Περιοχές αποστέρησης, ευάλωτες ομάδες και επίδραση της γειτονιάς. Η περίπτωση της Αθήνας

Βακαλόπουλος, Κωνσταντίνος, Αλέξανδρος

Μαλούτας, Θωμάς

Η παρούσα διατριβή διερευνά την επίδραση της γειτονιάς σε μια κεντρική περιοχή της Αθήνας, που περιλαμβάνει τμήματα από τα Κάτω Πατήσια, τον Άγιο Νικόλαο και την Κυψέλη. Η έννοια της επίδρασης της γειτονιάς θέτει το ζήτημα ότι μια φτωχή γειτονιά επηρεάζει τις ευκαιρίες ζωής των κατοίκων της όπως το εισόδημα, η απασχόληση, η έκθεση στη βία, η εκπαίδευση, κοκ. Ο όρος έγινε δημοφιλής στο πεδίο της κοινωνιολογίας και της αστικής γεωγραφίας μετά την έκδοση του βιβλίου The Truly Disadvantaged του Wilson τo 1987. Από τότε, το ερώτημα εάν οι φτωχές γειτονιές επιδρούν στις ευκαιρίες ζωής των κατοίκων τους, ιδιαίτερα αυτών που ζουν σε συνθήκες οικονομικής αποστέρησης, απασχολεί ένα ιδιαίτερα σημαντικό μέρος των κοινωνικών επιστημόνων.
Η έρευνα για την επίδραση της γειτονιάς που πραγματοποιήθηκε στην παρούσα διατριβή, περιλαμβάνει τόσο ποσοτικές μεθόδους όσο και εθνογραφική έρευνα. Με την χρήση της ανάλυσης αντιστοιχιών και της ανάλυσης συστάδων που αποτελούν τις δύο βασικές στατιστικές μεθόδους αυτού του βιβλίου, εντοπίστηκε η περιοχή στην οποία διεξήχθη η εθνογραφίκη έρευνα για την επίδραση της γειτονιάς. Τα κριτήρια για τον εντοπισμό της περιοχής, προέρχονται από τις κριτικές που υπάρχουν στην βιβλιογραφία για την έρευνα της επίδρασης της γειτονιάς. Ο σκοπός αυτής της διατριβής είναι: α) η κάλυψη του κενού που υπάρχει στη βιβλιογραφία για την επιδράση της γειτονιάς στις αστικές κοινωνίες της Νότιας Ευρώπης, β) η ένταξη της έρευνας της επίδρασης της γειτονιάς στην έρευνα της αστικής χωροκοινωνικής ανισότητας και του αστικού κοινωνικού αποκλεισμού, γ) η ένταξη της έρευνας της επιδράσης της γειτονιάς με τον επιστημολογικό προβληματισμο για την σχέση μεταξύ υποκειμένου και κοινωνικής δομής (ή κοινωνικών συνθηκών) μέσα από τις προσεγγίσεις του κριτικού ρεαλισμού και της φαινομενολογίας, δ) η θεωρητική συνεισφορά στην συζήτηση που υπάρχει στην βιβλιογραφία για τους μηχανισμούς με τους οποίους η περιοχή κατοικίας επιδρά στις ευκαιρίες ζωής των κατοίκων της.
Τα ευρήματα αυτής της διατριβής έρχονται σε αντίθεση με ένα μέρος της ποσοτικής έρευνας που υπάρχει στη βιβλιογραφία για την επίδραση της γειτονιάς στην Ευρώπη και στην Αμερική. Συγκεκριμένα, προκύπτει ότι η περιοχή κατοικίας επιδρά στις ευκαιρίες ζωής του ατόμου, όχι ανεξάρτητα αλλά σε συνδυασμό με την κοινωνική του τάξη, καταδεικνύοντας την σημασία του χώρου για τις ατομικές διαδρομές ζωής. Επιπρόσθετα, αναδεικύεται ότι η τροχιά της συγκεκριμένης περιοχής κατοικίας μέσα στο πεδίο της χωροκοινωνικής ανισότητας της Αθήνας, αποτελεί το πλαίσιο στο οποίο διαμορφώνονται οι διάφοροι μηχανισμοί με τους οποίους αυτή η περιοχή κατοικίας επιδρά στις ευκαιρίες ζωής των φτωχών κατοίκων της.

2018-11-06

Ελληνικά

Κοινωνικές επιστήμες (Γενικά)
Πόλεις. Αστική Γεωγραφία

Γεωγραφία, Αστική

επίδραση της γειτονιάς, χωρο-κοινωνική ανισότητα, κριτικός ρεαλισμός, φαινομενολογία, ανάλυση αντιστοιχιών

685 σ.:εικ.,πίν.,διαγρ.,χάρτες,σχ.

Αναφορά Δημιουργού – Μη Εμπορική Χρήση – Όχι Παράγωγα Έργα 4.0