Μεσογειακή διατροφή και καρκίνος πεπτικού συστήματος: μελέτη ασθενών - μαρτύρων

Κόντου, Νίκη

Παναγιωτάκος, Δημοσθένης

Εισαγωγή: Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία του GLOBOCAN 2008, ο καρκίνος του παχέος εντέρου καταλαμβάνει την τρίτη θέση σε παγκόσμιο επίπεδο, την πρώτη θέση στην Ευρώπη και την τρίτη στην Ελλάδα. Το ένα τρίτο του συνόλου των περιπτώσεων κακοήθειας πιθανόν να οφείλεται σε διατροφικούς παράγοντες και στη φυσική δραστηριότητα. Από τη βιβλιογραφία προκύπτει ότι η Μεσογειακή Δίαιτα (ΜΔ) φαίνεται να προστατεύει από τον καρκίνο του παχέος εντέρου. Σκοπός: Η διερεύνηση του ρόλου της διατροφής στον καρκίνο του παχέος εντέρου, η μελέτη της πιθανής επίδρασης της ΜΔ στη σχέση διαφόρων γνωστών παραγόντων που σχετίζονται με τον καρκίνο του παχέος εντέρου και η ανάπτυξη μεθοδολογίας για τη δημιουργία διατροφικού δείκτη αξιολόγησης της πιθανότητας εμφάνισης καρκίνου του παχέος εντέρου. Υλικό και Μέθοδοι: Πρόκειται για μελέτη ασθενών – μαρτύρων οι οποίοι προέρχονταν από την περιοχή της Αττικής. Στη μελέτη συμμετείχαν 250 διαδοχικοί ασθενείς με πρωτοπαθή καρκίνο του παχέος εντέρου (63±12 ετών, 59% άνδρες) και 250 υγιείς εξομοιωμένοι κατά ομάδες ως προς το φύλο και την ηλικία. Χρησιμοποιήθηκε ερωτηματολόγιο που αφορούσε κοινωνικο-δημογραφικά, κλινικά, διατροφικά χαρακτηριστικά και συμπεριφορές. Για την αποτίμηση της προσκόλλησης στη ΜΔ χρησιμοποιήθηκε το MedDietScore (εύρος 0-55). Επιπλέον, με την εφαρμογή διαφόρων μοντέλων πολυπαραγοντικής λογαριθμιστικής ανάλυσης διερευνήθηκαν οι συσχετίσεις γνωστών παραγόντων (μεταβολικό σύνδρομο, αλκοόλ, κάπνισμα) με το υποκείμενο νόσημα, αλλά και ο πιθανός τροποποιητικός ρόλος της ΜΔ στις συσχετίσεις αυτές. Αποτελέσματα: Η ΜΔ βρέθηκε να έχει την ίδια προστατευτική σχέση με τον καρκίνο του παχέος εντέρου τόσο σε άτομα με μεταβολικό σύνδρομο (0,84, 95%ΔΕ 0,76, 0,93) όσο και σε άτομα χωρίς μεταβολικό σύνδρομο (0,89, 95%ΔΕ 0,85, 0,94). Η ευαισθησία, η ειδικότητα και η ακρίβεια του MedDietScore ήταν 53% (95%ΔΕ 49-57%), 67% (95%ΔΕ 63-71%) και 60%, αντίστοιχα, για το κατώφλι <29/55 που χρησιμοποιήθηκε για τον ορισμό των «ανθυγιεινών» διατροφικών συνηθειών. Ο τροποποιημένος δείκτης modified- MedDietScore (εύρος 0-75) που προτάθηκε από αυτή την εργασία περιελάμβανε επιπλέον τον ημερήσιο αριθμό γευμάτων, την κατανάλωση καφέ και την χρήση επιτραπέζιου αλατιού και αντικολλητικών σκευών. Η ανάλυση έδειξε ότι αύξηση κατά 1/75 στο τροποποιημένο MedDietScore συσχετίσθηκε με 13% λιγότερες πιθανότητες (95%ΔΕ 0,83, 0,91, p<0,001) να έχει κάποιος καρκίνο του παχέος εντέρου. Η μέτρια κατανάλωση αλκοόλ (1-2 ποτήρια του κρασιού ημερησίως) συσχετίσθηκε με λιγότερες πιθανότητες να έχει κάποιος καρκίνο του παχέος εντέρου (ΣΛ=0,35, 95%ΔΕ 0,16, 0,74 για τους άνδρες και 0,41, 95%ΔΕ 0,18, 0,91 για τις γυναίκες), ενώ η υψηλή κατανάλωση αλκοόλ (4 ή και περισσότερα ποτήρια του κρασιού ημερησίως) σχετίσθηκε με αυξημένες πιθανότητες μόνο στους άνδρες (ΣΛ=3,45, 95%ΔΕ 1,35, 8,83). Από τα είδη αλκοόλ μόνο το κόκκινο κρασί βρέθηκε να συσχετίζεται με λιγότερες πιθανότητες και μόνο στους άνδρες, (ΣΛ=0,47, 95%ΔΕ 0,23, 0,96). Καπνιστές που ήταν μακριά από το μοντέλο της ΜΔ είχαν 2,9 φορές περισσότερες πιθανότητες να έχουν καρκίνο του παχέος εντέρου, ενώ αυτοί που ήταν κοντά στην ΜΔ 2,1 (p<0,05). Συμπεράσματα: Η ΜΔ φαίνεται να έχει προστατευτικό ρόλο στην εμφάνιση καρκίνου του παχέος εντέρου, ενώ έχει την ικανότητα να μετριάζει την επιβαρυντική επίδραση άλλων παραγόντων κινδύνου, όπως είναι το μεταβολικό σύνδρομο ή το κάπνισμα. Η τροποποιημένη προτεινόμενη εκδοχή του MedDietScore φαίνεται να έχει καλή διαγνωστική ικανότητα ως εργαλείο ανίχνευσης ατόμων υψηλού κινδύνου για καρκίνο του παχέος εντέρου. Η κατανάλωση αλκοόλ εμφανίζει παραβολική συσχέτιση με την πιθανότητα εμφάνισης καρκίνου του παχέος εντέρου.

2013-10-14

Ελληνικά

Μεσογειακή δίαιτα
Έντερο, Παχύ - Όγκοι
Πεπτικό σύστημα - Καρκίνος
Αλκοόλ - Υγιεινολογικές απόψεις

147 σ. : εικ., πίν., διαγρ.

Αναφορά Δημιουργού – Μη Εμπορική Χρήση – Όχι Παράγωγα Έργα 4.0