Αλληλεπιδράσεις γονιδίων και διατροφικών παραγόντων στην παιδική παχυσαρκία

Διδακτορική Διατριβή 9509 712 Αναγνώσεις

Πρωτότυπος Τίτλος:
Αλληλεπιδράσεις γονιδίων και διατροφικών παραγόντων στην παιδική παχυσαρκία
Συγγραφέας:
Ντάλλα, Ιωάννα
Περίληψη:
Εισαγωγή Η αύξηση του επιπολασμού της κοινής παχυσαρκίας οφείλεται στην επίδραση περιβαλλοντικών παραγόντων, όπως η διατροφή. Η ‘αντίδραση’ των ατόμων στους παράγοντες αυτούς όμως, φαίνεται να καθορίζεται από γενετικούς παράγοντες. Οι μελέτες συσχέτισης του γονιδιώματος έχουν εντοπίσει περισσότερες από 50 περιοχές που συσχετίστηκαν με διάφορους δείκτες παχυσαρκίας. Ωστόσο, η επίδραση του καθενός χωριστά ή/και η αθροιστική τους επίδραση στον κίνδυνο της παχυσαρκίας είναι μικρή. Οι αλληλεπιδράσεις γενετικών-περιβαλλοντικών παραγόντων, που περιγράφουν την επίδραση του συνδυασμού τους, η οποία διαφέρει από την επίδραση του κάθε παράγοντα χωριστά, ίσως εξηγούν ένα μέρος του κινδύνου της παχυσαρκίας.
Σκοπός Η διερεύνηση της επίδρασης διατροφικών και γενετικών παραγόντων καθώς επίσης και των αλληλεπιδράσεων τους σε δείκτες παχυσαρκίας σε παιδιά εφηβικής ηλικίας της μελέτης TEENAGE.
Μεθοδολογία Η μελέτη TEENAGE αποτελεί μία συγχρονική μελέτη 857 (54,8% κορίτσια) παιδιών Ελληνικής καταγωγής ηλικίας 13,4 ± 0,9 ετών, στα οποία αξιολογήθηκαν ανθρωπομετρικά, διατροφικά και δημογραφικά δεδομένα, χαρακτηριστικά του τρόπου ζωής και στα οποία πραγματοποιήθηκε κλινική εξέταση και αιμοληψία. Η απομόνωση βιολογικών υλικών περιελάμβανε δείγματα ορού, πλάσματος και γενετικού υλικού. Πραγματοποιήθηκε σάρωση του γονιδιώματος με τη χρήση του Illumina HumanOmniExpress BeadChips (Illumina, San Diego, USA) στο ερευνητικό κέντρο Wellcome Trust Sanger Institute, Hinxton, UK. Ακολούθησε ανάλυση συσχέτισης του γονιδιώματος με ανθρωπομετρικούς δείκτες (ΔΜΣ, κίνδυνος υπέρβαρου και παχυσαρκίας, περιφέρεια μέσης, λόγος περιφέρειας μέσης/ύψος και λιπώδης μάζα). Διερευνήθηκε η επίδραση διατροφικών παραγόντων, που έχουν μελετηθεί για την συσχέτισή τους με την παιδική παχυσαρκία, και ήδη γνωστών πολυμορφισμών για τον ΔΜΣ και την παιδική παχυσαρκία στους ίδιους δείκτες καθώς επίσης και οι αλληλεπιδράσεις τους στον ΔΜΣ. Η αθροιστική επίδραση των διατροφικών και γενετικών παραγόντων εκτιμήθηκε με την χρήση δεικτών [δείκτης Obesity Preventive Score (OPS) και KIDMED και Genetic Risk Score-34 (GRS-34) αντίστοιχα].
Αποτελέσματα Συνολικά, 24,3% και 6,5% των παιδιών της μελέτης ήταν υπέρβαρα και παχύσαρκα αντίστοιχα. Συνολικά 29,0% των εφήβων ήταν υπο-αναφορείς. Μετά τον αποκλεισμό τους και έλεγχο για συγχυτικούς παράγοντες, τα οικογενειακά γεύματα και οι δείκτες OPS και KIDMED συσχετίστηκαν αρνητικά (p < 0,05) σχεδόν με όλους τους δείκτες παχυσαρκίας. Αν και δεν εντοπίστηκε κάποιος νέος πολυμορφισμός για τους δείκτες παχυσαρκίας (p > 5,0 * 10-8), οι πολυμορφισμοί των FTO, TMEM18, BDNF, FAIM2, RBJ, QPCTL και ZNF608 συσχετίστηκαν με τον ΔΜΣ ή/και τον κίνδυνο υπέρβαρου τουλάχιστον σε οριακό επίπεδο σημαντικότητας (p < 0,05) μετά από έλεγχο για το φύλο και την ηλικία. Συνολικά, η κατεύθυνση της επίδραση 27 από τους 34 πολυμορφισμούς ήταν ίδια (p = 0,0004) με αυτή που δημοσιεύθηκε από τις δύο μετα-αναλύσεις. Ο δείκτης GRS-34 συσχετίστηκε με τον ΔΜΣ (β = 0,17kg/m2/ αλληλόμορφο, p < 0,001) και με τον κίνδυνο υπέρβαρου (OR = 1,09, 95% CI: 1,04-1,16, p = 0,001). Εντοπίστηκαν αρκετές αλληλεπιδράσεις μεταξύ των 34 πολυμορφισμών με διατροφικούς παράγοντες στον ΔΜΣ (p < 0,05). Η αλληλεπίδραση του GRS-34 με την συχνότητα κατανάλωσης γευμάτων σε εστιατόρια/fastfood στον ΔΜΣ των παιδιών ήταν επίσης σημαντική (p = 0,048). Η αύξηση του GRS-34 κατά 5 αλληλόμορφα κινδύνου συσχετίστηκε με αύξηση του ΔΜΣ (p = 3,1 * 10-4) μόνο στα άτομα με συχνότερη κατανάλωση γευμάτων αυτού του τύπου.
Συμπεράσματα Ορισμένοι διατροφικοί παράγοντες ίσως επηρεάζουν μόνο ένα μέρος του πληθυσμού με αυξημένη γενετική προδιάθεση για την παχυσαρκία ή αντίστροφα ορισμένοι γενετικοί παράγοντες ίσως επηρεάζουν τον κίνδυνο παχυσαρκίας μόνο κατά την έκθεση σε κάποιον διατροφικό παράγοντα. Η αξιολόγηση της συνδυαστικής επίδρασης και των δύο από την παιδική ηλικία ακόμη ίσως συμβάλει στην καλύτερη κατανόηση της παχυσαρκίας.
Ημερομηνία κατάθεσης:
2013-05-28
Γλώσσες Τεκμηρίου:
Ελληνικά
Θεματικές Κατηγορίες:
Διατροφή (Γενικά). DRI’s
Διατροφή παιδιών και εφήβων
Λοιπά Θέματα:
Παχυσαρκία στα παιδιά
Παιδιά - Διατροφή
Διατροφικές συνήθειες - Παιδιά
Παχυσαρκία - Γενετικές απόψεις
Περιγραφή:
308 σ. : εικ., πίν., διαγρ.
Άδεια χρήσης:
19429 Αναφορά Δημιουργού – Μη Εμπορική Χρήση – Όχι Παράγωγα Έργα 4.0