Περίληψη:
Σκοπός: Σκοπός της παρούσας μελέτης είναι να εξετάσει την επίδραση επιλεγμένων δημογραφικών χαρακτηριστικών της οικογένειας στη διαμόρφωση του ΔΜΣ, καθώς και στη δραστήρια μετακίνηση στο σχολείο παιδιών ηλικίας 10-12 ετών από οκτώ ευρωπαϊκές χώρες. Παράλληλος στόχος είναι η διερεύνηση της σχέσης μεταξύ του χρόνου της δραστήριας μετακίνησης στο σχολείο και του υπέρβαρου/ της παχυσαρκίας στο αντιπροσωπευτικό δείγμα των παιδιών της Ευρώπης.
Μεθοδολογία: Η παρούσα έρευνα είναι συγχρονική και πραγματοποιήθηκε σε 7.725 παιδιά ηλικίας 10-12 ετών από οκτώ Ευρωπαϊκές χώρες. Η έρευνα περιελάμβανε ερωτηματολόγια για τα παιδιά, ερωτηματολόγια για τους γονείς και ανθρωπομετρικές μετρήσεις. Για τη συσχέτιση μεταξύ δύο κατηγορικών μεταβλητών χρησιμοποιήθηκε το στατιστικό κριτήριο x2 του Pearson. Για τη συσχέτιση μιας ποσοτικής με μια κατηγορική μεταβλητή τα στατιστικά κριτήρια που χρησιμοποιήθηκαν ήταν το T-Test και η Ανάλυση Διακύμανσης ANOVA, είτε το Mann- Whitney και το Kruskal-Wallis, αντίστοιχα. Επίσης, πραγματοποιήθηκαν πολλαπλές λογιστικές παλινδρομήσεις για τη διερεύνηση της σχέσης μεταξύ επιλεγμένων δημογραφικών χαρακτηριστικών και της κατηγορίας του σωματικού βάρους των παιδιών, καθώς και της δραστήριας μετακίνησης στο σχολείο. Επιπλέον, πραγματοποιήθηκε απλή και στη συνέχεια πολλαπλή λογιστική παλινδρόμηση για τη διερεύνηση της σχέσης μεταξύ του χρόνου της δραστήριας μετακίνησης στο σχολείο και της κατηγορίας του σωματικού βάρους των παιδιών.
Αποτελέσματα: Ο επιπολασμός του υπέρβαρου και της παχυσαρκίας στο συνολικό δείγμα ήταν 22,9%. Επίσης, το 46,6% των παιδιών χαρακτηριζόταν από μέτρια και υψηλή δραστήρια μετακίνηση (>6 λεπτά ενεργητικής μετακίνησης). Τα παιδιά των οποίων και οι δύο οι γονείς είχαν ≥14 έτη εκπαίδευσης είχαν 30% λιγότερες πιθανότητες να είναι υπέρβαρα/ παχύσαρκα, σε σχέση με τα παιδιά των οποίων και οι δύο γονείς είχαν <14 έτη εκπαίδευσης (OR=0,70, p<0,001). Η σχέση μεταξύ της υψηλής δραστήριας μετακίνησης και της κατηγορίας του σωματικού βάρους των παιδιών έχασε οριακά τη στατιστική σημαντικότητά της (OR=0,86, p=0,090), μετά την προσαρμογή του μοντέλου ως προς τους συγχυτικούς παράγοντες. Τέλος, τα κορίτσια βρέθηκε ότι είχαν 21% περισσότερες πιθανότητες να μετακινούνται ενεργητικά στο σχολείο, σε σχέση με τα αγόρια (OR=1,21, p=0,008), ενώ μεταξύ των υπόλοιπων δημογραφικών χαρακτηριστικών της οικογένειας και της δραστήριας μετακίνησης των παιδιών στο σχολείο δε βρέθηκε στατιστικά σημαντική συσχέτιση.
Συμπεράσματα: Στην προσπάθεια μείωσης του μείζονος προβλήματος της παιδικής παχυσαρκίας, ιδιαίτερη έμφαση θα πρέπει να δοθεί στην ενίσχυση των επιπέδων της φυσικής δραστηριότητας των παιδιών με εύκολους και ελκυστικούς τρόπους, όπως είναι η ενεργητική μετακίνηση στο σχολείο. Η παρέμβαση για την εδραίωση ενός δραστήριου τρόπου ζωής, ειδικά στην παιδική ηλικία, είναι υψίστης σημασίας, δεδομένου ότι οι συνήθειες φυσικής δραστηριότητας εγκαθίστανται νωρίς στη ζωή και διατηρούνται και στην ενήλικη ζωή.