Πρωτότυπος Τίτλος:
Η ανάπτυξη της θεωρίας του νου και η ικανότητα κατανόησης συναισθημάτων σε παιδιά προσχολικής ηλικίας
Συγγραφέας:
Δασκαλάκη, Αργυρώ
Επιβλέπων καθηγητής:
Μαριδάκη-Κασσωτάκη, Αικατερίνη
Περίληψη:
Η συγκεκριμένη εργασία έχει ως θέμα την ανάπτυξη της θεωρίας του νου και την ικανότητα κατανόησης συναισθημάτων σε παιδιά προσχολικής ηλικίας.
Έρευνες εδώ και 30 χρόνια στο χώρο της γνωστικής ψυχολογίας έχουν δείξει ότι το παιδί στην ηλικία των 4 ετών έχει αναπτύξει την ικανότητα να κατανοεί τη σκέψη του άλλου και να προβλέπει τη συμπεριφορά του. Η ικανότητα αυτή είναι γνωστή με τον όρο θεωρία του νου (Theory of mind) (Μαριδάκη-Κασσωτάκη,2004).
Η ικανότητα κατανόησης συναισθημάτων (emotional understanding) θεωρείται ένα από τα συστατικά της συναισθηματικής νοημοσύνης. Σύμφωνα με τους Mayer&Salovey(1990) συναισθηματική νοημοσύνη (emotional intelligence) είναι η ικανότητα να κατανοεί κανείς τα συναισθήματα τόσο τα δικά του όσο και των άλλων, να κάνει λεπτές διακρίσεις ανάμεσα στα διάφορα συναισθήματα και να χρησιμοποιεί αυτές τις πληροφορίες, ώστε να καθοδηγεί αναλόγως τις σκέψεις και τις πράξεις του.
Κατά την διάρκεια της προσχολικής ηλικίας τα παιδιά κατανοούν ότι οι σκέψεις των ατόμων και τα συναισθήματα συνδέονται με κάποιο τρόπο (Amsterlaw et al, 2009).
Ειδικότερα οι ερευνητές προσπαθούν να μελετήσουν τη σχέση μεταξύ της ικανότητας αναγνώρισης της λανθασμένης πεποίθησης και της ικανότητας αναγνώρισης συναισθημάτων σε παιδιά προσχολικής ηλικίας (Rieffe et al, 2001. Astington & Bariault, 2001. Bennett & Matthews, 2000. Μαριδάκη-Κασσωτάκη & Μαλικιώση- Λοΐζου,2004).
Στο παραπάνω πλαίσιο ανήκει και η έρευνα της παρούσας εργασίας. Στη συγκεκριμένη έρευνα έλαβαν μέρος 70 νήπια ηλικίας 4-5 ετών (μέση ηλικία 56,99 μήνες και τυπική απόκλιση τ.α.=3,669).
Τα εργαλεία συλλογής δεδομένων ήταν τα τρία κλασσικά έργα λανθασμένης πεποίθησης των Wimmer&Perner (1983) καθώς και το τεστ κατανόησης συναισθημάτων (Test of Emotional Comprehension, TEC) των Pons & Harris(2000).
Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι τα Ελληνόπουλα έχουν αναπτύξει τη θεωρία του νου. Τα νήπια έχουν αναπτύξει την ικανότητα αναγνώρισης συναισθημάτων και βρέθηκε ότι υπάρχει σχέση μεταξύ της θεωρίας του νου και της συναισθηματικής κατανόησης. Επίσης, βρέθηκε ότι η ανάπτυξη της θεωρίας του νου προβλέπει την ικανότητα κατανόησης συναισθημάτων κατά τη διάρκεια της νηπιακής ηλικίας.
Έρευνες εδώ και 30 χρόνια στο χώρο της γνωστικής ψυχολογίας έχουν δείξει ότι το παιδί στην ηλικία των 4 ετών έχει αναπτύξει την ικανότητα να κατανοεί τη σκέψη του άλλου και να προβλέπει τη συμπεριφορά του. Η ικανότητα αυτή είναι γνωστή με τον όρο θεωρία του νου (Theory of mind) (Μαριδάκη-Κασσωτάκη,2004).
Η ικανότητα κατανόησης συναισθημάτων (emotional understanding) θεωρείται ένα από τα συστατικά της συναισθηματικής νοημοσύνης. Σύμφωνα με τους Mayer&Salovey(1990) συναισθηματική νοημοσύνη (emotional intelligence) είναι η ικανότητα να κατανοεί κανείς τα συναισθήματα τόσο τα δικά του όσο και των άλλων, να κάνει λεπτές διακρίσεις ανάμεσα στα διάφορα συναισθήματα και να χρησιμοποιεί αυτές τις πληροφορίες, ώστε να καθοδηγεί αναλόγως τις σκέψεις και τις πράξεις του.
Κατά την διάρκεια της προσχολικής ηλικίας τα παιδιά κατανοούν ότι οι σκέψεις των ατόμων και τα συναισθήματα συνδέονται με κάποιο τρόπο (Amsterlaw et al, 2009).
Ειδικότερα οι ερευνητές προσπαθούν να μελετήσουν τη σχέση μεταξύ της ικανότητας αναγνώρισης της λανθασμένης πεποίθησης και της ικανότητας αναγνώρισης συναισθημάτων σε παιδιά προσχολικής ηλικίας (Rieffe et al, 2001. Astington & Bariault, 2001. Bennett & Matthews, 2000. Μαριδάκη-Κασσωτάκη & Μαλικιώση- Λοΐζου,2004).
Στο παραπάνω πλαίσιο ανήκει και η έρευνα της παρούσας εργασίας. Στη συγκεκριμένη έρευνα έλαβαν μέρος 70 νήπια ηλικίας 4-5 ετών (μέση ηλικία 56,99 μήνες και τυπική απόκλιση τ.α.=3,669).
Τα εργαλεία συλλογής δεδομένων ήταν τα τρία κλασσικά έργα λανθασμένης πεποίθησης των Wimmer&Perner (1983) καθώς και το τεστ κατανόησης συναισθημάτων (Test of Emotional Comprehension, TEC) των Pons & Harris(2000).
Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι τα Ελληνόπουλα έχουν αναπτύξει τη θεωρία του νου. Τα νήπια έχουν αναπτύξει την ικανότητα αναγνώρισης συναισθημάτων και βρέθηκε ότι υπάρχει σχέση μεταξύ της θεωρίας του νου και της συναισθηματικής κατανόησης. Επίσης, βρέθηκε ότι η ανάπτυξη της θεωρίας του νου προβλέπει την ικανότητα κατανόησης συναισθημάτων κατά τη διάρκεια της νηπιακής ηλικίας.
Ημερομηνία κατάθεσης:
2010-12-16
Γλώσσες Τεκμηρίου:
Ελληνικά
Θεματικές Κατηγορίες:
Συνείδηση, νόηση
Ψυχολογία
Εκπαιδευτική ψυχολογία
Ψυχολογία
Εκπαιδευτική ψυχολογία
Λοιπά Θέματα:
Συναισθηματική νοημοσύνη
Φιλοσοφία του νου
Γνωστική ψυχολογία
Παιδική ψυχολογία
Φιλοσοφία του νου
Γνωστική ψυχολογία
Παιδική ψυχολογία
Λέξεις-κλειδιά:
Θεωρία του νου, παιδική ψυχολογία, συναισθήματα, συναισθηματική νοημοσύνη,
Περιγραφή:
122 σ. : εικ., πίν., σχ.
Άδεια χρήσης:
Αναφορά Δημιουργού – Μη Εμπορική Χρήση – Όχι Παράγωγα Έργα 4.0
