης του Προεδρικού Διατάγματος Χρήσεων Γης Ελαιώνα

Μανιουδάκη, Ασημίνα-Ελευθερία

Στην παρούσα εργασία γίνεται προσπάθεια εντοπισμού των αντιστάσεων που
αντιμετωπίζονται κατά την εφαρμογή των πολεοδομικών θεσμών στην Ελλάδα. Σε
αυτό το πλαίσιο, γίνεται η μελέτη περίπτωσης του προεδρικού διατάγματος χρήσεων
γης της πολεοδομικής περιοχής του Ελαιώνα, που ορίζει τις επιτρεπόμενες
δραστηριότητες στα οικοδομικά τετράγωνα τις περιοχής.
Στο πρώτο κεφάλαιο, γίνεται η εισαγωγή στους πολεοδομικούς θεσμούς της
Ελλάδας: παρουσιάζονται οι σταθμοί της εξέλιξης του σχεδιασμού στο ελληνικό
κράτος, τα σύγχρονα θεσμικά εργαλεία σχεδιασμού και γίνεται ο εντοπισμός των
αδυναμιών στην εφαρμογή τους με βάση τη βιβλιογραφία. Στο δεύτερο,
περιγράφονται τα φυσικά χαρακτηριστικά και το τοπίο του Ελαιώνα, καθώς και το
ιστορικό της εξέλιξης των χρήσεων γης που βρίσκονται στην περιοχή μελέτης. Στη
συνέχεια παρατίθεται το ιστορικό των νομοθετικών ρυθμίσεων που καθορίζουν τις
χρήσεις γης στον Ελαιώνα, καταλήγοντας στο Π.Δ. του 1995. Η συγγραφή του
κεφαλαίου βασίστηκε και πάλι στην διαθέσιμη βιβλιογραφία, κυρίως σε ερευνητικές
μελέτες και άλλες εργασίες.Στο τρίτο κεφάλαιο, παρατίθενται οι προβλέψεις του Π.Δ. και οι στόχοι του
σχεδιασμού, σύμφωνα με τη μελέτη που οδήγησε στο σχεδιασμό του 1995. Επίσης,
παρουσιάζεται ο επιφορτισμένος με την υλοποίηση του σχεδιασμού φορέας και οι
οικονομικές προβλέψεις για την υλοποίηση αυτή. Τέλος, αναλύονται τροποποιήσεις-
συμπληρώσεις του Π.Δ. 1995 και άλλες προτάσεις, κάποιες από τις οποίες έχουν
κατοχυρωθεί νομικά, με κυριότερη αυτή της «Διπλής Ανάπλασης» στο Βοτανικό. Η
ανάλυση αυτή έχει γίνει με τη βοήθεια των αντίστοιχων ΦΕΚ, αποφάσεις δημοτικών
συμβουλίων, και απόψεις από τον ημερήσιο τύπο.
Στο επόμενο κεφάλαιο, (4ο) γίνεται παρουσίαση των κοινωνικών και
οικονομικών χαρακτηριστικών του Ελαιώνα με έμφαση στα χαρακτηριστικά της
οικονομικής δραστηριότητας της περιοχής. Εδώ αξιοποιείται υλικό από υφιστάμενες
μελέτες, κυρίως του Οργανισμού Αθήνας και του Ινστιτούτου Περιφερειακής
Ανάπτυξης.
Τα επόμενα κεφάλαια (5ο και 6ο), έχουν συγγραφεί με τη βοήθεια πρωτογενών
δεδομένων, που προέκυψαν από τις επισκέψεις στην περιοχή μελέτης και συνομιλίες
xii
με τους κατοίκους και τους τοπικούς επιχειρηματίες του Ελαιώνα. Στο 5ο κεφ.,
παρουσιάζεται η μέχρι τώρα υλοποίηση του σχεδιασμού του 1995, μέσα από
φωτογραφίες της πολεοδομικής ενότητας που καταδεικνύουν τις υπάρχουσες χρήσεις
γης, τις υποδομές, την κατάσταση των κτιρίων και προβλημάτων που εντοπίζονται.
Επίσης αξιοποιήθηκαν στοιχεία από τις πολεοδομικές υπηρεσίες των 5 δήμων στους
οποίους χωρίζεται διοικητικά ο Ελαιώνας. Στο κεφάλαιο 6, αναλύονται οι απόψεις
που καταγράφηκαν από τους κατοίκους και επιχειρηματίες του Ελαιώνα, με την
μέθοδο της συνέντευξης.Στη συνέχεια (κεφάλαιο 7), εξάγονται συμπεράσματα κυρίως από την ανάλυση των κεφαλαίων 2,4,5,6 (ιστορικό, οικονομικές μελέτες, εργασία πεδίου και
συνεντεύξεις), στην οποία διαφαίνεται ο χαρακτήρας του Ελαιώνα το 2013. Στη
συνέχεια, εξετάζεται σε πιο βαθμό έχουν εφαρμοστεί οι προβλέψεις του σχεδιασμού
(κεφ. 3), πόσο εξυπηρετεί τις υπάρχουσες οικονομικές δραστηριότητες, και ποιοι
είναι οι λόγοι μη εφαρμογής στις περιπτώσεις που αυτό συμβαίνει, απαντώντας στα
ερωτήματα που τέθηκαν στην αρχή της εργασίας.

2014-02

Ελληνικά

Βιομηχανία. Χρήση γης. Εργασία
Γεωγραφία (Γενικά)

Χρήση γης

178 σ.: εικ.,σχ.

Αναφορά Δημιουργού – Μη Εμπορική Χρήση – Όχι Παράγωγα Έργα 4.0