Περίληψη:
Η καφεΐνη, μαζί με τη θεοφυλλίνη και τη θεοβρωμίνη, αποτελούν τις μεθυλοξανθίνες, μια χημικά καθορισμένη ομάδα ουσιών που ανήκουν στα αλκαλοειδή. Οι μηχανισμοί με τους οποίους μπορεί να δρα η καφεΐνη είναι η μετατόπιση του εξωκυττάριου ασβεστίου, η αύξηση της κυκλικής μονοφωσφορικής αδενοσίνης (cAMP) και της κυκλικής μονοφωσφορικής γουανοσίνης (cGMP) που προκαλούνται από την αναστολή της φωσφοδιεστεράσης και ο αποκλεισμός των υποδοχέων της αδενοσίνης. Έτσι προκαλούνται διάφορες δράσεις σε πολλά συστήματα του οργανισμού, όπως το καρδιαγγειακό, το αναπνευστικό και το κεντρικό νευρικό σύστημα. Ακόμη παρατηρείται η επίδραση της σε μεταβολικές δράσεις του οργανισμού, επίδραση στην αθλητική απόδοση και αντοχή και φυσικά διουρητική δράση. Στη συγκεκριμένη μελέτη εξετάστηκε η διουρητική αυτή δράση της καφεΐνης. Στη μελέτη συμμετείχαν 9 εθελοντές (5 άνδρες και 4 γυναίκες) με μέσο όρο ηλικίας 24,9 ± 7,6 έτη. Στα άτομα αυτά χορηγήθηκαν νερό, 3 mg και 6mg καφεΐνης/kg σωματικού βάρους με τη μορφή καφέ σε τρεις διαφορετικές συνεδρίες. Στη συνέχεια συλλέχθηκαν οι παραγόμενες ποσότητες ούρων και προσδιορίσθηκε το ειδικό βάρος (USG) και το χρώμα στα 60, 120 και 180 min από τη στιγμή της χορήγησης του ποτού. Όσον αφορά τις παραγόμενες ποσότητες ούρων παρατηρήσαμε τα εξής: στα 180 min οι παραγόμενες ποσότητες ούρων ήταν 276 ± 157 mL, 468 ± 443 mL και 553 ± 380 mL για το νερό, τα 3 mg και τα 6 mg καφεΐνης/kg σωματικού βάρους, αντίστοιχα. Επιπλέον, την ίδια χρονική στιγμή (180 min), το ειδικό βάρος των ούρων (USG) ήταν 1,021, 1,019 και 1,014 μετά τη χορήγηση του νερού, των 3 mg και των 6 mg/kg σωματικού βάρους, αντίστοιχα. Τέλος, όσον αφορά το χρώμα, στα 180 min και πάλι, παρατηρήσαμε τις τιμές 5 για το νερό και τα 3 mg καφεΐνης και 4 για τα 6 mg καφεΐνης. Στο ειδικό βάρος (USG) αλλά και στο χρώμα των ούρων, οι διαφορές που παρατηρήθηκαν δε φάνηκαν να είναι στατιστικά σημαντικές. Στην περίπτωση του παραγόμενου όγκου ούρων, η αλληλεπίδραση χρόνου-καφεΐνης δε φάνηκε να είναι στατιστικά σημαντική (p=0,499). Επιπλέον η επίδραση της καφεΐνης δε φάνηκε να προκαλεί διαφορετικό βαθμό διούρησης (p>0,05). Συμπερασματικά λοιπόν, η πρόσληψη καφεΐνης 3 ή 6 mg/kg σωματικού βάρους δε φάνηκε να έχει διουρητική δράση.