Μακροχρόνια διατήρηση της απώλειας βάρους: μελέτη παραγόντων που σχετίζονται με τη δίαιτα, τον τρόπο ζωής και την γνωσιακή λειτουργία

Διδακτορική Διατριβή 25550 375 Αναγνώσεις

Πρωτότυπος Τίτλος:
Μακροχρόνια διατήρηση της απώλειας βάρους: μελέτη παραγόντων που σχετίζονται με τη δίαιτα, τον τρόπο ζωής και την γνωσιακή λειτουργία
Συγγραφέας:
Πουλημενέας, Δημήτριος, Νικόλαος
Επιβλέπων καθηγητής:
Γιαννακούλια, Μαρία
Περίληψη:
Εισαγωγή: H επιστημονική γνώση σχετικά με τους παράγοντες που ευνοούν την διατήρηση της απώλειας βάρους παραμένει περιορισμένη, με το μεγαλύτερο μέρος της να προέρχεται από συγχρονικές μελέτες. Σκοποί της παρούσας διατριβής ήταν να διερευνήσει καινοτόμους παράγοντες που σχετίζονται με την τουλάχιστον 1-ετή ή/και τουλάχιστον 5-ετή διατήρηση απώλειας βάρους, και συγκεκριμένα η υιοθέτηση της Μεσογειακής Δίαιτας, τα επίπεδα σωματικής δραστηριότητας ανά φύλο, ο ευρύτερος τρόπος ζωής, και συγκεκριμένα κίνητρα για την απώλεια και τη διατήρηση της απώλειας βάρους. Επιπλέον, στόχοι ήταν η αξιολόγηση της προγνωστικής ικανότητας δεδομένων που συλλέχθηκαν κατά την εισαγωγή στο μητρώο να προβλέψουν 5-ετείς εκβάσεις διατήρησης, η αξιολόγηση των διαχρονικών μεταβολών στις συνήθειες των ατόμων σε διατήρηση και η αξιολόγηση πιθανών διαφορών στην γνωσιακή λειτουργία ατόμων σε μακροχρόνια ή πρώην διατήρηση της απώλειας βάρους και ατόμων με φυσιολογικό βάρος.
Μεθοδολογία: Η παρούσα διατριβή υλοποιήθηκε μέσω της συνέχισης του συγχρονικού μέρους του μητρώου διαχείρισης βάρους της MedWeight, και της διενέργειας του 5-ετούς επανελέγχου της μελέτης. Για την εισαγωγή στο μητρώο, επιλέξιμα άτομα ήταν ενήλικες με μέγιστο Δείκτη Μάζας Σώματος ≥25 kg/m2 και σκόπιμη απώλεια ≥10% του αρχικού βάρους, τουλάχιστον 12 μήνες πριν την εισαγωγή στην μελέτη. Με βάση το βάρος κατά την εισαγωγή στη μελέτη, τα άτομα διακρίθηκαν σε άτομα σε διατήρηση (παρόν βάρος ≤90% του αρχικού βάρους) ή σε επανάκτηση (παρόν βάρος >95% αρχικού βάρους). Τα επιλέξιμα άτομα συμπλήρωσαν μια σειρά ερωτηματολογίων, με στόχο την αποτύπωση δημογραφικών χαρακτηριστικών, του ιστορικού βάρους τους, των κινήτρων για την απώλεια και τη διατήρηση της απώλειας βάρους και του τρόπου ζωής (διαιτητικές συμπεριφορές, επίπεδα σωματικής δραστηριότητας, διάρκεια και ποιότητα ύπνου). Επιπλέον, πραγματοποιήθηκε αξιολόγηση της διαιτητικής πρόσληψης μέσω 2 τηλεφωνικών ανακλήσεων 24-ώρου. Για τις ανάγκες του 5-ετούς επανελέγχου πραγματοποιήθηκε ηλεκτρονική επικοινωνία με τα άτομα που είχαν εγγραφεί στο μητρώο προ 4,5 – 5,5 ετών. Τα άτομα που αποκρίθηκαν θετικά στον επανέλεγχο συμπλήρωσαν ένα παρόμοιο ερωτηματολόγιο.
Αποτελέσματα: Η μεγαλύτερη υιοθέτηση της Μεσογειακής Δίαιτας κατά την εισαγωγή στην μελέτη σχετίστηκε με διπλάσιες πιθανότητες τουλάχιστον 1-ετούς διατήρησης της απώλειας βάρους (Σχετικός Λόγος – ΣΛ= 1,88, Όρια Εμπιστοσύνης – ΟΕ: 1,10 – 3,22). Οι διατηρούντες βρέθηκε να είναι πιο δραστήριοι από τους επανακτήσαντες συνολικά [2674 (1339, 5012) έναντι 1257 (537, 2718) ΜΕΤ-minutes/εβδομάδα, p<0,001], αλλά και στους επιμέρους τομείς των έντονων δραστηριοτήτων (p<0,001) και του περπατήματος (p=0,002). Οι διατηρούσες ανέφεραν μεγαλύτερη ενεργειακή δαπάνη από τις επανακτήσασες μόνο για περπάτημα [594 (264, 1155) έναντι 330 (132, 693) ΜΕΤ-minutes/εβδομάδα, p<0,001]. Αναφορικά με τον συνολικό τρόπο ζωής, δημιουργήθηκε ένας δείκτης με βάση τα πρότυπα της Μεσογειακής πυραμίδας. Ο δείκτης προέκυψε μέσω του αθροίσματος των τεταρτημορίων της σωματικής δραστηριότητας, της ποιότητας ύπνου και της υιοθέτησης της Μεσογειακής Δίαιτας, και εμπλουτίστηκε με την πρόσληψη εποχικών φρούτων και λαχανικών και παραδοσιακών τροφίμων, την παρουσία συνδαιτυμόνων στα γεύματα και την ευθύνη για την παρασκευή τροφίμων (βαθμολογία 0 – 13). Ο συνολικός τρόπος ζωής σχετίστηκε γραμμικά με την μονοετή διατήρηση της απώλειας βάρους. Επιπλέον, η υψηλότερη υιοθέτηση του προτεινόμενου τρόπου ζωής σχετίστηκε με αυξημένες πιθανότητες μονοετούς διατήρησης (ΣΛ=5,27, ΟΕ: 2,77 – 10,02). Αναφορικά με τα κίνητρα για την απώλεια βάρους, περισσότερα άτομα σε διατήρηση ανέφεραν πως κινητοποιήθηκαν από κοινωνικούς λόγους για να χάσουν βάρος (17 έναντι 9%, p=0,022), ενώ περισσότερα άτομα σε επανάκτηση κινητοποιήθηκαν να χάσουν βάρος ύστερα από παρότρυνση από φίλους/ συγγενείς (32 έναντι 21%, p=0,005).
Από τους 588 επιλέξιμους εθελοντές/τριες για τον 5-ετή επανέλεγχο, 250 άτομα αποκρίθηκαν θετικά (ποσοστό απόκρισης επί των εγκύρων=48,0%). Ο επιπολασμός της τουλάχιστον 5-ετούς διατήρησης της απώλειας βάρους ανήλθε στο 71,8%. Οι κυριότεροι προγνωστικοί παράγοντες της 5-ετούς διατήρησης (έναντι πρώην διατήρησης) ήταν η μεγαλύτερη αρχική απώλεια βάρους (ανά 1%, ΣΛ=1,19, ΟΕ: 1,10 – 1,29), η μεγαλύτερη διάρκεια ύπνου (ανά ώρα, ΣΛ=1,86, ΟΕ: 1,25 – 2,78), η μεγαλύτερη πρόσληψη υδατανθράκων (ανά 1% ενεργειακής πρόσληψης, ΣΛ=1,06, ΟΕ: 1,01 – 1,12) και μη επεξεργασμένων δημητριακών (ανά 1 μερίδα, ΣΛ=1,37, ΟΕ: 1,01 – 1,88) και τα κίνητρα εξωτερικής εμφάνισης για τη διατήρηση (ΣΛ=0,34, ΟΕ: 0,15 – 0,80). Η ανάλυση διαχρονικών μεταβολών ανέδειξε πως η διαχρονική μείωση της πρόσληψης υδατανθράκων, και η διαχρονική αύξηση της πρόσληψης ομάδων τροφίμων με υψηλή ενεργειακή πυκνότητα (λ.χ. αλλαντικά, αλοιφές & σάλτσες) σχετίζεται με την 5-ετή επανάκτηση. Τέλος, παρατηρήθηκαν διαφορές στη γνωσιακή κατάσταση των ατόμων, με τα άτομα σε μακροχρόνια διατήρηση και άτομα φυσιολογικού βάρους να εμφανίζουν καλύτερες επιδόσεις σε γνωσιακές δοκιμασίες που αντικατοπτρίζουν τις οπτικοχωρικές ικανότητες.
Συμπεράσματα: Η παρούσα διατριβή ανέδειξε συμπεριφορές του τρόπου ζωής που προβλέπουν την διατήρηση της απώλειας βάρους για τουλάχιστον 5 έτη μέσω της σταθερής τους υιοθέτησης διαχρονικά, καθώς και πρώιμους προγνωστικούς δείκτες που μπορούν να διακρίνουν τα άτομα σε υψηλό κίνδυνο για 5-ετή επανάκτηση από το πρώτο έτος μετά την απώλεια βάρους. Τα ευρήματα της παρούσας διατριβής αποτελούν βάση για μελλοντικές προοπτικές μελέτες και κλινικές δοκιμές με καταληκτικό σημείο τη μακροχρόνια, τουλάχιστον 5-ετή διατήρηση της απώλειας βάρους.
Ημερομηνία κατάθεσης:
2021-11-18
Γλώσσες Τεκμηρίου:
Ελληνικά
Θεματικές Κατηγορίες:
Διατροφή (Γενικά). DRI’s
Διαιτολογία (Γενικά)
Λοιπά Θέματα:
Διαχείριση βάρους
Παχυσαρκία - Υγιειονολογικές απόψεις
Λέξεις-κλειδιά:
παχυσαρκία, επανέλεγχος, επανάκτηση βάρους, απώλεια βάρους, προοπτική μελέτη
Περιγραφή:
380 σ.,πίν.,διαγρ.
Άδεια χρήσης:
19429 Αναφορά Δημιουργού – Μη Εμπορική Χρήση – Όχι Παράγωγα Έργα 4.0

DimitriosPoulimeneas.pdf

5 MB